ΕΝΑ σημαντικό βήμα έγινε προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης του ευρωπαϊκού αμυντικού πυλώνα, με το κείμενο που συμφωνήθηκε στις Βρυξέλλες. Πρόκειται για το Safe (Δράση για την Ασφάλεια της Ευρώπης), που είχε δρομολογηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το περασμένο Μάρτιο, στη σκιά όσων συμβαίνουν στην περιοχή. Το κείμενο, που συμφωνήθηκε από τους πρέσβεις θα πρέπει να εγκριθεί και κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις 27 Μαΐου.
ΤΟ στίγμα αυτού του σχεδιασμού έδωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, ο οποίος έκανε λόγο για «σημαντικό βήμα προς μια ισχυρότερη Ευρώπη». Όπως συναφώς έχει αναφερθεί το SAFE έχει ως στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων στην ευρωπαϊκή άμυνα μέσω δανεισμού συνολικού ύψους 150 δις ευρώ.
ΤΟ ζήτημα που εγέρθηκε είναι οι συνεργασίες με τρίτες χώρες, που όπως αναφέρθηκε κρίνονται απαραίτητες. Τούτο όλοι το αναγνωρίζουν, πλην όμως υπάρχει και μια παράμετρος, την οποία έθεσαν τόσο η Κύπρος όσο και η Ελλάδα, που αφορά την εμπλοκή της κατοχικής Τουρκίας.
ΕΛΛΑΔΑ και Κύπρος έθεσαν ευθέως το θέμα της Τουρκίας και επιχειρηματολόγησαν για να περιληφθεί αναφορά, που θα εξαιρεί την κατοχική δύναμη από το σχεδιασμό αυτό. Οι εταίροι μας έχουν κατανοήσει, όπως έχει αναφερθεί, τις ανησυχίες της Ελλάδος και της Κύπρου, ωστόσο δεν φαίνεται να έχουν υιοθετήσει τη θέση τους. Έχουν, ωστόσο, τεθεί ασφαλιστικές δικλείδες.
ΕΙΝΑΙ σαφές ότι επιφυλάξεις διατυπώνονται κι από άλλες χώρες. Αυτές αφορούν κυρίως τις συμφωνίες που θα επιχειρήσει να πετύχει η Κομισιόν με τρίτες χώρες. Γι’ αυτό και χρειάζεται, κατά την άποψη κρατών-μελών, τούτο να αποφασίζεται με ομοφωνία. Αλλά και να έχει αποφασιστικό ρόλο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όχι μόνο η Κομισιόν.
ΓΙΑ παράδειγμα, θα πρέπει οι τρίτες χώρες, που θα συνεργάζονται στο πεδίο αυτό με την Ευρωπαϊκή Ένωση, να είναι ευθυγραμμισμένες με την εξωτερική πολιτική της. Δεν μπορεί μια συνεργαζόμενη χώρα να στέκεται απέναντι από τις επιλογές της Ένωσης, ούτε και μπορεί να κρατά ποντιοπιλατική στάση, όπως ενίοτε τηρεί η κατοχική Τουρκία.
ΕΙΝΑΙ πρόδηλοι οι λόγοι για τους οποίους Ελλάδα και Κύπρος θέτουν τα ζητήματα αυτά. Είναι η συνεχιζόμενη κατοχή εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία και οι συνεχείς αμφισβητήσεις της κυριαρχίας της Ελλάδος. Αυτοί προφανώς και είναι σοβαροί λόγοι για την εξαίρεση της κατοχικής δύναμης από τους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς άμυνας.