Αναντίρρητα όλος ο πλανήτης διανύει μια σκοτεινή περίοδο σε πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό επίπεδο, που δεν φαίνεται να τελειώνει απλά με τον εμβολιασμό των πολιτών. Οι επιδημίες ενδέχεται να είναι μια διαχρονική απειλή για την ανθρωπότητα, που θα γεννούν σειρά προκλήσεων.
Το σκοτάδι είναι μια πραγματικότητα που εισπράττουμε στον αέρα και που είναι ορατό στα σφραγισμένα σχολεία, εστιατόρια, εμπορικά καταστήματα και, σαφώς, στους ερμητικά κλειστούς χώρους πολιτισμού. Το πώς αντιδρούμε όμως στο σκοτάδι αυτό, το πώς το αξιοποιούμε για να τσιμεντώσουμε το αυριανό φως εναπόκειται αποκλειστικά και μόνο σε μας. Τι προτιμούμε;
Ο κόσμος του πολιτισμού στην Κύπρο βεβαίως ταλαιπωρείται και δυσανασχετεί, προτιμά όμως να δρα και να αντιδρά δημιουργικά και ψύχραιμα. Το γεγονός ότι τους τελευταίους εννέα μήνες βιώνουμε ένα μοναδικό στα χρονικά του τόπου μας μόνιασμα ανάμεσα στους καλλιτέχνες που υπηρετούν όλες τις μορφές τέχνης, μας δίνει για πρώτη φορά τη δυνατότητα να μιλάμε για μια πολιτιστική βιομηχανία στην Κύπρο με κρίσιμη μάζα άρα και διαπραγματευτική ικανότητα.
Η παύση στην προσφορά πολιτισμού από τους δημιουργούς και τους χώρους πολιτισμού μας, υπογραμμίζει την πληθώρα πολιτιστικών προϊόντων που είχαμε στη διάθεση μας και μας αναγκάζει να εκτιμήσουμε το καλλιτεχνικό τους επίπεδο, το τάλαντο των καλλιτεχνών μας και το εύρος των επιλογών του κοινού. Είναι όλοι και όλα τέλεια; Σαφώς και όχι. Έχουμε όμως αρκετούς σημαντικούς καλλιτέχνες σε όλους τους κλάδους, και την τελευταία δεκαετία έχει αναδειχθεί μια φουρνιά Κυπρίων συγγραφέων, σκηνοθετών, ηθοποιών, συνθετών, χορευτών και άλλων δημιουργών που μαζί με τους παλαιότερους γράφουν τη δική τους, είτε παράγραφο είτε σελίδα ακόμα και κεφάλαιο, στην ιστορία του πολιτισμού μας.
Δύο καλλιτέχνες αυτής της φουρνιάς επέλεξαν – είτε από τρέλα, είτε από ανάγκη, αλλά σίγουρα από αγάπη για την τέχνη τους – να εγκαινιάσουν το δικό τους θέατρο εν μέσω πανδημίας. Το 184-θέσεων Θέατρο Μασκαρίνι στα Λατσιά, σε πείσμα των καιρών μας δίνει την ευκαιρία να περηφανευόμαστε ότι στην Κύπρο λειτούργησε ακόμα μία εστία πολιτισμού.
Με το πέρας της πρώτης περιόδου εγκλεισμού, οι άνθρωποι του πολιτισμού στην Κύπρο προτίμησαν να διατηρήσουν τη ψυχραιμία τους και να συζητήσουν με την πολιτεία για τον τρόπο επαναλειτουργίας τους. Χάραξε αρχικά το δρόμο ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου προτείνοντας και εφαρμόζοντας ευλαβικά το πρωτόκολλο για τη λειτουργία των ανοιχτών θεάτρων. Ακολούθησε η συνεργασία των κλειστών θεάτρων της Κύπρου στη σύνταξη του αντίστοιχου πρωτοκόλλου για τα κλειστά θέατρα. Το Υπουργείο Υγείας μας αφουγκράστηκε και έδωσε την ευκαιρία στα θέατρα της Κύπρου να επαναλειτουργήσουν. Εμείς με τη σειρά μας, ανταποδώσαμε την εμπιστοσύνη που εισπράξαμε τηρώντας με σύνεση και υπευθυνότητα τα πρωτόκολλα χωρίς κανένας χώρος πολιτισμού να αποτελέσει εστία κρουσμάτων. Πείσαμε για τη σοβαρότητά μας και τα κλειστά μας θέατρα λειτούργησαν, μόνα στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, από τον Ιούλιο μέχρι και τα μέσα Δεκεμβρίου προσφέροντας ανάσες τόσο στους θεατές όσο και στους δημιουργούς.
Το επιστέγασμα της συσπείρωσης δυνάμεων στην πολιτιστική μας βιομηχανία ώθησε την πολιτεία να επισπεύσει την ίδρυση του Υφυπουργείου Πολιτισμού. Δυστυχώς, ο εκάστοτε Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού βρίσκεται αντιμέτωπος με τα δαιδαλώδη και υπεράριθμα θέματα της Παιδείας, που δεν του επιτρέπουν να ασχοληθεί ουσιαστικά με τα θέματα Πολιτισμού. Αυτό αποτελεί πάγια παθογένεια της 60χρονης μας Δημοκρατίας γι’ αυτό και δεν μπορούμε παρά να χαιρετίσουμε την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να ορίσει πολιτικό προϊστάμενο αποκλειστικά για τη βιομηχανία πολιτισμού.
Προτιμώ να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και τους ανθρώπους του πολιτισμού να αντιδρούμε δημιουργικά και ψύχραιμα. Να χαιρετίζουμε τα βήματα της πολιτείας χωρίς εκπτώσεις στις απαιτήσεις μας έναντί της. Να απαιτούμε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για τον πολιτισμό που θα συνοδεύεται από σοβαρότητα στην αντιμετώπισή μας τόσο ηθικά όσο και οικονομικά. Μια αύξηση της τάξης του ένα τοις χιλίοις στον προϋπολογισμό του 2021, που εγκρίθηκε πρόσφατα από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, αντιστοιχεί στο ποσό των €7 εκατ.: σταγόνα για την πολιτεία, ωκεανός όμως για τη πολιτιστική βιομηχανία μας.
* Δανείζομαι τον τίτλο από το ομώνυμο θεατρικό έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, επίσης γνωστό και ως «Δωδέκατη Νύχτα», μια νύχτα όπου έρχονται τα πάνω κάτω, και που, στο τέλος, οι ήρωες έρχονται όλοι αντιμέτωποι με τις επιλογές τους.
** Στη φωτογραφία: «Outwitting the Devil (Ξεγελώντας το Διάβολο)» η σαγηνευτική παράσταση του Akram Khan από το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας
- Ο Γιώργος Γ. Παπαγεωργίου είναι Γενικός Διευθυντής του Δημοτικού Θεάτρου Λευκωσίας.
Φιλελεύθερα, 24/01/21
