Σε αυτή τη χώρα, έχουμε δει πολλά. Έχουμε δει πολιτικούς να καταπίνουν την ηθική σαν στραγάλι και άλλους να βαφτίζουν το κρέας ψάρι. Αλλά πάντα υπάρχει περιθώριο να μας εντυπωσιάσουν με νέες πατέντες. Αυτή τη φορά, ο λόγος είναι για μια «ευφυή» μέθοδο ενός βουλευτή: Πώς να εισπράττεις δύο επιδόματα για την ίδια ακριβώς υπηρεσία. Για γραμματέα. Ναι, για γραμματέα. Ένα για το ρόλο που κάποτε είχες και ένα για το ρόλο που έχεις τώρα. Δύο σε ένα, all inclusive, 51.000 ευρώ μέσα σε ένα χρόνο.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία, σε νέα της έκθεση, έφερε στην επιφάνεια ότι εν ενεργεία βουλευτής, πρώην πρόεδρος της Βουλής, εισέπραξε και το επίδομα που προβλέπεται για τους βουλευτές για γραμματειακές υπηρεσίες από τον προϋπολογισμό της Βουλής και το επίδομα που δικαιούνται οι πρώην πρόεδροι της Βουλής για ιδιαιτέρα γραμματέα από τον προϋπολογισμό του υπουργείου Οικονομικών. Δύο επιδόματα που, όπως σημειώνει η Ελεγκτική, καταλήγουν να καλύπτουν την ίδια υπηρεσία. Εύλογα, λοιπόν, τίθεται το ερώτημα: Χρειαζόταν δύο γραμματείς για να απαντούν στα τηλέφωνα ή μήπως η μία να κρατάει τα ραντεβού και η άλλη να ψήνει καφέ;

Το πιο ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση, όμως, είναι ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν κατονομάζει τον εν λόγω βουλευτή. Κι έτσι, η κοινωνία αφήνεται να μαντεύει. Όχι πως είναι δύσκολο να σκεφτεί ποιος είναι. Κάποιος βουλευτής κυκλοφορεί ανάμεσά μας με το κεφάλι ψηλά, ίσως και με ηθικολογίες στα χείλη, γνωρίζοντας ότι εισέπραξε διπλά λεφτά για την ίδια ανάγκη. Δεν είναι βεβαίως παράνομο. Ό,τι δεν είναι, όμως, παράνομο δεν σημαίνει και ότι είναι πολιτικά ηθικό.

Το ζήτημα, όμως, δεν είναι μόνο το συγκεκριμένο πρόσωπο. Είναι η κουλτούρα. Είναι το σύστημα που μοιάζει να ευνοεί τους ευέλικτους. Αυτούς που ξέρουν να αξιοποιούν την αβλεψία νόμων και κανονισμών. Όπως στην προκειμένη περίπτωση. Όπου ο νομοθέτης δεν σκέφτηκε πως κάποιος μπορεί να είναι εν ενεργεία βουλευτής αλλά και πρώην πρόεδρος Βουλής. Δεν μερίμνησε να αποκλείσει το ένα επίδομα σε τέτοια περίπτωση. Το ζήτημα είναι οι θεσμοί που κλείνουν το μάτι, αφήνοντας το θέμα να πνιγεί στο ποτάμι της λήθης.

Το 2023, σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, το ποσό ανήλθε σε 51.000 ευρώ. Αν τα έπαιρνε ένας χαμηλόμισθος πολίτης, θα μιλούσαμε για «καραμπινάτη απάτη» και οι διωκτικές αρχές θα έκαναν ουρά. Τώρα όμως, που πρόκειται για πολιτικό πρόσωπο, το πράγμα βαφτίζεται «διοικητική ασάφεια». Γιατί στην Κύπρο, το ύψος της θέσης σου καθορίζει και το μέτρο της ευθύνης σου. Όσο πιο ψηλά βρίσκεσαι, τόσο λιγότερη λογοδοσία σου ζητείται.

