Παρά τους ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και τις θετικές προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, η συνεχιζόμενη γεωπολιτική αβεβαιότητα ενδέχεται να επηρεάσει την αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας το 2026 και να εκθέσει τη χώρα σε κινδύνους.
Το Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2026-2028, το οποίο σύντομα θα εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, έχει καταρτιστεί λαμβανομένων υπόψη των γεωπολιτικών εξελίξεων και των επιπτώσεων τους στην παγκόσμια οικονομία, καθώς και της πιθανής εμφάνισης και άλλων διεθνών κρίσεων, αλλά και της κλιματικής αλλαγής, παραμέτρων οι οποίοι συνεχίζουν να δημιουργούν συνθήκες αβεβαιότητα.
«Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο οικονομικής αβεβαιότητα, η ανάγκη υιοθέτησης πολιτικών και μεταρρυθμίσεων, με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη αειφορία αναδεικνύεται ακόμη πιο έντονα. Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας της κυπριακής οικονομίας απαιτεί συνεχείς προσπάθειες και συντονισμένη δράση, τόσο από το κράτος, όσο και από τους όλους εμπλεκόμενους φορείς» προσθέτει .
Η έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο του Στρατηγικού Πλαισίου Δημοσιονομικής Πολιτικής, σηματοδοτεί ουσιαστικά την έναρξη της διαδικασίας για τον καταρτισμό του προϋπολογισμού για το 2026.
Με εγκύκλιο του Γενικού Διευθυντή του υπουργείου Οικονομικών Ανδρέα Ζαχαριάδη, δίνονται οδηγίες για την ετοιμασία των προϋπολογισμών των οντοτήτων γενικής κυβέρνησης, κρατικών επιχειρήσεων και κρατικών οργανισμών για το 2026.
«Προωθείται και η υλοποίηση της μακροπρόθεσμης στρατηγικής «Όραμα 2035», η οποία αποτελεί μια ολιστική προσέγγιση με σημαντικές μεταρρυθμίσεις, αποσκοπώντας στην ενδυνάμωση της οικονομίας της χώρας αλλά και στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής» προστίθεται.
Παράλληλα, επισημαίνει πως η πράσινη οικονομία, η καινοτομία και η ψηφιοποίηση, έχει ως στόχο την βιωσιμότητα, την βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Κύπρου καθώς και τη δημιουργία μιας δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνίας.
Επίσης, υποδεικνύει, πως στα ίδια πλαίσια περιλαμβάνεται και η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και δημόσιων επενδύσεων που θα στηριχθούν μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και του Προγράμματος «ΘΑλΕΙΑ2021-2027» καθώς περιλαμβάνουν μέτρα και έργα που στοχεύουν στη βελτίωση της οικονομικής ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας.
Στο 3,1% και του χρόνου
Για φέτος, η οικονομία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών, αναμένεται να παρουσιάσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης στο 3,1%, με την εγχώρια ζήτηση, τις επενδύσεις και την ιδιωτική κατανάλωση να αποτελέσουν σημαντική κινητήρια δύναμη ανάπτυξης.
Όπως, σημειώνει, πως οι προβλέψεις περιβάλλονται από σημαντική αβεβαιότητα από το διεθνές γεωπολιτικό και εμπορικό περιβάλλον, προσθέτοντας πως η προσδοκώμενη θετική πορεία του ρυθμού ανάπτυξης οφείλεται στην άνοδο της εγχώριας ζήτησης και σε λιγότερο βαθμό στην εξωτερική ζήτηση.
Για το 2026 ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι 3,1%, ο εναρμονισμένος πληθωρισμός 2,1% από 1,9% φέτος και η ανεργία στο 4,7%.
Παράλληλα, υποδεικνύεται πως οι εκτιμήσεις για τα έσοδα θα πρέπει να είναι ρεαλιστικές και να λαμβάνουν υπόψη την παρούσα οικονομική κατάσταση, τις εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας αλλά και τις οικονομικές δυνατότητας της κάθε οντότητας.
Την ίδια ώρα, σημειώνει, πως οι δαπάνες θα πρέπει να υπολογίζονται με ορθολογισμό και στα πλαίσιο των οικονομικών δυνατότητων της κάθε οντότητας.
Μόνο μόνιμο προσωπικό
Όσον αφορά τα θέματα προσωπικού, σύμφωνα με τον κ. Ζαχαριάδη, η πολιτική απασχόλησης, αποσκοπεί στη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών, μέσω του εξορθολογισμού του κρατικού μισθολογίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και της υλοποίησης της κυβερνητικής πολιτικής για κάλυψη των αναγκών σε προσωπικό μέσω της πλήρωσης μόνιμων θέσεων και όχι μέσω της πρόσληψης εργοδοτουμένων ορισμένου χρόνου.
Επιπρόσθετα υπογραμμίζει πως οι νέες θέσεις θα πρέπει να περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό μόνο εάν έχουν εγκριθεί από το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού.
Καλεί τους οργανισμούς να προχωρήσουν σε ιεράρχηση των προτεραιοτήτων σύμφωνα με την κυβερνητική πολιτική με την υποβολή ολοκληρωμένων προτάσεων για αποφυγή κατάθεσης συμπληρωματικών προϋπολογισμών.
Τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων
Σε αυστηρές συστάσεις προχωρεί ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών προς τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου για τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων.
Συγκεκριμένα μέχρι τις 23 Ιουνίου θα πρέπει να καταθέσουν τους προϋπολογισμούς τους στο αρμόδιο υπουργείο, μέχρι τις 14 Ιουλίου στο Υπουργείο Οικονομικών, εντός Σεπτεμβρίου να εγκριθούν από το Υπουργικό Συμβούλιο, έτσι ώστε να κατατεθούν στη Βουλή το αργότερο μέχρι την 29η Σεπτεμβρίου.
Την ίδια ώρα ο κ. Ζαχαριάδης, τονίζει πως για ακόμη μια φορά η Βουλή με επιστολές της προς το υπουργείο, έχει επιστήσει την προσοχή στην ανάγκη για έγκαιρη κατάθεση των προϋπολογισμών των οντοτήτων του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Καταλήγοντας, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών τους καλεί για τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων για να καταστεί δυνατή η έγκαιρη κατάθεση των προϋπολογισμών στη Βουλή, ώστε να παρέχεται ο απαιτούμενος χρόνος εξέτασης τους από το Νομοθετικό Σώμα αλλά και για αποφυγή της χρήσης δωδεκατημορίων.