Η εκλογική διαδικασία της 9ης Ιουνίου ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για την κυπριακή πολιτική σκηνή με την εμφάνιση αρκετών αλλαγών στις προτιμήσεις των Κυπρίων ψηφοφόρων. Καταρχάς παρατηρήθηκε μια πρωτοφανής άνοδος της ακροδεξιάς με το ΕΛΑΜ τα τελευταία χρόνια να ανεβάζει σταδιακά τα ποσοστά του και να καταφέρνει να εξασφαλίζει την εκλογή ενός Ευρωβουλευτή.
Γενικότερα είδαμε πως η ταύτιση του ΕΛΑΜ με ένα πιο συντηρητικό παραδοσιακό μοντέλο, όπως οι ίδιοι ισχυρίζονται αυξάνει τη δυναμική τους, σε συνδυασμό με την αντιμεταναστευτική τους τάση που κερδίζει έδαφος μέρα με τη μέρα.
Πέρα από την άνοδο του ΕΛΑΜ, η μεγαλύτερη έκπληξη των εκλογών ήταν η εκλογή του Φειδία Παναγιώτου στο Ευρωκοινοβούλιο με το συγκλονιστικό ποσοστό του 19,4%. Αδιαμφισβήτητα θα μπορούσε κάποιος εύλογα να αναρωτηθεί πως κατάφερε ένας ανεξάρτητος υποψήφιος να πάρει ένα τέτοιο ποσοστό. Οι λόγοι είναι απλοί αλλά ταυτόχρονα οφείλουν να αναφερθούν για να καταλάβουμε πως κάποιες καταστάσεις οδήγησαν σε τέτοια πτώση των παραδοσιακών κομμάτων.
Ο πρώτος λόγος και ίσως ο πιο σημαντικός είναι τα συνεχιζόμενα σκάνδαλα διαφθοράς που έπληξαν την Κυπριακή Δημοκρατία τα τελευταία χρόνια. Πέρα από το ότι η Κύπρος έχασε την αξιοπιστία της αλλά και την εμπιστοσύνη από τους διεθνείς θεσμούς, έφερε έντονες αντιδράσεις και στο εσωτερικό της κοινωνίας των πολιτών. Δεν πέρασε καθόλου απαρατήρητο πως μέρος των σκανδάλων δεν ήταν μόνο ένα συγκεκριμένο κόμμα της πολιτικής σκηνής, καθώς βρέθηκαν εμπλεκόμενοι πολιτικοί από όλα τα κυρίαρχα κόμματα ως ένα βαθμό. Επομένως η ψήφος στον Φειδία ήταν σε μεγάλο βαθμό, ψήφος αντίδρασης απέναντι στα παραδοσιακά κόμματα που εκμεταλλεύτηκαν την εξουσία τους για ιδιωτικά οφέλη.
Ακόμη ένας εξίσου σημαντικός λόγος είναι φυσικά η άρνηση των κομμάτων να εναρμονιστούν με την πραγματικότητα και με τις σύγχρονες ανάγκες των πολιτών. Για παράδειγμα βλέπουμε τον ΔΗΣΥ πλήρως διαιρεμένο, έπειτα και των προεδρικών εκλογών με τις θέσεις του πλέον να μην είναι καθόλου ξεκάθαρες στους ψηφοφόρους του. Δεν είναι πλέον αντιληπτό αν ο ΔΗΣΥ είναι ένα συντηρητικό, ένα πιο εθνικό, ένα πιο φιλελεύθερο κόμμα ή ένα πιο ευρωπαϊκό κόμμα. Αυτή η απουσία ξεκάθαρης κατεύθυνσης οδηγεί πολλούς ψηφοφόρους του είτε να καταλήξουν σε πιο συντηρητικά κόμματα, όπως το ΕΛΑΜ, είτε να καταλήξουν σε υποψήφιους όπως τον Φειδία. Δυστυχώς για το ΔΗΣΥ ούτε και οι ίδιοι δεν αντιλαμβάνονται τα προβλήματα που έχουν απέναντι τους, με την ηγεσία τους να πανηγυρίζει τα αποτελέσματα των προηγούμενων εκλογών παρά το ότι το ποσοστό τους έπεσε και έχασαν σχεδόν όλους τους δήμους που είχαν υποψήφιο.
Στην αντίπερα όχθη, το ΑΚΕΛ υπέστη μια παταγώδη αποτυχία στην Ευρωεκλογές. Μόνο έτσι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η απώλεια Ευρωβουλευτή. Γενικότερα μετά το 2013 και την πτώση της κυβέρνησης του ΑΚΕΛ είδαμε πως πλέον το ΑΚΕΛ χάνει συνεχώς την εμπιστοσύνη του κόσμου λόγων των προβληματικών πολιτικών του σε σχέση με την οικονομία, τις Μαρξιστικές του αντιλήψεις πως ανήκουν κυρίως σε μια άλλη εποχή, αλλά και στην άρνηση του συγκεκριμένου κόμματος να αποδεχθεί πως η κατεύθυνση μας είναι με τα Δυτικά κράτη. Πρόσφατες δηλώσεις της ηγεσίας του ΑΚΕΛ κατακρίνουν σθεναρά το ΝΑΤΟ που αποτελείται από τις πλείστες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελεί μια εκ των μεγαλύτερων συμμάχων της ΕΕ. Άρα γίνεται εύκολα αντιληπτό, γιατί ένα κόμμα που δεν εναρμονίζεται με τις σύγχρονες ανάγκες της ΕΕ (οικονομική και πολιτική προσέγγιση), δεν λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης από άτομα που δεν ανήκουν στο κομματικό του χώρο.
Αυτοί οι παράγοντες σε συνδυασμό με πληθώρα λανθασμένων τρόπων πολιτικής επικοινωνίας των πολιτικών τους ιδεών, οδήγησαν τα παραδοσιακά κόμματα στην τεράστια πτώση που είδαμε στις 9 Ιουνίου και πρέπει να ληφθούν σοβαρά μέτρα αν θέλουν να αποτρέψουν μελλοντικά φαινόμενα τύπου Φειδία. Φυσικά το μήνυμα αυτό πάει και σε άλλα παραδοσιακά κόμματα της Κύπρου (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ) που αν δεν αλλάξουν νοοτροπία και δεν λάβουν σοβαρά μέτρα θα κινδυνεύσουν ακόμη και με διάλυση.
*Φοιτητής πολιτικών επιστημών
