Ο Άλκης Χατζηκυριάκος εκτελεστικός πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου εταιρεών Φρου-Φρου, δεν τοποθετείται συχνά δημόσια, αλλά όταν το κάνει φροντίζει να μην είναι άνευ ουσίας και να θέτει τα πράγματα επί τον τύπον των ήλων. 

Σε μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, μιλά για τις ιδιαίτερα προβληματικές, όπως εξελίσσονται σήμερα, σχέσεις των προμηθευτών με τις υπεραγορές και τους άλλους λιανέμπορους αλλά και για τη διαχρονική απουσία της πολιτείας από τα τεκταινόμενα στο χώρο της βιομηχανίας. Παράλληλα, αναλύει τις τελευταίες εξελίξεις στον Όμιλο Φρου Φρου, την πολιτική διαρκούς καταβολής μερισμάτων αλλά την περίπτωση να επανεξετάσουν την έναρξη εξαγωγών. 
  

Η Φρου-Φρου ήταν μία από τις εταιρείες που στην περίοδο της κρίσης αποφάσισαν να επενδύσουν, αποκτώντας νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες όπως η Bakandy’s και τα προϊόντα ΜΟΝ ΑΜΙ. Σήμερα, θεωρείτε πως ορθά προχωρήσατε σ’ αυτές τις κινήσεις; 

Ναι, πιστεύουμε ότι οι εξαγορές αυτές ήταν κινήσεις προς την ορθή κατεύθυνση στα πλαίσια της αναπτυξιακής στρατηγικής του Oμίλου μας για ενδυνάμωση των δικών μας παραγομένων προϊόντων και εμπορικών επωνυμιών (brands), ώστε διαχρονικά ο κύκλος εργασιών μας να αποτελείται κατά 70% από δικά μας παραγόμενα προϊόντα. Οι εξαγορές αυτές δεν απέδωσαν ακόμα στην πλήρη δυναμική τους, καθότι βρίσκονται στο στάδιο της αναβάθμισης και περαιτέρω ανάπτυξης. Πιστεύουμε ότι εντός της προσεχούς πενταετίας θα είμαστε σε θέση να αξιοποιήσουμε πλήρως τη δυναμική τους στην κυπριακή αγορά. Τέτοιες εξαγορές και επενδύσεις γίνονται με μακροπρόθεσμο ορίζοντα και τα σημαντικά οφέλη αποκομίζονται σε βάθος χρόνου και όχι βραχυπροθέσμα. Χρειάζεται «υπομονή … και κάσσια» όπως λέμε και στα κυπριακά.

Κατορθώνετε τα τελευταία χρόνια να αυξάνετε τον κύκλο εργασιών του Ομίλου. Πώς κατορθώνετε να αντεπεξέρχεστε στον διεθνή ανταγωνισμό; 

Για την ακρίβεια ο κύκλος εργασιών μας κατά τα τελευταία χρόνια έχει παραμείνει σε σταθερά επίπεδα λόγω της ύφεσης που ακολούθησε τα αρνητικά γεγονότα της κυπριακής οικονομίας του 2012-2013. Παρά ταύτα προσπαθούμε να παραμένουμε ανταγωνιστικοί λόγω της συνεχούς αναβάθμισης των παραγωγικών μας διεργασιών για τη μείωση του κόστους παραγωγής. Επίσης είμαστε πολύ συνειδητοποιημένοι με το να κρατάμε τα γενικά έξοδα των επιχειρήσεων μας χαμηλά, αποφεύγοντας πολυτέλειες, σπατάλες και περιττές δαπάνες που δεν συνεισφέρουν στην ανάπτυξη των εργασιών.

