Ποιος είναι ο μυστηριώδης κομήτης 3I/ATLAS. Ο Χρύσανθος Φάκας, αστροφυσικός μίλησε στο philenews για το φαινόμενο των κομητών καθώς και όλα όσα γνωρίζουμε για αυτό το ουράνιο σώμα.

Σύμφωνα με τον κ. Φάκα, το ενδιαφέρον αυτού το κομήτη και η διαφορά του με τους υπόλοιπους, είναι ότι ο 3I/ATLAS, ανακαλύφθηκε πολύ πρόσφατα και δεν γνωρίζουμε πολλά στοιχεία για την προέλευση του. Το συγκεκριμένο σώμα, εκτιμάται ότι έχει μεγαλύτερη ηλικία από το ηλιακό μας σύστημα.

Ανακαλύφθηκε την 1η Ιουλίου 2025, όταν οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) στο Rio Hurtado της Χιλής. Τότε  εντόπισαν ένα αχνό, ταχύτατα κινούμενο αντικείμενο που δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ στο παρελθόν.

Η ανακάλυψη, που ονομάστηκε επίσημα 3I/ATLAS (C/2025 N1), σηματοδοτεί μόλις το τρίτο επιβεβαιωμένο διαστρικό αντικείμενο που έχει παρατηρηθεί ποτέ – μετά το ʻOumuamua το 2017 και το 2I/Borisov το 2019.

Επιπλέον, η ταχύτητα και η τροχιά του κομήτη, αποκαλύπτουν ότι δεν είναι βαρυτικά συνδεδεμένο με τον Ήλιο. Αυτό σημαίνει ότι προέρχεται από άλλο αστρικό σύστημα και να περιπλανήθηκε τυχαία στο δικό μας.

Αλλά τι ακριβώς είναι το 3I/ATLAS, πού πηγαίνει και θα μπορούσε αυτός ο παράξενος επισκέπτης από άλλο αστέρι να είναι κάτι περισσότερο από ένας απλός κομήτης;

Σύμφωνα με τον κ. Φάκα, ο 3I/ATLAS μπήκε σε τροχιά γύρω από τον ήλιο και κατά την ολοκλήρωση της περιστροφής, εάν και εφ’ όσον επιβιώσει, ίσως να είναι ορατός από την γη, εξήγησε. Σύμφωνα με την NASA, θα πρέπει να γίνει και πάλι ορατός από επίγεια τηλεσκόπια στις αρχές Δεκεμβρίου, μόλις ξαναβγεί πίσω από τον Ήλιο.

Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, ο κομήτης να μην επιβιώσει την θερμότητα και τις παλιρροιακές δυνάμεις του ήλιου είπε ο κ. Φάκας. «Οι κομήτες, όταν πλησιάζουν τον ήλιο φωτίζονται και θερμαίνονται. Επιπλέον, χάνουν την ενέργεια τους και εξαγνίζονται».

 Η λέξη “κομήτης” προέρχεται από την αρχαία ελληνική, λέξη “κόμη” που σημαίνει μαλλιά, και από το ρήμα “κομῶ“. Η ονομασία δόθηκε εξαιτίας της εμφάνισης της ουράς του κομήτη, η οποία μοιάζει με μακριά, μαλλιά, όταν αυτά τα σώματα βρίσκονται κοντά στον ήλιο και ελευθερώνουν την ενέργεια τους.

 Θα μπορούμε να τον δούμε;

Όταν ο 3I/ATLAS, ολοκληρώσει την περιστροφή του γύρο από τον ήλιο, ενδεχομένως να γίνει ορατός από την γη. Πάνω σε αυτό, ο κ. Φάκας εξήγησε ότι υπάρχει παρερμηνεία, στον όρο «δια γυμνού οφθαλμού» και ότι η παρατήρηση του, δεν θα είναι δυνατή χωρίς την χρήση τηλεσκοπίου.

Πριν από αυτό, ο κομήτης θα φτάσει στην πλησιέστερη προσέγγισή του στον Ήλιο γύρω στις 30 Οκτωβρίου, πλησιάζοντας σε απόσταση 1,4 au (περίπου 130 εκατομμύρια μίλια), ακριβώς μέσα στην τροχιά του Άρη.

Τα σενάρια για εξωγήινη ζωή

Σύμφωνα με τον κ. Φάκα, διαδίδεται ο ισχυρισμός ή η φήμη, ότι αυτός ο κομήτης μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από ένα ουράνιο σώμα, επειδή προέρχεται από πολύ μακριά και η ηλικία του είναι μεγαλύτερη από αυτή του ηλιακού μας συστήματος. «Μας αρέσει να δημιουργούμε εικασίες», είπε, για να προσθέσει ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις ή ενδείξεις ότι αυτός ο κομήτης θα μπορούσε να είναι ένας «κατάσκοπος» εξωγήινης ζωής ή να είναι ένας τεχνητός ανιχνευτής ή αντικείμενο από έναν άλλο πολιτισμό.

Ο ισχυρισμός ξεκίνησε από τον διακεκριμένο επιστήμονα – ο καθηγητή Avi Loeb, θεωρητικό αστροφυσικό στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Η NASA έχει απορρίψει κατηγορηματικά την προοπτική του Loeb.