Μία από τις διασημότερες Ελληνίδες δημοσιογράφους -και συγγραφέας-, που άφησε την δική της προσωπική «σφραγίδα» στα media -ιδιαίτερα στη διάρκεια της «χρυσής εποχής» των αθηναϊκών περιοδικών-, η οποία τα τελευταία χρόνια διαμένει μόνιμα πια στις Η.Π.Α., παρουσιάζει το νέο της βιβλίο, «Pax Americana».
–Τι είναι το νέο σου αυτό βιβλίο; Ένα βιβλίο για την Αμερική, ένα βιβλίο από την Αμερική– ένα βιβλίο αφιερωμένο στην μακρινή αυτή χώρα που στα δικά μας μάτια μπορεί να μοιάζει -ακόμη- με την «γη της επαγγελίας»; Το «Pax Americana» είναι ένα βιβλίο για αυτούς που είναι ξένοι· και στην Αμερική και στον κόσμο όλο και κάποτε και στον ίδιο τους τον τόπο – το πιο μοναχικό πράγμα απ’ όλα, ερημιά σκέτη! Είναι για εκείνους που προσπαθούν κάπου να ανήκουν, να βρουν λίγο τόπο να σταθούν όρθιοι, για άλλους που παραιτούνται, για τους αόρατους ανθρώπους, που συνηθίζεις να σου δίνουν καφέ, να σου φέρνουν πίτσα, να σου καθαρίζουν το σπίτι, να σου γεμίζουν τις τσάντες στο σούπερμαρκετ. Και για τους αποκλεισμένους είναι. Τους διαφορετικούς, τους εξαρτημένους, τους αλκοολικούς. Για εκείνους που δεν τους αγαπούν και είναι στα αζήτητα η δική τους αγάπη. Για ευάλωτα παιδιά που προσπαθούν να τερματίσουν -με όσο δυνατόν λιγότερους ακρωτηριασμούς- το φίνις της παιδικής ηλικίας. Είναι για τους αχάιδευτους και τους μοναχικούς. Τους εγκαταλειμμένους. Τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, που δεν τους θέλουν πουθενά. Τους ηλικιωμένους, που μοιάζουν απλά να περιμένουν το θρυμμάτισμά τους σε χώμα. Τραύματα και ξέφτια! Και ο καιρός να περνά χωρίς να οδηγεί σε καμιά «γη επαγγελίας», που λες, γιατί ο Θεός στη Γένεση, έκανε προεκλογικό αγώνα στους Ισραηλίτες και τους έκρυψε πως μόνο φωτιά, νεφέλη και έρημο είχε μπροστά και, κυρίως, σα γκρεμό εντός τους.
–Πώς είναι η δική σου ζωή στις ΗΠΑ, η καθημερινότητά σου; Γράφω πάντα για τα ελληνικά Μέσα, νομάς απ’ την άλλη άκρη του κομπιούτερ μου. Κάποτε δουλεύω περιστασιακά σε δουλειές που δεν είχα διανοηθεί πως θα κάνω. Κάποιες τις γουστάρω πολύ. Ό,τι έχει να κάνει με κόσμο, για παράδειγμα. Πωλήτρια ή ταμείο! Μα, συχνά, πιάνω κουβέντα και ρίχνω την παραγωγικότητα, γαμώ το! Η καθημερινότητα μου τώρα πια έχει συνήθεια. Έμαθα να οδηγώ με speed limit, να μην έχω προτεραιότητα όταν μπαίνω στις πλατείες, να μουτζώνω απενοχοποιημένα, γιατί κανείς δεν ξέρει τι κάνω, παρ’ εκτός κι αν πέσω σε Έλληνα -έχει πολλούς στη Βοστώνη!- και μου πει «στα μούτρα σου, μωρή ρόμπα». Έχω την ασφάλεια μιας ρουτίνας πια! Μα, η καθημερινότητα και ένα κομμάτι εσωτερικής ευχαρίστησης, είναι το μοίρασμα με την οικογένειά μου, τον άνδρα μου και τα παιδιά μου. Κι αυτό δεν έχει να κάνει πάλι με τόπο, που είναι το φόντο, αλλά με άτομα. Απ’ αυτά μου λείπουν πολλά απ’ την Ελλάδα: Ο αδελφός μου, η Κατσαντώνη, η Καστάνη, εσύ, η Ντέπυ, οι θείες μου! Και, εδώ που τα λέμε, μου λείπει η οικειότητα μισού μου αιώνα γνώριμου, κατακτημένου αστικού τοπίου και η ασφάλεια της γλώσσας ακόμα κι αν σε βρίζουν. Εκτός θέματος είμαι, το ξέρω– εγκαλούμαι στην τάξη (γελάει).
