Υπάρχει διαχρονικά αυτή η νοοτροπία, τάση αυτοχειρίας θα την χαρακτήριζα, να σπεύδουν διάφοροι να προτείνουν ιδέες, που σκοπό θα έχουν να «πείσουν» την κατοχική πλευρά, ώστε να συνεργασθεί στο Κυπριακό.
Αυτή η προσέγγιση στηρίχθηκε και στηρίζεται σε λογικές, σύμφωνα με τις οποίες κάνοντας βήματα προς τις τουρκικές επιδιώξεις, υπάρχει ενδεχόμενο να συνεργασθεί η Άγκυρα. Βεβαίως, αυτή η λογική έχει αποτύχει και όσοι την υιοθέτησαν έχουν συνδράμει στη διολίσθηση του Κυπριακού προς τις τουρκικές θέσεις.
Κάποιοι στην ελληνική πλευρά στην Κύπρο, λοιπόν, έσπευσαν να προλάβουν και «συμβάλουν» στη διαμόρφωση της ατζέντας της κ. Ολγκίν. Περίπου θεώρησαν ως δεδομένο, ότι η νέα πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών, θα στηριχθεί δήθεν στην «κυριαρχική ισότητα» των δυο κοινοτήτων. Υποστηρίζουν πως αυτό- η κυριαρχική ισότητα δηλαδή- αποτελεί… θεμελιώδη λίθο της λύσης ( από πότε άραγε;). Περαιτέρω, με αλχημείες σπεύδουν να συνδέσουν τη διχοτομική τουρκική θέση με την ομοσπονδία, τη «χαλαρή», την… ξεχειλωμένη. Η κυριαρχική ισότητα, όμως, είναι δυο κράτη.
Ο νομικός Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, σε συνέντευξή του στον «Φιλελεύθερο» (Νοέμβριος 2024), ήταν ξεκάθαρος ότι η κατοχική πλευρά επιδιώκει, διά της επιδίωξής της αυτής, ρητή αναγνώριση και πως, εάν γίνει αποδεκτή, θα πρόκειται για δύο κράτη, που θα συνεργάζονται στο πλαίσιο μιας συνομοσπονδίας.
Είναι προφανές πως η χαλαρή ομοσπονδία, την οποία επικαλούνται κάποιοι στην ελληνοκυπριακή πλευρά, οδηγεί σε δυο κράτη. Έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Την είχαν ανακαλύψει για να «προσεγγίσουν» την κατοχική πλευρά. Επιχειρούν να «χρυσώσουν το χάπι», υποστηρίζοντας πως έτσι θα ισχύουν και θα εφαρμόζονται οι τέσσερις βασικές ελευθερίες. Αλλά σε αυτές τις «ευφάνταστες ιδέες» υπάρχει και η ουρά, η υποσημείωση. Όπως, για παράδειγμα, στο θέμα της ελεύθερης απόκτησης περιουσίας, που θα γίνεται, όπως αναφέρεται, εντός των προνοιών μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Άρα, με περιορισμούς και εκπτώσεις.
Ο Νίκος Κατσουρίδης, σε άρθρο του στο «Φιλελεύθερο» της Κυριακής, ανέφερε ότι αυτή την στιγμή ο μεσοπρόθεσμος στόχος της Τουρκίας είναι η συγκεκαλυμμένη συνομοσπονδία, υπό την ομπρέλα της ούτω καλούμενης χαλαρής ομοσπονδίας, η οποία θα διασφαλίζει την κυριαρχική ισότητα για την τ/κ πλευρά και την Τουρκία, και θα την αποκαλέσουν πολιτική ισότητα. Δηλαδή υιοθέτηση της τουρκικής ερμηνείας περί πολιτικής ισότητας.
Συνεπώς, είναι σαφές πως βρισκόμαστε ενώπιον ενός παιχνιδιού σε σχέση με το επόμενο βήμα προς τα πίσω στο Κυπριακό. Χαλαρή ομοσπονδία, στα όρια της συνομοσπονδίας ήταν και το σχέδιο Ανάν και δεν είναι τυχαίο από ποιους επανέρχεται και συντηρείται αυτό το ζήτημα.
Την ίδια ώρα, διατυπώνονται και απόψεις ότι στο τέλος τα δεδομένα θα οδηγήσουν την ελληνική πλευρά, η οποία ενίοτε δέχεται ότι είχε απορρίψει την προηγούμενη φορά, να ζητά λύση δυο κρατών. Τέτοιο ενδεχόμενο, ωστόσο, δεν μπορεί να υπάρξει, παρά τις όποιες βαρύγδουπες αναλύσεις και υποδείξεις με «ρεαλιστικό μανδύα». Άλλωστε, δεν θα βρεθεί κανένας να το προτείνει και πολύ περισσότερο να αποδεχθεί μια τέτοια λύση.
Ασφαλώς και έχει σημασία, που η συζήτηση αυτή γίνεται ενόψει του νέου κύκλου των επαφών της κ. Ολγκίν στην Κύπρο, ο οποίος άρχισε το περασμένο Σάββατο και συνεχίζεται. Η αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού έδειξε, πάντως, να «αφουγκράζεται» την λεγόμενη κοινωνία των πολιτών. Εκείνους, δηλαδή, που εκ προοιμίου γνωρίζει τι θέλουν και τι (δεν) ζητούν. Ή γενικά δεν ζητούν ποτέ και τίποτα.
Είναι σαφές πως όταν οι προοπτικές είναι περιορισμένες, προσφέρεται έδαφος για να κοιτάξουν «έξω από το κουτί», όσοι το συνηθίζουν και το επιδιώκουν. Στην προκειμένη περίπτωση, το «έξω από το κουτί» παραπέμπει σε ένα και μοναδικό αφήγημα, το τουρκικό. Είναι ο φερετζές της συνομοσπονδίας. Παράλληλα οι εν δυνάμει μεσολαβητές αναζητούν «κοινό έδαφος», τη «χρυσή τομή». Κι αυτή η προσπάθεια προφανώς και κλείνει το μάτι στη συνομοσπονδία.