Το πιο καίριο ερώτημα μάλλον θα παραμείνει αναπάντητο: Ποιος θα ζητήσει επιστροφή του ενός επιδόματος; Υπάρχει μηχανισμός για να αναγκαστεί να το επιστρέψει; Θα ενεργοποιηθεί κάποια διαδικασία; Ή μήπως θα το πάρει κι αυτό το ποτάμι, όπως πήρε δεκάδες άλλες ιστορίες; Η Νομική Υπηρεσία, όπως δήλωσε χθες εκπρόσωπος της Ε.Υ., ρωτήθηκε επί τούτου αλλά δεν έχει ακόμη απαντήσει.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία έκανε τη δουλειά της. Έφερε στο φως το πρόβλημα. Αλλά όταν ο θεσμός που ελέγχει μένει απλώς σε μια διατύπωση χωρίς να υπάρχουν συνέπειες, το αποτέλεσμα είναι μισό. Ο πολίτης μαθαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά δεν βλέπει καμία τιμωρία. Κι έτσι εμπεδώνεται η πεποίθηση ότι το παιχνίδι είναι στημένο. Ότι υπάρχει μια κάστα στο πολιτικό σύστημα που δεν δίνει λογαριασμό σε κανένα.

Η ιστορία με τα διπλά επιδόματα δεν είναι απλώς μια ακόμη λεπτομέρεια σε μια έκθεση. Είναι ο καθρέφτης μιας νοοτροπίας. Που λέει πως, αν ξέρεις πώς να χειριστείς τις χαραμάδες, μπορείς να απολαμβάνεις τα προνόμια διπλά. Και την ίδια στιγμή, ο απλός πολίτης μετρά και το τελευταίο ευρώ για να πληρώσει λογαριασμούς και φόρους.

Αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε, το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι το αυτονόητο: Να κατονομάζονται αυτοί που εκμεταλλεύονται τέτοιες περιπτώσεις. Και το δεύτερο, να επιστρέφουν τα ποσά και να υφίστανται τις συνέπειες. Γιατί διαφορετικά, δεν θα αργήσει η στιγμή που το «κόλπο με τα επιδόματα» θα θεωρείται όχι σκανδαλώδες, αλλά φυσιολογικό. Και τότε, να είστε βέβαιοι, το ποτάμι δεν θα κουβαλά απλώς αμαρτίες άλλων, αλλά θα παρασύρει κάθε ηθικό φραγμό. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για μια κοινωνία.

ΥΓ: ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΡΟΓΙΑΝ

Σε γραπτή δήλωσή του σήμερα ο Μάριος Καρογιάν αναφέρει τα ακόλουθα:

“Αναφορικά με την έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και το επίδομα για γραμματειακές υπηρεσίες, μετά λύπης παρατηρώ ότι επιχειρείται να δημιουργηθεί στην κοινή γνώμη η εικόνα ότι με ψεύτικες ή ανύπαρκτες παραστάσεις επιχειρώ να καταδολιεύσω τα ταμεία του κράτους, λαμβάνοντας δύο ξεχωριστά επιδόματα για τον ίδιο ακριβώς σκοπό. Ουδέν αναληθέστερο.

Προς αποκατάσταση της αλήθειας, αναφέρω ότι το ούτω καλούμενο επίδομα για γραμματειακές υπηρεσίες, όπως και άλλα επιδόματα που λάμβαναν και λαμβάνουν για χρόνια όλοι ανεξαιρέτως οι Βουλευτές, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του μισθού τους και όχι κάποιο επιπρόσθετο προνόμιο. Εξού και αποτελεί συντάξιμη απολαβή η οποία φορολογείται ως μέρος του εισοδήματος τους.

Λαμβάνω ένα και μόνο επίδομα γραμματειακής υποστήριξης, ως Πρώην Πρόεδρος της Βουλής σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, το οποίο καταβάλλω, μαζί με όλες τις νόμιμες εισφορές προς το κράτος ως εργοδότης, σε άτομο το οποίο εργοδοτώ από το 2011. Όλες οι διευθετήσεις για το συγκεκριμένο θέμα γίνονταν πάντοτε σύμφωνα με τις εκάστοτε υποδείξεις του Υπουργείου Οικονομικών”.

Εκείνο που δεν… κατανοεί ο κ. Καρογιάν είναι ακριβώς το ότι από την στιγμή που εισπράττει επίδομα ως βουλευτής για να έχει γραμματέα, δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να εισπράττει και επίδομα ως πρώην Πρόεδρος της Βουλής. Τόσο απλά!