Τα τελευταία αγκάθια που μπαίνουν τροχοπέδη στα μεγάλα σχέδια ανάπτυξης της περιοχής των πρώην διυλιστηρίων στη Λάρνακα, προσπαθεί να βγάλει ο Δήμος Λάρνακας, προκειμένου να μπορέσει να τεθεί επιτέλους σε εφαρμογή το Σχέδιο Περιοχής και να αρχίσει η έκδοση πολεοδομικών αδειών. Το πιο μεγάλο από αυτά, είναι η οδηγία Seveso που παραμένει σε ισχύ, αφού κάποιες εταιρείες υγραερίου δεν έχουν απομακρύνει ακόμη όλες τις ποσότητες γκαζιού από τις εγκαταστάσεις τους. Η καθυστέρηση που παρατηρείται έχει προκαλέσει δυσφορία στους παράγοντες της πόλης, αλλά κυρίως στους δεκάδες ιδιοκτήτες γης, η περιουσία των οποίων παραμένει εγκλωβισμένη. 

Όπως ανέφερε στον «Φ» ο Δήμαρχος Λάρνακας, Ανδρέας Βύρας, οι προσπάθειες το τελευταίο διάστημα επικεντρώνονται στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων των εταιρειών υγραερίου, που έχουν ήδη μεταφέρει τις δραστηριότητές τους στο Ενεργειακό Κέντρο Βασιλικού. «Η ενημέρωση που έχουμε είναι πως η Πετρολίνα και η ΕΚΟ έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία του gas free. Οι υπόλοιπες δύο εταιρείες, Synergas και Intergaz, μας διαβεβαίωσαν πως την εβδομάδα μετά το Πάσχα, θα ολοκληρωθεί και η δική τους διαδικασία για απομάκρυνση των υπολειμμάτων γκαζιού. Μόλις ολοκληρωθεί, τότε θα γίνει έλεγχος από το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας και θα τερματιστεί η οδηγία Seveso». 

Από το μη αποχαρακτηρισμό της περιοχής επηρεάζονται περιουσίες σε μεγάλη έκταση, που βρίσκονται εντός των ορίων του Δήμου Λάρνακας, του Δήμου Λιβαδιών και της Κοινότητας Ορόκλινης. Ο Δήμος Λάρνακας, που διαθέτει δική του πολεοδομική Αρχή, αποφάσισε να λαμβάνει αιτήσεις, ωστόσο, δεν μπορεί ενόσω υπάρχει η Seveso να προχωρήσει στην έκδοση τελικών εγκρίσεων. Εκεί που έχει σκαλώσει εντελώς η διαδικασία όμως, είναι στις εκτάσεις που βρίσκονται στα Λιβάδια και την Ορόκλινη, αφού το Τμήμα Πολεοδομίας δεν δέχεται αιτήσεις. 

«Πρέπει να γίνει αντιληπτό πως για να προχωρήσει η ανάπτυξη της περιοχής, πρέπει να τερματιστεί η Seveso και να εφαρμοστεί το Σχέδιο Περιοχής. Στην περιοχή της Ορόκλινης και των Λιβαδιών, είναι αυτή τη στιγμή εγκλωβισμένες δεκάδες αναπτύξεις. Δεν μιλάμε μόνο για τις μεγάλες επενδύσεις, μιλάμε και για άτομα που έχουν οικόπεδο και θέλουν να κτίσουν για παράδειγμα ένα σπίτι. Έχει άτομα που βρίσκονται στο ενοίκιο και έχουν περιουσία στην περιοχή και δεν μπορούν να την εκμεταλλευτούν. Έχει και άλλα παραδείγματα, υπάρχει επιχειρηματίας που θέλει να κάνει ανάπτυξη €1,5 εκατ. και δεν μπορεί καν να καταθέσει άδειες», υπέδειξε ο δήμαρχος Λάρνακας, σημειώνοντας πως το κλειδί βρίσκεται στις εταιρείες υγραερίου.

Πρωτοβουλία προκειμένου να κινηθούν οι διαδικασίες, έλαβε και ο βουλευτής Λάρνακας, Ανδρέας Αποστόλου ο οποίος είχε επικοινωνία με τους υπουργούς Εργασίας και Εσωτερικών, ζητώντας την παρέμβασή τους. «Είχα συνάντηση με τον υπουργό Εργασίας στον οποίο υπάγεται το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας και η διαβεβαίωση που είχα είναι πως θ’ αναλάβει προσωπικά πρωτοβουλία και πως ήδη υπάρχει πλάνο στο ΤΕΕ για τον τερματισμό της Seveso. Από τον υπουργό Εσωτερικών, ζήτησα όπως παρέμβει για ν’ ακολουθήσει το Τμήμα Πολεοδομίας τη διαδικασία που, σωστά, ακολουθεί ο Δήμος Λάρνακας. Εμείς θέλουμε το αργότερο μέχρι το Μάιο να τελειώσει αυτό το θέμα, αφού υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για αναπτύξεις που βρίσκονται σε αναμονή». 