Από την ετήσια έκθεση για το 2018 διαφαίνεται μία σημαντική αύξηση στον αριθμό του προσωπικού και αντίστοιχα στο κόστος. Πού οφείλεται;

Οφείλεται κυρίως στις εξαγορές που έχουμε κάνει κατά τα τελευταία χρόνια, των εργασιών της Hany Snacks, της Mon Ami και της Bakandy’s. Προβαίνουμε τώρα στις αναγκαίες αναβαθμίσεις εξοπλισμού και μηχανήματων των εργασιών αυτών που μαζί με τις αυτοματοποιήσεις που προγραμματίζουμε θα συμβάλουν στη μείωση του κόστους παραγωγής, καθώς επίσης και του προσωπικού που χρειάζεται στην παραγωγική διεργασία.
Από πλευράς κόστους προσωπικού η αύξηση οφείλεται επιπρόσθετα στο ότι έχουμε εδώ και δυο χρόνια αποκαταστήσει πλήρως τις μειώσεις μισθών που επακολούθησαν τα κουρέματα του 2013 και έχουμε μάλιστα προχωρήσει ένα βήμα πιο πέρα, παραχωρώντας και περαιτέρω αυξήσεις στους μισθούς του προσωπικού μας.

Διορθώστε μας αν κάνουμε λάθος, αλλά οι εξαγωγές των προϊόντων του Ομίλου είναι από ελάχιστες ως μηδαμινές. Είναι κάτι που αποφασίσατε στρατηγικά να μην επιδιώξετε; 
 
Ο τερματισμός των εξαγωγών της εταιρείας μας ήταν μια συνειδητή και στρατηγική απόφαση που την πήραμε κατά τη δεκαετία του 1990. Οι λόγοι που μας οδήγησαν στην απόφαση αυτή ήταν μεταξύ άλλων η εστίαση της προσοχής μας στην κυπριακή αγορά και τον Κύπριο καταναλωτή, η χαμηλή έως ανύπαρκτη κερδοφορία των εξαγωγών λόγω του μεγάλου διεθνούς ανταγωνισμού που επικρατούσε κατά τον ουσιώδη χρόνο, καθώς και η έλλειψη που είχαμε τότε σε παραγωγικές δυνατότητες. Τώρα, με την αλλαγή κάποιων από τα δεδομένα που επικρατούσαν τότε, ίσως να πρέπει  να επανεξετάσουμε το ενδεχόμενο επιλεγμένων και στοχευομένων εξαγωγών προς χώρες κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά χρειάζεται πρώτα καλός σχεδιασμός και έξυπνη στρατηγική.

Προσοχή στα επιτόκια

Πρόσφατα λάβατε ένα νέο δάνειο για δημιουργία νέων βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Θεωρείτε πως πλέον τα τραπεζικά επιτόκια για δάνεια προς επιχειρήσεις είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα; 
 
Είναι γεγονός ότι κατά τα τελευταία χρόνια τα επιτόκια δανεισμού έχουν μειωθεί σε πρωτόγνωρα χαμηλά επίπεδα, παράγοντας που υποβοηθά τις επιχειρήσεις στη χρηματοδότηση των επενδύσεων τους. Τώρα όμως χρειάζεται ακόμα περισσότερη προσοχή για να μην παρασυρθούμε από την ελκυστικότητα των χαμηλών επιτοκίων προβαίνοντας σε επενδύσεις που να μην είναι βιώσιμες ή με πενιχρές αποδόσεις που να μην «ξετοκίζουν» καν.
Η νέες εγκαταστάσεις που αποτελούν ουσιαστικά επέκταση του υφιστάμενου εργοστασίου, έγιναν για να εξυπηρετήσουν τη συγκέντρωση των εργασιών μας και χρηματοδοτήθηκαν τόσο από ίδια κεφάλαια όσο και από τον νέο δανεισμό στον οποίο προβήκαμε.

