Στην απόφαση να οδηγηθεί στις 8 Ιουνίου στην Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο για τον μειωμένο ΦΠΑ ύψους 5% στην κύρια κατοικία, για κοινωνικούς σκοπούς, με την όποια μορφή αυτό θα λάβει τότε, κατέληξε σε συνεδρία της την Δευτέρα η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, η οποία παράλληλα παρέδωσε σχετική πρόταση στο Υπουργείο Οικονομικών για να εξακριβώσει αν αυτή μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έτσι ώστε να σταματήσει η διαδικασία επί παραβάσει κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η πρόταση στην οποία κατέληξε η Επιτροπή Οικονομικών σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία και η οποία, μετά την απάντηση της Κομισιόν, θα αξιολογηθεί εκ νέου από τα κοινοβουλευτικά κόμματα χωριστά για να λάβει το καθένα την τελική του θέση, προτού οδηγηθεί στις 8 Ιουνίου στην Ολομέλεια, προβλέπει μειωμένο ΦΠΑ 5% για κατοικίες και διαμερίσματα αξίας μέχρι 350 χιλιάδες ευρώ και μέχρι 150 τ.μ.
Επίσης, προβλέπει από 150 τ.μ μέχρι 200 τ.μ και αξία μέχρι 475 χιλιάδες ευρώ, ΦΠΑ 19% και πέραν των 200 τ.μ. ΦΠΑ 19% για όλη την αξία του ακινήτου.
Στη διάρκεια της ανοικτής προς τα ΜΜΕ συνεδρίας της Επιτροπής, οι βουλευτές έθεσαν σειρά ερωτημάτων τα οποία ανέλαβε να τα απαντήσει το Υπουργείο Οικονομικών και τα οποία αφορούν μεταξύ άλλων, κατά πόσο μπορεί να καταργηθεί ο διαχωρισμός μεταξύ κατοικιών και διαμερισμάτων, αν μπορεί να διαφοροποιηθεί ο αριθμός των τετραγωνικών μέτρων, αν υπάρχει δυνατότητα αύξησης του ποσού για μειωμένο ΦΠΑ στις πολύτεκνες οικογένειες, αν πρέπει να τεθούν μεταβατικές διατάξεις και κατά πόσον θα πρέπει να περιληφθεί πρόνοια για τις ανακαινίσεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ακίνητα ΦΠΑ 5%: Επίκεντρο της μάχης το εμβαδόν κατοικιών
Το κυβερνητικό νομοσχέδιο το οποίο βρίσκεται ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών προβλέπει για διαμερίσματα, ΦΠΑ 5% για τα πρώτα 90 τ.μ. και συνολικό εμβαδό μέχρι 110 τ.μ. και αξία διαμερίσματος μέχρι 220 χιλιάδες ευρώ ενώ για κατοικίες, ΦΠΑ 5% για τα πρώτα 200 τ.μ. και συνολικό εμβαδό μέχρι 220 τ.μ. με αξία κατοικίας μέχρι 385.000 ευρώ.
Εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών ανέφερε ότι στα πλαίσια της ευρωπαϊκής οδηγίας και τις αναπροσαρμογές που έγιναν από την Κομισιόν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό νομοσχέδιο το οποίο να περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο κριτήρια και να υποστηρίζεται με δεδομένα.
Είπε ότι η Κομισιόν ανέφερε ότι κανένα κράτος μέλος δεν έχει μόνο ένα κριτήριο πχ την αξία του ακινήτου και πρόσθεσε ότι με βάση πραγματικά στοιχεία των αιτήσεων που κατατέθηκαν το 2022 και τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2023 στο Τμήμα Φορολογίας καλύπτει το 77% των κατοικιών αξίας μέχρι 350.000 ευρώ.
Πρόσθεσε ότι στην επιστολή της η Κομισιόν στις 15 Ιουλίου του 2021 κάνει αναφορά σε αποφάσεις του ευρωπαϊκού δικαστηρίου που είναι δεσμευτικές για τα κράτη μέλη.
Επίσης, η εκπρόσωπος του ΥΠΟΙΚ επικαλούμενη στοιχεία του 2021 από το μητρώο των εγκεκριμένων αιτήσεων για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, σε ό,τι αφορά τον αριθμό των τ.μ., ανέφερε ότι μέχρι 100 τ.μ. καλύπτεται το 35% των κατοικιών, από 100-140 τ.μ. καλύπτεται το 17%, από 140-200 τ.μ. καλύπτεται το 31% και από 200-275 τ.μ. καλύπτεται το 11%.
Στην τοποθέτηση του ο Έφορος Φορολογίας Σωτήρης Μαρκίδης εξέφρασε την άποψη ότι θα πρέπει ως ασφαλιστική δικλείδα να τεθεί χρονικό περιθώριο στο οποίο κάποιος να έχει τη δυνατότητα κατάθεσης αίτηση για να επωφεληθεί τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ που να ανέρχεται μέχρι τα τρία χρόνια μετά την κατάθεση αίτησης για έκδοση πολεοδομικής άδειας ή την εγκατάσταση στην οικία.
Αναφορικά με ενδεχόμενο φοροδιαφυγής, κ. Μαρκίδης είπε ότι το όλο ηλεκτρονικό σύστημα που κτίζεται με την εμπλοκή και των τραπεζών περιορίζει την φοροδιαφυγή, ενώ πρόσθεσε ότι θα πρέπει να συμπεριληφθεί και το κριτήριο των τετραγωνικών μέτρων πέραν από την αξία του ακινήτου έτσι ώστε να αυξηθεί η πιθανότητα «να γίνει πιο εύκολα αποδεκτό» από την Κομισιόν το νομοσχέδιο.
Ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ Κωνσταντίνος Κωνσταντή ζήτησε αύξηση των τ.μ. σε ό,τι αφορά τα διαμερίσματα στα 125 τ.μ. και να συνδεθεί με την σύνθεση της οικογένειας και έθεσε την ανάγκη απλοποίησης των διαδικασιών αλλά και την υιοθέτηση μειωμένου ΦΠΑ 5% και για τις ανακαινίσεις και τις προσθηκομετατροπές σε υφιστάμενες κατοικίες.
Ανέφερε ότι στην Κύπρο υπάρχουν πέραν των 35.000 ακατοίκητων μονάδων και «ένα γερασμένο κτιριακό απόθεμα και πρέπει να βρούμε τον τρόπο αυτές οι μονάδες να μπουν στην αγορά, δεδομένου ότι υπάρχει πρόβλημα με τα υψηλά ενοίκια και της εξασφάλισης ιδιόκτητης κατοικίας».
«Θα μπορούσε να υιοθετηθεί και η άποψη οι ανακαινίσεις να μην αφορούν μόνο πρώτη κατοικία. Οι ανακαινίσεις οποιασδήποτε μορφής είναι ό,τι πιο αειφόρο στην Ευρώπη», είπε ο κ. Κωνσταντή ο οποίος ζήτησε να υπάρχει η δυνατότητα στον πολίτη να αναβαθμίσει το υφιστάμενο κτιριακό του απόθεμα.
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αρχιτεκτόνων Άλκης Δίκαιος είπε ότι ο σύνδεσμος βλέπει θετικά την διάταξη για χρονική διάρκεια 4 μηνών για την υποβολή της αίτησης για πολεοδομική άδεια και πρόσθεσε πως αποδεκτή από τον σύνδεσμο είναι και η εισήγηση για χρονική διάρκεια τριών ετών για υποβολή αίτησης στο Τμήμα Φορολογίας για ΦΠΑ, από την ημέρα υποβολής της αίτησης για πολεοδομική άδεια. Εισηγήθηκε όπως στο νομοσχέδιο περιλαμβάνει και τις ανακαινίσεις.
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμους Εκτιμητών Ακινήτων Πόλυς Κουρουσίδης ζήτησε να υπάρξει απλότητα στο νομοσχέδιο και να μην περιλαμβάνει τετραγωνικά μέτρα καθώς και μη διαχωρισμό κατοικιών και διαμερισμάτων.
Επίσης, αναφέρθηκε σε πρόταση του συνδέσμου για ΦΠΑ 5% για ακίνητα μέχρι 350 χιλιάδες ευρώ και με μέγιστη αξία τις 500 χιλιάδες ευρώ και με μέγιστο εμβαδό τα 220 τ.μ.
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, η Πρόεδρος της Επιτροπής Χριστιάνα Ερωτοκρίτου είπε ότι «κληρονομήσαμε το πρόβλημα το οποίο επισημάνθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τον Ιούνιο του 2021» και πρόσθεσε πως στη διάρκεια των συζητήσεων στην Επιτροπή, έγιναν εισηγήσεις και προτάσεις, κατατέθηκαν προβληματισμοί οι οποίοι «φάνηκαν πολύ βοηθητικοί έτσι ώστε να μπορέσουμε να καταλήξουμε σε ένα πλαίσιο, σε κάποιες νέες εισηγήσεις που ενδεχομένως θα πληρούν και τα κριτήρια που πρέπει να ικανοποιούμε αλλά να ανακόπτουν τη διαδικασία επί παραβάσει που έχει ξεκινήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας».
«Έχουμε συμφωνήσει στην Επιτροπή Οικονομικών ότι το νομοσχέδιο θα οδηγηθεί στην Ολομέλεια στις 8 Ιουνίου» για να υπάρξει ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο το οποίο «θα είναι πολύ διαφοροποιημένο και πολύ πιο διευρυμένο από το αρχικό που κατατέθηκε από την προηγούμενη Κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2022», πρόσθεσε.
Η κ. Ερωτοκρίτου είπε ότι στόχος των νέων παραμέτρων «είναι να δώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερη προστασία και περισσότερα κίνητρα και να καλύψουμε όσο το δυνατό περισσότερο τις ευάλωτες ομάδες, τη μεσαία τάξη και τα νέα ζευγάρια που επιθυμούν να αποκτήσουν τη δική τους στέγη μέσα σε λογικά οικονομικά πλαίσια αλλά και μέσα σε λογικά πλαίσια τετραγωνικών μέτρων».
«Σ’ αυτή την κατεύθυνση όλα τα κόμματα περιλαμβανομένου και του ΔΗΚΟ, καταλήγουμε όλοι στη θέση και την άποψη ότι πρέπει να γίνουν κάποιοι συμβιβασμοί ώστε να καταλήξουμε σε μια κοινή συνισταμένη χωρίς να υπερβαίνουμε θέσεις αρχών και χωρίς να παραγνωρίζουμε την πραγματικότητα που υπάρχει στην ΚΔ και τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι Κύπριοι πολίτες και ειδικά τα νέα ζευγάρια ν’ αποκτήσουν στέγη», πρόσθεσε.
