Ψηλά στην ατζέντα τόσο της Λευκωσίας όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται το Μεταναστευτικό το τελευταίο διάστημα και δή τις τελευταίες μέρες.

Ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου πραγματοποιεί από σήμερα διμερείς επαφές σε ευρωπαϊκές χώρες, με στόχο την επαναξιολόγηση του καθεστώτος της Συρίας, την ώρα που η Κυβέρνηση προωθεί παράλληλα την παροχή οικονομικού πακέτου στήριξης από την ΕΕ προς τον Λίβανο, με σκοπό τη συγκράτηση μεταναστευτικών ροών προς την Κύπρο.

Την ίδια ώρα, κι ενώ το 2023 έχει καταγραφεί στην ΕΕ αύξηση τόσο των αιτήσεων ασύλου όσο και της εισόδου παράτυπων μεταναστών, το Ευρωκοινοβούλιο ψηφίζει σήμερα το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, μια εξέλιξη που επηρεάζει αναπόφευκτα και την Κύπρο.

– Επαφές Κωνσταντίνου Ιωάννου σε ευρωπαϊκές χώρες για μετανάστες από Συρία

Με στόχο της κυπριακής πρωτοβουλίας την επαναξιολόγηση του καθεστώτος περιοχών της Συρίας και τον αποχαρακτηρισμό συγκεκριμένων περιοχών στη βάση των σημερινών πραγματικοτήτων, ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου επισκέπτεται σήμερα τη Δανία, ενώ αύριο θα μεταβεί στην Τσεχία και την Παρασκευή στην Ελλάδα. Στην ατζέντα των επαφών του Κωνσταντίνου Ιωάννου αναμένεται να τεθούν πρακτικοί τρόποι, ώστε οι Σύριοι υπήκοοι να μη λαμβάνουν σχεδόν αυτόματα καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας σε οποιαδήποτε χώρα.

– Πρωτοβουλία Κυβέρνησης για πακέτο στήριξης προς Λίβανο ανάλογο της Αιγύπτου

Παράλληλα, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των εξωγενών παραγόντων, που επιτείνουν τη μεταναστευτική κρίση στην Κύπρο, η Κυβέρνηση προωθεί πρωτοβουλία για την ετοιμασία ενός πακέτου στήριξης από την ΕΕ προς τον Λίβανο, αντίστοιχου με αυτού της Αιγύπτου, με την προοπτική να λειτουργήσει ως θέλγητρο προς τερματισμό της παράνομης διακίνησης μεταναστών προς την Κύπρο.

–Τι προνοεί το πακέτο Αιγύπτου

Υπενθυμίζεται ότι στις αρχές Μαρτίου, σε μία περίοδο μεγάλων αναταραχών στη Μέση Ανατολή και με το βλέμμα στραμμένο στον πόλεμο στη Γάζα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και Αίγυπτος υπέγραψαν ιστορική συμφωνία στο Κάιρο, αποσκοπώντας στον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών από τη Βόρεια Αφρική.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι υπέγραψαν κοινή Δήλωση για μια Στρατηγική και Συνολική Εταιρική Σχέση ΕΕ-Αιγύπτου, στο πλαίσιο της οποίας η Πρόεδρος της Επιτροπής ανακοίνωσε ένα νέο οικονομικό και επενδυτικό πακέτο 7,4 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Αίγυπτο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Η εφαρμογή της Συνολικής και Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης αναγνωρίζει ότι η σταθερότητα και η ευημερία της Αιγύπτου είναι καίριας σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση και καλύπτει έξι πυλώνες αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ο ένας από τους οποίους αφορά τη Μετανάστευση και την Κινητικότητα, καθώς η Αίγυπτος πιέζεται τόσο από τις ροές των αφρικανικών χωρών, όσο και στα σύνορά της με τη Γάζα, ενώ η οικονομία της πλήττεται και λόγω της κρίσης στο Σουέζ.

Η Πρόεδρος της Κομισιόν υπέδειξε ότι η ΕΕ και η Αίγυπτος διατηρούν ήδη μια πολύ καλή συνεργασία στον τομέα του Μεταναστευτικού, προσθέτοντας ότι η ΕΕ θα επενδύσει τουλάχιστον 200 εκατομμύρια ευρώ από το πακέτο, για να γίνει η συνεργασία αυτή ακόμα πιο αποτελεσματική, ενώ υπογράμμισε τον αναγκαίο ρόλο της Αιγύπτου στον έλεγχο της παράτυπης μετανάστευσης από την Αίγυπτο.

Η κυπριακή Κυβέρνηση προσδοκεί ότι ένα ανάλογο πακέτο στήριξης, που θα προωθεί τη σταθερότητα στον Λίβανο, μπορεί να συμβάλει εξίσου θετικά στο θέμα του ελέγχου διακίνησης παράτυπων μεταναστών από τη χώρα προς την Κύπρο.