Ανακοινώσατε πως με τη δημιουργία του νέου εργοστασίου της Bakandy’s θα προχωρήσετε με τη δεύτερη φάση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών με στόχο την ενεργειακή αυτάρκεια κατά 100%. Είναι εφικτό κάτι τέτοιο και στο τέλος της μέρας συμφέρει οικονομικά; Στα πόσα χρόνια εκτιμάται πώς θα κάνετε απόσβεση της επένδυσης; 

Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ήταν για εμάς μια αδήριτη ανάγκη, καθότι το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο είναι από τα ψηλότερα στην Ευρώπη αν όχι και ολόκληρο τον κόσμο. Εξίσου σημαντική για την απόφασή μας ήταν και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος από ρύπους που συμβάλλουν πολύ στις κλιματολογικές αλλαγές που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια.  
Με σωστό σχεδιασμό όντως, είναι για τον Όμιλο μας εφικτό να γίνουμε κατά 100% αυτάρκεις για τις ανάγκες μας σε ηλεκτρική ενέργεια και πράγματι αυτό συμφέρει οικονομικά. Η περίοδος ανάκτησης της επένδυσης (payback period) έχει υπολογιστεί στα 5-7 χρόνια ανάλογα της περίπτωσης. Δυστυχώς όμως, για την έκδοση των σχετικών αδειών υπάρχουν χρονοβόρες διαδικασίες και καθυστερήσεις καθώς και πολλές αδικαιολόγητες «περιπλοκότητες». Από τη στιγμή που σαν χώρα πληρώνουμε τεράστια περιβαλλοντικά πρόστιμα, θα έπρεπε οι διαδικασίες να είναι εύκολες, σύντομες και αποτελεσματικές χωρίς την παρεμβολή τεχνικών ή άλλων εμποδίων. Θα έπρεπε επίσης να προσφέρονται γενναιόδωρα  κίνητρα, ώστε να ενθαρρύνεται ο επιχειρηματικός κόσμος να προβαίνει σε τέτοιες «νεωτεριστικές» εγκαταστάσεις. Στην υπόλοιπη Ευρώπη βέβαια, τα φωτοβολταϊκά εφαρμόστηκαν εκτενώς εδώ και χρόνια. Για να αντιληφθείτε πόσο πίσω είμαστε σαν χώρα, στις Η.Π.Α. άρχισαν να μελετούν και να εφαρμόζουν εναλλακτικές πηγές ενέργειας από τη δεκαετία του 1970, ενώ εμείς εδώ στην Κύπρο, 50 χρόνια μετά, έχουμε αγκυλώσεις και δυστοκίες και παρεμβάλλουμε ακόμα δυσκολίες αντί να δίδονται κίνητρα για την εφαρμογή και την ανάπτυξή τους.

Νομίζω είστε ο μοναδικός εμπορικός Όμιλος στην Κύπρο που διατηρεί επενδύσεις σε άλλες κυπριακές εταιρείες, σε κολοσσούς του εξωτερικού αλλά και σε χρυσό. Πώς προέκυψε αυτή η επενδυτική στρατηγική;

Αυτό ξεκίνησε από τη δεκαετία το 1980 και το κάνουμε αυστηρά πάνω σε επαγγελματική βάση. Είναι μέρος της δουλειάς μας. Αποτελεί  ένα έμμεσο τρόπο διαποικίλησης (diversification) των βιομηχανικών, εμπορικών και άλλων δραστηριοτήτων του Ομίλου μας για τη μείωση του επιχειρηματικού κίνδυνου και αύξησης της αποδόσεως των κεφαλαίων των μετόχων.
 
Η Φρου-Φρου καταβάλλει ανελλιπώς μέρισμα στους μετόχους της. Αυτό αποτελεί ένα από τους στρατηγικούς σας στόχους ως Όμιλος; 

Η πληρωμή μερισμάτων δεν αποτελεί στρατηγικό στόχο της Εταιρείας αλλά είναι αποτέλεσμα της επιχειρηματικής στρατηγικής του Ομίλου. Από την ημερομηνία που η εταιρεία έγινε δημόσια το 2001, καταβάλλουμε ανελλιπώς μερίσματα κάθε χρόνο, μερίσματα μάλιστα που φροντίζουμε να είναι αυξημένα κάθε φορά. Εφόσον θα υπάρχουν κέρδη και η ρευστότητα της Εταιρείας το επιτρέπει, είναι πρόθεσή μας να συνεχίσουμε αυτή την πολιτική.

