Θα αρκεστεί στο… διαμέρισμα ο αλ Σάρα;

To ζήτημα της Συρίας, μετά από την εξαγγελία Τραμπ για άρση των κυρώσεων κατά της Δαμασκού, βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής όλων. Η εξέλιξή του θεωρείται κομβικής σημασίας για το τι θα ακολουθήσει όχι μόνο εκεί αλλά και σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. 

Ακόμα και στο Ιράν, η μεγαλύτερη ανησυχία του καθεστώτος δεν είναι οι συνομιλίες για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Αυτή είναι η μεγαλύτερη ανησυχία του Ισραήλ. Όλοι οι άλλοι, θεωρούν πως είναι καλύτερο να εξαναγκαστεί η Τεχεράνη σε υποχώρηση. Η δε μεγαλύτερη δική της ανησυχία είναι πως αποκόπτεται οριστικά από τη Μέση Ανατολή.

Με τη Συρία να ελέγχεται πλέον από τη Σαουδική Αραβία και με τις επενδύσεις που προγραμματίζονται και εκεί αλλά και στο Λίβανο να είναι τεράστιες, όλα δε υπό την προστασία των ΗΠΑ, η αποδυναμωμένη αλλά και απομονωμένη από όλους Τεχεράνη ή πιο σωστά το τυραννικό της καθεστώς ξέρει πως τώρα πια είναι πολύ πιο ευάλωτο, οι δε προσπάθειές του να παίξει το ίδιο παιγνίδι αναζητώντας εντολοδόχους ίσως φέρουν το τέλος του… πολλές ώρες αρχύτερα. 

Στο γειτονικό Ιράκ, επίσης, όπου αύριο συνέρχεται o Αραβικός Σύνδεσμος, παρουσία των ηγετών όλων των (αραβικών) χωρών της περιοχής όπως και του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, η Βαγδάτη επιχειρεί να κάνει ένα πρώτο βήμα προς την ανάκτηση του σημαντικού ρόλου που παραδοσιακά είχε στον αραβικό κόσμο. Ωστόσο, η προσπάθεια αυτή βρίσκεται εκ των πραγμάτων αντιμέτωπη με την ανάδελφη πραγματικότητα των Αράβων, τις διαφορετικές τους αντιλήψεις και τα συμφέροντα. Με δεδομένο ότι η Βαγδάτη επιχειρεί να κάνει το comeback της εργαλειοποιώντας το ζήτημα της Γάζας είναι αμφίβολο εάν οι άλλοι, ειδικά οι χώρες του κόλπου (πλην του Κατάρ) θα της κάνουν μια τέτοια χάρη.

Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι πως και ο αλ Σάρα θα ταξιδέψει στο Ιράκ και αυτό προκαλεί ήδη μεγάλες αντιδράσεις στους κόλπους των σιιτών (το 64% των Ιρακινών είναι σιίτες) δοθέντος του παρελθόντος του Αλ Σάρα στην Αλ Κάιντα στο Ιράκ και κατόπιν τη σύμπραξη για ένα μεγάλο διάστημα της Αλ Νούσρα υπό τον Αλ Σάρα με το ISIS υπό τον διαβόητο Αλ Μπαγκντάντι. 

Είχε προηγηθεί η κράτηση και των δύο στην Βάση Μπούκα από τους Αμερικανούς. Ο αλ Σάρα έμεινε εκεί για έξι χρόνια. Τα όσα ακολούθησαν με τον ISIS, ολόκληρη η ηγεσία του οποίου ήταν τότε επίσης τρόφιμοι της ίδιας φυλακής και την Αλ Νούσρα του Αλ Μπαγκντάντι ο κόσμος τα γνώρισε ως φρίκη. 

Η ρήξη ήρθε όταν ηγέτης του ISIS μετά από πολλές διαφωνίες με τον αλ Σάρα – ο οποίος ακολουθούσε μια «λιγότερο βίαιη» προσέγγιση – ανακοίνωσε εν αγνοία του μετέπειτα μεταβατικού προέδρου της Συρίας, την ενοποίηση των δύο τρομοκρατικών οργανώσεων.