–Είναι άλλη η Αμερική που είχες στο μυαλό σου- ως παιδί, έφηβη, νέα- και άλλη η- πραγματική- Αμερική που βιώνει εκεί μια μετανάστρια, όπως εσύ; Δεν ήμουν ποτέ ιδιαίτερα ενθουσιώδης με την Αμερική. Εντάξει, έχουμε όλοι μας διαποτιστεί από την αμερικανική κουλτούρα, αμερικανικές ταινίες, μουσική, θέατρο, τους σταρ πάσης ενασχόλησης, τα τζιν, τις εμβληματικές εικόνες τύπου Μονρόε ή Πρίσλεϊ ή Τζέιμς Ντιν. Όμως, δεν είχα εξιδανικεύσει τίποτα. Έφτασα -και μεγάλη αρκετά- για να πιστεύω πως υπάρχει Παράδεισος. Φυσικά -και λόγω ηλικίας-, δεν εντάχθηκα ποτέ, δεν είχα όρεξη να καταλάβω την Αμερική και ούτε αυτή εμένα. Όμως, είναι πολύ όμορφη! Τεράστια, διαφορετική. Άλλα δέντρα, άγνωστα πουλιά και ζώα, περίεργοι αχανείς ουρανοί, άγριες θάλασσες, κόκκινες έρημοι και πόλεις που ουρλιάζουν ακρίβεια, μοναξιά και περιθώριο. Ακόμα, ξαφνιάστηκα γιατί εμμονές που είχα δεν ίσχυαν. Το σύστημα υγείας τους -εδώ, τουλάχιστον, στην Μασαχουσέτη- λειτουργεί υποδειγματικά για όλους. Η δημόσια παιδεία τους, το φαγητό για τους μαθητές, οι ψυχολόγοι, οι ειδικοί σύμβουλοι, το νοσηλευτικό πρόσωπο μέσα στα σχολεία, η ανακάλυψη ταλέντων και ικανοτήτων και η καλλιέργεια τους δωρεάν, είναι για να βάζεις τα κλάματα απ’ αυτά που εμείς έχουμε ζήσει. Και, ναι, ως μετανάστρια, ξένη είμαι. Και όλοι οι άλλοι γύρω μου, ξένοι είναι όμως και ξένοι νιώθουν. Για πάντα ξένοι…
-Σε ποιες στιγμές σου λείπει η Ελλάδα, η πόλη σου, το σπίτι σου, το περίπτερο της γειτονιές σου, οι κουβέντες στο δρόμο που είχαν ελληνικές λέξεις – κι ας ήταν και βρισίδια; Σε κάθε μου ανάσα, μου λείπει η Ελλάδα! Και στον ύπνο μου ακόμα, τα όνειρά μου μιλάνε ελληνικά και γίνονται στην Αθήνα. Θέλω και το περίπτερο και τις γειτονιές και τις βρισιές που με εκφράζουν σχεδόν ποιητικά μπορώ να σου πω, αλλά και τις εποχές, τις μυρωδιές, τον αέρα, τα χρώματα, τη βροχή, τα λουλούδια, τα καστανά μάτια, τις κόρνες στη Κηφισίας, τις γιγαντοαφίσες με τις ενάρξεις στα μπουζούκια, φαραωνικές πάντα, την αβάσταχτη ζέστη, τον Πειραιά, τη λεωφόρο Αλεξάνδρας, τη Νέα Φιλαδέλφεια, το κέντρο, τη βόλτα στο πάρκο στη Κηφισιά– όλα σου λέω! Μα, δεν ξέρω πια, αν είναι αληθινή όλη αυτή η αβάσταχτη, σωματικά οδυνηρή έλλειψη και η νοσταλγία μου, ή δημιούργημα της ανάγκης μου να ανήκω κάπου. Μια Ελλάδα στο νου μου, που και πάλι -και εκεί-, δεν θα χωράω πια.
–Θα μπορούσες να ζήσεις το υπόλοιπο της ζωής σου στην Αμερική– ή, ούτε να το σκέφτεσαι ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Εύχομαι πως όχι, μα, όπου είναι η οικογένεια μου θα ζήσω! Αν η Ειρήνη, η Μαρία και ο Γιάννης, χρειάζονται να ζήσουν στις νήσους Σαμόα, για παράδειγμα, θα πάω κι εγώ και θα ασχολούμαι με την τροπική γεωργία, μαζεύοντας καρύδες και γλυκοπατάτες.