Στα όρια τους οι προμηθευτές

Πώς βλέπετε σήμερα τις σχέσεις προμηθευτών – λιανεμπόρων; Έχει βελτιωθεί η κατάσταση;

Με δεδομένη την εντατικοποίηση του ανταγωνισμού μεταξύ των λιανεμπόρων και του ραγδαία συνεχιζόμενου επεκτατικού προγράμματος των μεγάλων υπεραγορών, μεγάλο μέρος της πίεσης που δημιουργούν οι οξύτερες συνθήκες της αγοράς μεταφέρεται από τους λιανέμπορους πάνω στους προμηθευτές. Αυτό κυρίως μεταφράζεται σε εντονότερες απαιτήσεις και πιέσεις για αυξημένες παροχές από τους προμηθευτές προς τα καταστήματα λιανικής. Γενικά θα έλεγα ότι οι προμηθευτές έχουν φτάσει πλέον στα όρια τους που δεν τους επιτρέπουν περαιτέρω παραχωρήσεις. Αποτέλεσμα, οι σχέσεις των δυο πλευρών να μην είναι όσο καλές ήταν στο παρελθόν και το πνεύμα συνεργασίας έχει μεταλλαχτεί σε ανταγωνιστικό πάρα σε σχέση συνεργατών, κάτι που δεν είναι ωφέλιμο για την εξέλιξη του εμπορίου. Το μοντέλο συνεργασίας όπως έχει εξελιχθεί σήμερα εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους και για τις δυο πλευρές του εμπορίου και μόνο με πνεύμα συνεργασίας και αλληλοκατανόησης θα μπορέσουμε να έχουμε υγιή συνύπαρξη προμηθευτών και λιανεμπόρων πάνω σε μια βάση αλληλοσεβασμού και αμοιβαίου (win-win) οφέλους.

Αυτός ο έντονος ανταγωνισμός και η έμφαση στις προσφορές, πόση πίεση βάζει στα δικά σας περιθώρια;

Οι συνέχεις και επαναλαμβανόμενες προσφορές των τελευταίων χρόνων έχουν καταντήσει πλέον τρόπος ζωής στο εμπόριο και είναι γεγονός ότι έχουν διαβρώσει τα περιθώρια κερδοφορίας των επιχειρήσεων, με ανάλογο αρνητικό αντίκτυπο στη συνολική τους κερδοφορία και ταμειακές ροές. Πιστεύω ότι οι προσφορές έχουν, σε ένα βαθμό, χάσει πλέον τη σημασία τους, διότι εκτός του ότι τις κάνουν όλοι σε πολύ έντονο βαθμό, δεν αποτελούν πλέον κάποιο εργαλείο διαφοροποίησης και έχουν καταντήσει ένα παιχνίδι μηδενικού αποτελέσματος (zero sum game). Η μείωση τιμών είναι μια εύκολη και γρήγορη λύση για να κερδίσει κάποιος πρόσκαιρα πελάτες, αλλά οι πελάτες αυτοί δεν είναι πιστοί και μακροπρόθεσμοι (loyal customers) καθότι μόλις βρουν κάπου φθηνότερα σε εγκαταλείπουν. Η δύσκολη και έξυπνη στρατηγική είναι να ακολουθεί κάποιος τακτικές και πρακτικές εμπορίας που να δημιουργούν σταθερούς, πιστούς και μακροπροθέσμους πελάτες που να δείχνουν διαχρονικά και επαναλαμβανόμενα την προτίμησή τους σε ένα προϊόν ή υπηρεσία. 

