Είναι γεγονός ότι ο απλός πολίτης απέχει ολοένα και περισσότερο από κάθε πολιτική δραστηριότητα, είτε γιατί τα πολιτικά δρώμενα δεν τον ενδιαφέρουν, είτε δεν τον αφορούν, είτε γιατί πιστεύει ότι δεν μπορεί να τα επηρεάσει.
Οι δεσμοί των πολιτών με τα πολιτικά κόμματα σταδιακά φθίνουν, ενώ η εκτίμηση και η εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων προς τα πολιτικά πρόσωπα εξαφανίζεται.
Η αποπολιτικοποίηση και η μετατροπή των πολιτών σε μια απαθή μάζα και μια σιωπηρή πλειοψηφία, επέτρεψαν τις τελευταίες δεκαετίες τους κομματικούς στρατούς να καθορίζουν το πολιτικό σκηνικό και να μοιράζουν την πίτα μεταξύ τους.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι εγχώριες και διεθνείς εξελίξεις ανέτρεψαν εν μέρει το πολιτικό σκηνικό σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό αλλά και τοπικό επίπεδο. Αυτό, είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο αντι-συστημικών και ριζοσπαστικών κομμάτων, γεγονός το οποίο παρατηρούμε και στην Κύπρο.
Αρκετοί ψηφοφόροι στράφηκαν προς τις δυνάμεις που δήλωναν ότι θα πολεμήσουν το πολιτικό σύστημα και θα ανατρέψουν το κομματικό κατεστημένο, χρησιμοποιώντας φράσεις που ακούγονταν εύηχα στα αυτιά του απλού και ταλαιπωρημένου πολίτη. Ήταν όμως αυτό αρκετό για να ανατρέψει το πολιτικό σύστημα; Ασφαλώς και όχι!
Αυτό διότι, παρά την εν μέρει κινητοποίηση της νεολαίας από τις αντι-συστημικές και εθνικιστικές δυνάμεις στην κάλπη, αυτό δεν κατέστη δυνατό να ανατρέψει το κομματικό σύστημα όπως το γνωρίζαμε όλα αυτά τα χρόνια.
Μπορεί οι δυνάμεις του κέντρου να παρατήρησαν δραματική μείωση των ποσοστών τους, σε συνάρτηση με τα εσωκομματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, μπορεί τα δύο μεγάλα κόμματα να βλέπουν τον πραγματικό αριθμό ψήφων τους να μειώνεται ολοένα και περισσότερο, ωστόσο, οι μελλοντικοί ψηφοφόροι, η νεολαία και οι αυριανοί πολίτες ακόμη δεν έκαναν την δική τους επανάσταση κόντρα στο πολιτικό σύστημα.
Ο ευρωβουλευτής Φειδίας Παναγιώτου εξελέγη χάρις στην αντίδραση των πολιτών και κυρίως των νέων απέναντι στο κομματικό κατεστημένο. Αρκετοί πίστεψαν ότι η εκλογή του θεωρείται η επανάσταση της νεολαίας απέναντι στα κόμματα και τις πολιτικές που λαμβάνουν. Από την άλλη, η άνοδος του ΕΛΑΜ θεωρείται ως μια στροφή των ψηφοφόρων προς τις πιο συντηρητικές και παραδοσιακές θέσεις, ενώ το φαινόμενο Οδυσσέα Μιχαηλίδη θεωρείται πως εκπροσωπεί τη μάχη κατά της διαφθοράς του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος.
Στα όσα προαναφέραμε, ωστόσο, παρατηρούμε ότι ακόμη και σε αυτές τις πολιτικές αλλαγές η νεολαία απέχει ενεργά.
Τη σύνδεση της πολιτικής με την ηθική την οφείλουμε στην κλασική αρχαιότητα και ιδιαιτέρως στο μεγαλύτερο ίσως φιλόσοφο των εποχών, στον Αριστοτέλη, ο οποίος αντιλαμβανόταν την πολιτική ως συνέχεια της ηθικής, ως συνώνυμη με την κατάκτηση και διασφάλιση της καλής και δίκαιης ζωής.
Κατά τον Αριστοτέλη, ο άνθρωπος προσδιορίζεται ως «φύσει πολιτικό ζώον» και θεωρεί την πόλη «φύσει πρότερον» του ατόμου, υποδεικνύοντας έτσι όχι μόνο το έμφυτο της ανθρώπινης κοινωνικότητας, αλλά ταυτόχρονα, και ότι η πραγμάτωση της ανθρώπινης φύσης προϋποθέτει τη συμμετοχή του ατόμου στην «πολιτεία», δηλαδή, στη θέσπιση νόμων, και γενικότερα, στη διακυβέρνηση της πόλης. Αυτή η πολιτική μέθεξη όλων των πολιτών σήμαινε και διασφάλιζε την αυτονομία και ελευθερία του ατόμου.
Στο σήμερα, οι εκπρόσωποι των πολιτών θεωρούνται τα πολιτικά κόμματα, τα οποία έπρεπε μέσα από την ιδεολογία που πρεσβεύουν και τις πολιτικές προτάσεις που καταθέτουν, να αγωνίζονται για τις θέσεις και τα προβλήματα των πολιτών στην πολιτεία.
Αντ’ αυτού, το φιλελεύθερο και καπιταλιστικό σύστημα εγκλώβισε τους πολίτες στη μαζική κατανάλωση και στην οικονομική ασφυξία, στην απόσπαση της προσοχής από τα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα, με αποτέλεσμα οι ελίτ, δηλαδή τα κόμματα, να καθορίζουν την ατζέντα των πολιτικών δρώμενων.
Στην ερώτηση που συζητούμε συχνά μεταξύ μας, «γιατί να ενδιαφέρεται κάποιος τόσο για την πολιτική», την απάντηση την έχει δώσει ο φιλόσοφος και συγγραφέας Μισέλ Φουκώ: «Αν ήθελα να σας απαντήσω απλά, θα σας έλεγα: γιατί να μην ενδιαφέρομαι; Μ’ άλλα λόγια, ποια τυφλότητα, ποια κωφότητα, ποια πυκνότητα ιδεολογίας έπρεπε να βαραίνει πάνω μου ώστε να με εμπόδιζε να ενδιαφέρομαι για το πιο κρίσιμο ίσως θέμα της ύπαρξής μας, δηλαδή για την κοινωνία μέσα στην οποία ζούμε, τις οικονομικές σχέσεις μέσα στις οποίες λειτουργεί και το σύστημα εξουσίας που ορίζει τους κοινωνικούς κανόνες, αυτά που αυτοί οι κανόνες επιτρέπουν και αυτά που απαγορεύουν αναφορικά με τη διαγωγή μας; Η ουσία της ζωής μας συνίσταται, σε τελική ανάλυση, στην πολιτική λειτουργία της κοινωνίας στην οποία βρισκόμαστε. Γι’ αυτό δεν μπορώ ν’ απαντήσω στο ερώτημα «γιατί έπρεπε να ενδιαφέρομαι». Μπορώ ν’ απαντήσω στο ερώτημα «γιατί δεν έπρεπε να ενδιαφέρομαι»… Να μην ενδιαφέρεσαι για την πολιτική, να τι αποτελεί πρόβλημα… Η ερώτησή σας θα ήταν σε σωστή βάση και θα είχατε το δικαίωμα να πείτε «γιατί πανάθεμα δεν ενδιαφέρεσαι;».