–Ψηφίζεται το νέο σύμφωνο για τη Μετανάστευση

Σε μια άλλη εξέλιξη γύρω από το ζήτημα, τίθεται σήμερα σε ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το νομοθετικό πακέτο για τo Μεταναστευτικό, με τα ήδη συμφωνηθέντα κείμενα μεταξύ Συμβουλίου και Κοινοβουλίου από τον περασμένο Δεκέμβριο να αποσκοπούν στη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών και στην ενίσχυση της αντίδρασης της ΕΕ σε περίπτωση κρίσεων.

Το Σύμφωνο περιλαμβάνει ένα νέο πλαίσιο για μια ολοκληρωμένη πολιτική ασύλου και μετανάστευσης, με σκοπό την προώθηση της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής ευθυνών, περιλαμβάνοντας επικαιροποιημένους κανόνες σχετικά με τα κριτήρια και τους μηχανισμούς για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας.

Σε γενικές γραμμές, τα κράτη μέλη θα μπορούν να επιλέγουν μεταξύ της μετεγκατάστασης των αιτούντων άσυλο στην επικράτειά τους, της οικονομικής συνεισφοράς ή της παροχής επιχειρησιακής και τεχνικής υποστήριξης στα κράτη μέλη που υφίστανται μεταναστευτικές πιέσεις. Παράλληλα, θα υπάρχουν ειδικοί κανόνες για καταστάσεις κρίσης, ενώ θα επικαιροποιηθούν και οι υφιστάμενοι κανόνες για τα πρότυπα υποδοχής των αιτούντων άσυλο.

Οι τροποποιημένοι κανόνες αναγνώρισης θα καθορίσουν ενιαία πρότυπα σε ολόκληρη την ΕΕ για την αναγνώριση των ατόμων που υποβάλλουν αίτηση διεθνούς προστασίας, καθώς και των δικαιωμάτων τους, ενώ επιπλέον θα προωθείται ταχύτερη κοινή διαδικασία σε ολόκληρη την ΕΕ.

Σημειώνεται ότι ακόμα και αν εγκριθεί σήμερα από το Ευρωκοινοβούλιο το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, εκκρεμούν σε σημαντικό βαθμό οι λεπτομέρειες εφαρμογής του.

–Πώς επηρεάζεται η Κύπρος

Όσον αφορά το πώς βλέπει η Λευκωσία το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, σημειώνεται ότι από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών, όπως μας αναφέρθηκε, θεωρείται πως σε γενικές γραμμές το νέο Σύμφωνο κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά αίτημα της Κύπρου παραμένει όπως οι μετεγκαταστάσεις αιτούντων ασύλου είναι υποχρεωτικές κι όχι εθελοντικές, αφού τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου, όπως η Κύπρος, δέχονται τεράστιες πιέσεις.

Κληθείς να σχολιάσει το ζήτημα, τον περασμένο Δεκέμβριο, οπότε κι επιτεύχθηκε η σχετική συμφωνία μεταξύ των δύο θεσμικών οργάνων, ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, χαρακτήρισε σημαντικό το γεγονός ότι στη συμφωνία αναγνωρίζεται πλέον η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών ως προς τον χειρισμό του μεταναστευτικού, εξηγώντας ότι σε περιόδους κρίσης, όπως συνέβη το 2015-2016, θα γίνονται μετεγκαταστάσεις και θα δίνεται βοήθεια από τις άλλες χώρες.

Ακολούθως υποστήριξε ότι «το ιδεατό σενάριο θα ήταν οι μετεγκαταστάσεις αυτές να είναι υποχρεωτικές, ενώ δυστυχώς δεν είναι», σημειώνοντας ότι «δίνεται η δυνατότητα στα άλλα κράτη μέλη όπως, αντί να δεχτούν να εγκατασταθούν νόμιμοι μετανάστες στη χώρα τους, να μπορούν να πληρώσουν ένα ποσό που έχει καθοριστεί στις €20.000 ανά άτομο». Πρόσθεσε ότι «θα πρέπει να δούμε και τον μηχανισμό ακριβώς πώς θα δουλέψει για περίπου 100.000 άτομα τον χρόνο για όλα τα κράτη μέλη, πώς θα γίνεται ο διαμοιρασμός μεταξύ των κρατών, κ.ο.κ».

«Για την Κύπρο, το ιδεατό θα ήταν να γίνονταν υποχρεωτικές οι μετεγκαταστάσεις, διότι δεν αφορά ζήτημα οικονομικής βοήθειας, αφού ήδη λαμβάνουμε ως χώρα οικονομική στήριξη από την Ένωση. Για εμάς, ουσιαστικό θα ήταν οι υποχρεωτικές μετεγκαταστάσεις», επανέλαβε.

Ο κ. Ιωάννου, αφού χαρακτήρισε το Σύμφωνο ως ένα μεγάλο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αναφέρθηκε στα μέτρα που προτείνονται σε αυτό, υποδεικνύοντας ότι στην Κύπρο ήδη εφαρμόζονται ορισμένα από αυτά. Αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στις πρόνοιες για ταχεία εξέταση των αιτήσεων ασύλου, οι οποίες στην Κύπρο ολοκληρώνονται πλέον εντός τριών μηνών, σημειώνοντας ότι υπάρχουν πολλά ακόμα που πρέπει να γίνουν.