Το μήνυμα που λαμβάνουμε από την αγορά είναι πως φέτος αρκετοί παραγωγοί και διανομείς έχουν αυξήσει τις τιμές τους για πρώτη φορά μετά την κρίση. Ισχύει και για εσάς;

Είναι γεγονός ότι αρκετές εταιρείες λόγω της οικονομικής ύφεσης, απέφυγαν κατά τα τελευταία χρόνια να αυξήσουν τις τιμές των προϊόντων τους. Στην περίπτωση του Ομίλου μας για τα προϊόντα δικής μας παραγωγής, έχουμε να αυξήσουμε τιμές από το 2010. Τώρα πιστεύουμε ότι ωρίμασε ο χρόνος και οι συνθήκες της αγοράς για να αυξήσουμε και εμείς τις τιμές μας, ώστε να καλύψουμε μέρος της αύξησης των κόστων λειτουργίας και παραγωγής και προτιθέμεθα να το κάνουμε κατά τους προσεχείς λίγους μήνες.

Αποφάσεις ερήμην 

Ποια είναι η άποψή σας για τη νέα βιομηχανική πολιτική που βρίσκεται στα σκαριά;
 
Δεν έχουμε εμπλακεί και δεν μας έχει κοινοποιηθεί οτιδήποτε για να εκφράσουμε απόψεις και εισηγήσεις. Και πιστέψτε με θα έχουμε πολλές να κάνουμε αν ζητηθούν οι απόψεις μας. Δυστυχώς το να επιχειρείται να διαμορφωθεί μια βιομηχανική πολιτική ερήμην των βιομηχάνων χωρίς να ζητηθούν οι απόψεις και ιδέες τους, αφήνει σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο ένα τέτοιο εγχείρημα θα έχει ουσιαστικά και απτά αποτελέσματα. Πολύ φοβάμαι ότι η πολιτεία έχει τη Βιομηχανία πολύ χαμηλά στις προτεραιότητές της αν όχι και ξεγραμμένη, διότι κανένα ενδιαφέρον δεν επιδεικνύεται για τις βιομηχανικές μονάδες που κατάφεραν να επιβιώσουν την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα παράδειγμα αποτελεί το ότι κανένα στέλεχος του αρμόδιου υπουργείου δεν έχει επισκεφτεί τα εργοστάσια μας κατά τα τελευταία 20 χρόνια για να δουν και να μας ρωτήσουν αν υπάρχουμε, αν ζούμε, αν θέλουμε ενα ποτήρι νερό, αν αντιμετωπίζουμε προβλήματα και αν χρειαζόμαστε κάτι για να βελτιωθεί το περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργούμε και πολεμούμε τον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Ενδεχομένως οι ψήφοι μας να μην είναι πολλοί για να είμαστε ελκυστικοί και να έχει περάσει η μόδα μας. Κάποτε  όλη η προσοχή των αρμοδίων στρεφόταν στον τουρισμό, μετά στις υπηρεσίες, τώρα στο φυσικό αέριο και εγκαταλείπονται όλοι οι υπόλοιποι στο έλεος του Θεού και των δικών τους δυνάμεων χωρίς υποστήριξη και εντελώς αβοήθητοι. Ενώ κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τι θα μπορούσε να κάνει η πολιτεία ώστε να αυξηθούν τα μεγέθη της βιομηχανικής παραγωγής;

Έχω ήδη αναφερθεί πιο πάνω για την έλλειψη ενδιαφέροντος της πολιτείας για τη βιομηχανία. Πολλά θα μπορούσαν να γίνουν για την περαιτέρω ανάπτυξη αυτού του βασικού πυλώνα της οικονομίας, φτάνει να υπάρχει όραμα και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός. Το πρώτο που χρειάζεται βέβαια να γίνει, είναι η βιομηχανία να σταματήσει να είναι «υπο διωγμό», αλλά να βοηθηθεί με απλοποίηση διαδικασιών, μείωση της γραφειοκρατίας, προτεραιότητα στις διεκπεραιώσεις εργασιών, φορολογικά κίνητρα επι επενδύσεων, εύκολη πρόσβαση στις διάφορες υπηρεσίες, διευκολύνσεις και πρόσβαση σε νέες εφαρμογές και τεχνολογίες και πολλά άλλα που θα συμβάλουν όλα μαζί στην αύξηση της παραγωγικότητας, μείωση του κόστους και γενικά στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των κυπριακών προϊόντων. Αυτό με τη σειρά του θα συμβάλει στην περαιτέρω διείσδυση και εξάπλωση των κυπριακών προϊόντων σε όλη την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Να βγουν από τα γραφεία 