Δεν βρίσκουν χώρο για το χημείο 

Το δεύτερο μεγάλο αγκάθι για την ανάπτυξη της περιοχής, είναι η καθυστέρηση στη μετακόμιση του χημείου της Κυπριακής Εταιρείας Αποθήκευσης Πετρελαιοειδών (ΚΕΤΑΠ), που βρίσκεται στον χώρο του πρώην διυλιστηρίου. Το χημείο ήταν μέρος της τρίτης φάσης κατεδάφισης και αποσυναρμολόγησης των υποδομών του πρώην διυλιστηρίου, ωστόσο, παραμένει στον χώρο παρά το γεγονός ότι η διαδικασία ξεκίνησε από το 2017. Ο λόγος είναι η αδυναμία της κυβέρνησης να βρει κατάλληλο χώρο για μεταστέγαση του χημείου, μετά το ναυάγιο των συζητήσεων με την ΑΗΚ. 

Γι’ αυτό τον λόγο κόλλησαν οι διαδικασίες καθαρισμού του χώρου, τον οποίο ο Δήμος Λάρνακας θέλει να μετατρέψει σε φοιτητούπολη. Η κωλυσιεργία που παρατηρείται, καθυστερεί τις διαδικασίες εγκατάστασης της πρώτης πανεπιστημιακής σχολής στο κτήριο της ΚΕΤΑΠ. Η πρόθεση είναι στο χώρο να στεγαστεί η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Balamand του Λιβάνου, η οποία θα ιδρυθεί στη Λάρνακα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο UClan.

Ο Δήμαρχος Λάρνακας έχει ήδη ζητήσει συνάντηση με τον υπουργό Ενέργειας, για να βρεθεί λύση και γι’ αυτή την εκκρεμότητα. «Θα ζητήσουμε να μας πει το πλάνο για το χημείο, επειδή εμείς μαθαίνουμε πως υπάρχουν συγκεκριμένες επιλογές για να μεταφερθεί. Πρέπει να λάβουν μια τελική απόφαση, για να μπορέσει να καθαριστεί και η περιοχή των πρώην διυλιστηρίων και να προχωρήσει η ανάπτυξη». 

Ο τερματισμός της οδηγίας Seveso, πάντως θ’ ανοίξει τον δρόμο και για τα δημόσια έργα που προγραμματίζονται στην περιοχή που αναμένεται να ξεπεράσουν τα €100 εκατ. Τις επόμενες εβδομάδες, θα έτοιμη η μελέτη που ζήτησε το Τμήμα Θαλάσσιων Έργων για τα έργα που πρέπει να γίνουν για ανάκτηση μεγάλου μέρους της παραλίας. Στα έργα προτεραιότητας εντάσσεται η δημιουργία επίχωσης καθώς και παραλιακής προκυμαίας (Promenade).

Τον χαρακτήρα της περιοχής, ωστόσο, θα καθορίσουν οι μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις που αναμένεται να ανέλθουν σε αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ σε βάθος χρόνου. Ήδη ο όμιλος Πετρολίνα, που κατέχει τη μερίδα του λέοντος της ιδιωτικής γης στην περιοχή, ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες και επίσημα τα σχέδιά του. Στην μήκους 400.000 τετραγωνικών μέτρων έκταση που του ανήκει προτίθεται να δημιουργήσει το έργο «Larnaka Land of Tomorrow». Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές αναπτύξεις που θα γίνουν στην Κύπρο και θα περιλαμβάνει την ανέγερση 8.000 κατοικιών, τη φύτευση 20.000 δέντρων και τη δημιουργία πεζόδρομων, ποδηλατόδρομων, καταστημάτων, γραφείων και χώρων εστίασης. Το έργο, που δίδει βαρύτητα στην πράσινη ανάπτυξη, θα έχει τη σφραγίδα του πολυβραβευμένου Foster + Partners, ενός από τους μεγαλύτερους αρχιτεκτονικούς οίκους στον κόσμο. 

Επιπρόσθετα, ενώπιον του Δήμου Λάρνακας βρίσκονται ήδη τρεις αιτήσεις για την ανέγερση πολυώροφων κτηρίων στην περιοχή του Ναυτικού Ομίλου. 

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Το μπαλάκι στο κράτος

Για να γίνουν όσα προγραμματίζονται στην περιοχή των πρώην διυλιστηρίων, πέραν από τις εταιρείες υγραερίου που πρέπει να επισπεύσουν τις διαδικασίες τους, άμεσες ενέργειες πρέπει να κάνουν και οι κρατικές υπηρεσίες. Δεν είναι δυνατόν να εκκρεμεί ακόμη η διαδικασία μετακίνησης του χημείου της ΚΕΤΑΠ, που ξεκίνησε από το 2017 και να μην μπορεί να βρεθεί λύση. Επίσης, είναι αδιανόητο να γνωρίζουν όλοι πως είναι θέμα χρόνου ο τερματισμός της οδηγίας Seveso και το κράτος να θέτει σε κίνδυνο μεγάλες επενδύσεις, επειδή το Τμήμα Πολεοδομίας αρνείται να λάβει αιτήσεις. Το μπαλάκι πλέον για μία από τις πιο υποσχόμενες για ανάπτυξη περιοχές της Κύπρου, βρίσκεται στα χέρια του κράτους και των υπηρεσιών του.