Το βράδυ της Δευτέρας οι εξαιρετικά δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Instagram, Messenger και Whatsap, όλα ιδιοκτησίας της πρώτης, για αρκετές ώρες έριξαν μαύρο. Η πρόσβαση σε αυτές κατέστη αδύνατη, αφού ήταν εκτός λειτουργίας, με αποτέλεσμα εκατομμύρια χρήστες να διαμαρτύρονται. Ενδεικτικό της αναστάτωσης που επικράτησε είναι το γεγονός πως, μέχρι να αποκατασταθεί το blackout, η αξία της μετοχής του Facebook στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης είχε πτώση 4,9%, ενώ ο ιδρυτής του δικτύου, Μαρκ Ζάκερμπεγκ, είδε την περιουσία του να μειώνεται κατά 7 περίπου δισεκατομμύρια δολάρια.
Αιτία της διακοπής φαίνεται πως ήταν ορισμένες αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στα συστήματα του Facebook, που αποδείχθηκαν λάθος. Δεν πρόκειται δηλαδή για κυβερνοεπίθεση αλλά για ένα τεχνικό λάθος, το οποίο, αν και με κάποια καθυστέρηση, τελικά έγινε κατορθωτό να επιλυθεί.
Αν και η σύγκριση δεν είναι ακριβής, μπορούμε να πούμε πως πήραμε μια μικρή γεύση του τι θα συμβεί σε περίπτωση κυβερνοεπίθεσης. Αν προκλήθηκε τόση αναστάτωση επειδή οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να αναρτήσουν φωτογραφίες τους, να διαπληκτιστούν με άλλους για οποιαδήποτε ασήμαντη αφορμή ή απλά να συνομιλήσουν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, είναι εύκολο να αντιληφθούμε τι πανικός θα επικρατήσει στην περίπτωση επίθεσης. Αν οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δεν λειτουργούν, αν τα συστήματα στα νοσοκομεία πέσουν, αν οι επικοινωνίες καταστούν αδύνατες.
Η εξάρτησή μας από την τεχνολογία συνεχώς αυξάνεται. Και θα γιγαντωθεί τα επόμενα χρόνια με την έλευση του 5G, όταν δισεκατομμύρια συσκευές θα είναι πλέον συνδεδεμένες μεταξύ τους. Θα έχουμε έναν πλήρως διασυνδεδεμένο «έξυπνο» κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του δημόσιου τομέα, των υπηρεσιών, της ενέργειας, των μεταφορών, της παραγωγής, της εκπαίδευσης, της υγείας. Τα σπίτια μας, τα αυτοκίνητά μας, η εργασία μας και η κοινωνική μας ζωή, όλα θα είναι συνδεδεμένα.
Πόσο ασφαλείς μας κάνει αυτό; Οι ειδικοί κουνούν το κεφάλι τους με σκεπτικισμό, καθώς είναι βέβαιοι πως θα παρουσιαστούν πολύ σημαντικά και πολύπλοκα προβλήματα. Ένα λάθος στα συστήματα που δεν εντοπίστηκε εγκαίρως ή μια ανθρώπινη παράβλεψη θα είναι αρκετή για να προκληθεί το χάος. Ο «θαυμαστός» νέος κόσμος έρχεται συνοδευμένος από μια μεγάλη δόση ανασφάλειας και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, που τόσοι πολλοί ονειρεύονται και επιθυμούν, ενέχει πολλούς κινδύνους. Μπαίνουμε σε μια νέα ψηφιακή εποχή, ενώ είμαστε ψηφιακά ανώριμοι. Και χωρίς μια ισχυρή στρατηγική ασφάλειας δεν πρόκειται να τα βγάλουμε πέρα.
xenia.tourki@phileleftheros.com