Μήπως θα έπρεπε να δημιουργηθεί και ένα υφυπουργείο Βιομηχανίας, αφού όπως κατηγορείτε την Κυβέρνηση, το υφιστάμενο αρμόδιο υπουργείο έστρεψε όλη την προσοχή του στον τομέα της ενέργειας; 

Το να λέει κάποιος την αλήθεια και τις πραγματικότητες όπως έχουν και όπως είναι, δηλαδή τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη, δεν νομίζω να αποτελεί «κατηγορία» για οποιονδήποτε αλλά απλά ένα δυνατό κουδούνισμα αφύπνισης. 
Η δημιουργία ενός υφυπουργείου Βιομηχανίας θα ήταν ένα βήμα προς την ορθή κατεύθυνση, αλλά αυτό από μόνο του δεν θα ήταν αρκετό. Θα πρέπει οι εμπλεκόμενοι αρμόδιοι και οι άλλοι φορείς των εργοδοτικών οργανώσεων να βγουν έξω από τα γραφεία τους και επί συστηματικής βάσης να επισκέπτονται τις βιομηχανίες, να μιλούν και να αφουγκράζονται τους βιομήχανους. Φτάνει πλέον με τις αναποτελεσματικές συζητήσεις στρογγύλης τραπέζης. Σε έναν πόλεμο, οι στρατηγοί βγαίνουν έξω από τα επιτελικά τους γραφεία και βρίσκονται μπροστά, στην πρώτη γραμμή του πολέμου, για να βλέπουν με τα μάτια τους τις επιχειρήσεις και εξελίξεις  και να σχεδιάζουν/ανασχεδιάζουν τη στρατηγική και τακτικές κινήσεις τους βασισμένοι πάνω σε πραγματικότητες και γεγονότα και όχι σε θεωρητικολογίες. Αν θέλουμε να αναπτύξουμε πραγματικά και επιτυχώς τη βιομηχανία δεν νοείται να ακολουθούμε μεθόδους διοίκησης διά τηλεχειριστήριου (remote control management) πίσω από κλειστές πόρτες κι από τις καρέκλες των γραφείων. Τότε και μόνο τότε θα έχουμε «υπόθεση» και ουσιαστικά αποτελέσματα.

ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΕΣ ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ 

Στο λιανικό εμπόριο ο ανταγωνισμός εντείνεται διαρκώς. Ανησυχείτε μήπως δούμε ξανά μία κατάρρευση τύπου «Ορφανίδης»;

Στο εμπόριο, σε μια ελεύθερη αγορά όπως τη δική μας, όλα τα σενάρια είναι πιθανά και τίποτα δεν αποκλείεται, τόσο από πλευράς λιανικού εμπορίου/υπεραγορών όσο και από πλευράς προμηθευτών/διανομέων. Ένα είναι το γεγονός, ότι στην αγορά μας υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός καταστημάτων λιανικής, όπως και μεγάλος αριθμός προμηθευτών. Υπεράριθμες επιχειρήσεις πολύ περισσότερες από ό,τι μπορεί το μέγεθος της αγοράς μας να σηκώσει και να χωνέψει. Ως εκ τούτου είναι φυσικό ότι σταδιακά η αγορά θα βρει τον δρόμο της, θα δημιουργούνται συνεχείς και επαναλαμβανόμενες διορθώσεις, αρκετές επιχειρήσεις θα κλείνουν, όπως εξάλλου βιώσαμε κατά την τελευταία εικοσαετία, μέχρι που η εμπειρία μας διδάξει «με τον δύσκολο τρόπο» ότι μια ελεύθερη οικονομία δεν σηκώνει παιχνίδια και υπερβολές πέραν των δυνατοτήτων της. Επί του παρόντος, συνεχίζουμε με τα ίδια σφάλματα του παρελθόντος και η αγορά θα μας κτυπά αδυσώπητα μέχρι να «προσγειωθούμε» και καταλάβουμε ότι ο εύκολος, άκρατος και ανεξέλεγκτος δανεισμός για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων, περισσότερων από ό,τι σηκώνει το μέγεθος της μικρής μας Κύπρου, αποτελεί συνταγή που οδηγεί στην οικονομική κατάρρευση.