Ειδικά οι Σιίτες, λοιπόν, θεωρούν αδιανόητη την επιστροφή του Αλ Σάρα και την αναγκαστική απόδοση τιμών, όσο κι αν καταλαβαίνουν γιατί το κάνει η Βαγδάτη. Δεν είναι συμπτωματικό δε, πως όσοι αντιδρούν σε ηγετικό επίπεδο είναι εκείνοι που είχαν στενές σχέσεις με τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο.

Το Ισραήλ παρακολουθεί τις εξελίξεις χωρίς να είναι αρνητικό μπροστά στην άρση των κυρώσεων στη Συρία. Τα ζητούμενα στο Ισραήλ, το οποίο όπως αποκαλύφθηκε χθες είναι ήδη σε συνομιλίες με τη Συρία, είναι: πρώτον, να ξεκαθαριστεί ο ρόλος της Άγκυρας η οποία προσπαθεί να εξασφαλίσει όχι μία τελικά αλλά επτά βάσεις στη Συρία, σύμφωνα με το Ισραήλ, και να γίνει στην ανάγκη και με τη σύμπραξη της Σαουδικής Αραβίας – του βασικού «αντιπάλου» της Τουρκίας στη διεκδίκηση της ηγεμονίας στην περιοχή – ότι πρέπει να γίνει για να κρατηθεί η Τουρκία μακριά. 

Ενδεικτικό δε, είναι πως οι πρώτες επαφές με τους Σύρους, έγιναν στο Μπακού στο περιθώριο των συνομιλιών Ισραήλ – Τουρκίας για τη Συρία.

Δεύτερο ζητούμενο για το Ισραήλ είναι να ξεκαθαρίσουν κάποια σημεία για την προσχώρηση της Δαμασκού στις Συνθήκες του Αβραάμ. Η «παραίνεση» Τραμπ στον αλ Σάρα για ειρήνευση με το Ισραήλ – για την οποία η Ιερουσαλήμ δεν μπορεί να μην ήταν ενήμερη – ήταν επί της ουσίας απαίτηση των ΗΠΑ αν όχι και προαπαιτούμενο για το παρακάτω από τις ΗΠΑ για τη Δαμασκό. 

Όπως έγραψαν πρόσφατα οι Financial Times, όταν ο Αλ Σάρα μπήκε το Δεκέμβρη θριαμβευτής στη Δαμασκό, το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να πάει στο άλλοτε διαμέρισμα των γονιών του το οποίο το καθεστώς Άσαντ είχε παραχωρήσει σε μια οικογένεια Σιιτών. Πήγε μόνος με μερικούς σωματοφύλακες, χωρίς κάμερες, ανέβηκε και κτύπησε την πόρτα για να βρει την οικογένεια να μαζεύει όπως και αμέτρητες άλλες σιιτικές πανικόβλητη τα πράγματά της για να φύγει. Στην έκπληξη των ενοίκων ο Αλ Σάρα τους είπε ότι δεν υπάρχει λόγος να φοβούνται, διότι κανείς δεν θα τους πειράξει. Τους ξεκαθάρισε όμως ότι έπρεπε να φύγουν, λέγοντάς τους «αυτό το διαμέρισμα είναι δικό μας και το θέλουμε πίσω». 

Θα ακολουθήσει την ίδια τακτική άραγε και με τα Γκολάν από τα οποία κατάγεται; Το Ισραήλ τα έχει προσαρτήσει και είναι τοις πάσι γνωστό ότι όποιος τα κατέχει ελέγχει την ασφάλεια του βόρειου Ισραήλ και της Γαλιλαίας. Οι δε ΗΠΑ έχουν επίσημα αναγνωρίσει ότι είναι πλέον έδαφος του Ισραήλ, επί Τραμπ μάλιστα.

Συνεπώς, τα περιθώρια είναι ελάχιστα ως και ανύπαρκτα για τον Αλ Σάρα. Θα αφήσει τα Γκολάν χάριν μιας νέας εποχής αρκούμενος ίσως στην αποχώρηση του IDF από τα πρόσθετα εδάφη τα οποία έχει προσωρινά θέσει υπό τον έλεγχό του;

Εάν Ισραήλ και Συρία κλείσουν αυτό το λογαριασμό και η Δαμασκός μπει στις Συμφωνίες του Αβραάμ η αλλαγή εποχής για τη Μέση Ανατολή θα έχει πια σφραγιστεί. Εύκολο όμως δεν θα είναι.