–Η Αλεξάνδρα του τέλους των «πλούσιων» και καλοφτιαγμένων περιοδικών -όπως τα ξέραμε-, τότε που δεν υπήρχαν social, cancel, followers, likes, ή haters, τι σχέση έχει ως τρόπος σκέψης, ως ιδιοσυγκρασία, ως προσωπικότητα, με την Αλεξάνδρα του 2024; Όχι μόνο εγώ αλλά όλοι εμείς -ήσουν κι εσύ εκεί, άλλωστε!- είμαστε survivors ενός κόσμου χάρτινου και ιλουστρασιόν με βεβαιότητες αιωνιότητας και ορμή, τόσο υβριστικής πλέον, ξεδιάντροπης νιότης! Αφελείς, ωραίοι, παθιασμένοι, αφοσιωμένοι, ρηχοί, μονίμως ερωτευμένοι, εμμονικοί, παράφοροι, παιδιά μιας εποχής που χάθηκε και πάει και πήρε μαζί της, πολλούς δικούς μας. Τους θυμάμαι. Κάθομαι σε ένα μπαλκονάκι, εδώ στην άκρη της Βοστώνης και καπνίζω και νιώθω να περνάνε από μπροστά μου, όλοι εκείνοι που χάθηκαν, επιλέγοντας να μη συνεχίσουν. Ποια social, cancel, followers, likes, ή haters; Καταβροχθίσαμε τη ματαιότητα χωρίς νόημα, αχόρταγα. Με ακόρεστη βουλιμία. Μόνοι -όσο ο καθένας που υπήρξε ποτέ- άγρια, επιθετικά, σχεδόν βάρβαρα, ουρλιάξαμε στα μούτρα της ζωής, το ξεσκέπασμα της αυταπάτης. Σταθήκαμε μεγαλειώδεις απέναντι στην ίδια μας τη ξεφτίλα. Και λατρέψαμε το τίποτα κόβοντάς το κομματάκια, τάχα πως θα δημιουργούσαμε το άπαν. Τελικά, όλη αυτή τη ματαιότητα, την αναιτιότητα, την ελαχιστότητα, την κενότητα, το μεγάλο ανέκδοτο της σοβαρότητας, του «ζήσε και αγωνίσου» και πάρτο όλο στα σοβαρά, θεολογικά και πνευματικά και τρίχες κατσαρές, τα αναγνωρίσαμε και τα γλεντήσαμε με απελπισία! Game over!
–Μετάνιωσες για συνεργασίες σου, ιδιαίτερα των τελευταίων ετών, στην τηλεόραση, και ειδικότερα σε πάνελ εκπομπών; Ασφυκτιούσες ενίοτε σ’ αυτά, αλλά -πώς αλλιώς;- έπρεπε να βγει με κάποιο τρόπο το μεροκάματο και να υπομείνεις σχολιασμό θεμάτων που ποτέ δεν σε αφορούσαν ή παρουσιαστές/συναδέλφους στους οποίους, υπό άλλες συνθήκες, δεν θα ‘λεγες ούτε «καλημέρα»; Ούτε μετανοώ, ούτε μεταμελούμαι. Απλά βαρέθηκα και άλλαξα, όχι μόνο χώρα, αλλά και ήπειρο. Ξέρω πως όλοι πίσω μου, οι άνθρωποι που αγάπησα σ’ αυτή τη δουλειά, βαρυγγωμώντας, κάνουν από εκπτώσεις μέχρι εκποιήσεις εμπορεύματος! Τι να γίνει! Την πατήσαμε! Για μένα, πιο ok για το μέσα μου, είναι να δουλέψω σε συνεργείο καθαριότητας εδώ ή να προσέχω μια γλυκούλα γιαγιά – όχι καμία στριμμένη, όμως (γελάει). Και λεφτά θα βγάζω αξιόλογα, και στην ώρα τους, και εντάξει θα είμαι, με την όση αξιοπρέπειά μου έχω διασώσει.
–Πότε λογαριάζεις να ξεμοναχιάσουμε πάλι παρέα στην Αθήνα; Αχ, το συντομότερο δυνατόν και Αμήν! Αμήν, Γιάννη μου, Αμήν.
- Info: Το τελευταίο βιβλίο της Αλεξάνδρας Τσόλκα «Pax Americana» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα».
DOWNTOWN, 11.8.2024