Η νέα γενιά 

Παρόλο που η Alkis H. Hadjikyriacos (Frou – Frou Biscuits) Public Limited είναι δημόσια εταιρεία, εντούτοις, η παρουσία της οικογένειας Χατζηκυριάκου στη διοίκηση και διεύθυνσή της είναι έντονη. Νιώθετε πως τα παιδιά σας μπορούν να αναλάβουν πλήρως, κάποια μέρα, τον Όμιλο; 

Η εταιρεία έχει σημαντική οικογενειακή μετοχική συμμετοχή καθότι βρίσκεται μόλις στην τρίτη γενιά από της ίδρυσής της. Στο μέλλον αυτό αναπόφευκτα θα αλλάξει. Παρά ταύτα η διακυβέρνησή της εξασκείται αυστηρά με αρχές και αξίες όπως αρμόζει σε κάθε δημόσια εταιρεία όπου το οικογενειακό στοιχείο δεν είναι έντονο.  
Η τρίτη γενιά της οικογένειας, που μόλις την τελευταία πενταετία άρχισε να αναλαμβάνει καθήκοντα και ευθύνες, έχει μεγαλώσει και στρατευθεί μέσα στην επιχείρηση (εξ απαλών ονύχων) και είναι σε θέση να αναλάβει πλέον τα ηνία της Διοίκησης. Εκτός από την ακαδημαϊκή μόρφωση που έλαβαν οι νέοι συντελεστές της οικογένειάς μας, έχουν επίσης κερδίσει και εξειδικευμένη μόρφωση πάνω στην τεχνολογία και τεχνογνωσία των προϊόντων που παράγουμε και στον τρόπο που λειτουργεί η επιχείρηση. Ως εκ τούτου ο Όμιλος μας έχει συνέχεια, που θα την οδηγήσει στο μέλλον και έχω την πεποίθηση ότι αυτό θα γίνει με επιτυχία για νέες επιδόσεις.

Φρου Φρου και … μπισκότα

Το πρώτο εργοστάσιο του Ομίλου ξεκίνησε τη λειτουργία το 1965. Το όνομά της προέρχεται από τα ομώνυμα φορέματα της περιόδου της Αναγέννησης που φορούσαν οι κυρίες της υψηλής κοινωνίας στη Γαλλία. Ο Όμιλος παράγει και προμηθεύει στην αγορά μία μεγάλη γκάμα γνωστών προϊόντων: Φρου-Φρου, Mon Ami, Bakandy’s, Golden Choice, Handy Snacks. Οι εισαγωγές της περιλαμβάνουν προϊόντα όπως Cadbury, Trident, Halls, Pez, Rio mare, Ryvita και πολλά άλλα.
Ο Όμιλος διατηρεί επίσης σημαντικές επενδύσεις σε κυπριακές και διεθνείς εισηγμένες εταιρείες όπως οι Πετρολίνα, Τσιμεντοποιία Βασιλικού, Coca-Cola, IBM, Astra Zeneca, BMW, AT&T, Exxon Mobil και πολλές άλλες. 
Το 2018 ο κύκλος εργασιών του Συγκροτήματος ανήλθε στα 24,4 εκατ. ευρώ αυξημένος κατά 1,8% σε σχέση με το 2017. Το τελικό κέρδος για το 2018 ήταν 1,7 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με κέρδος 2 εκατ. ευρώ ένα χρόνο προηγουμένως.   

Aπό την έντυπη έκδοση του περιοδικού Insider Σεπτεμβρίου