Από την πρώτη μέρα εφαρμογής του το 2019, το Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ) αποτέλεσε μια ιστορική μεταρρύθμιση για την κυπριακή κοινωνία. Δεν ήταν απλώς η εισαγωγή ενός νέου μοντέλου παροχής υπηρεσιών υγείας, αλλά μια βαθιά τομή που ήρθε να διασφαλίσει ισότητα και καθολική πρόσβαση στην περίθαλψη. Σε αυτό το πλαίσιο, η Βουλή και ιδιαίτερα η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας έχουν καθοριστικό ρόλο, όχι μόνο στον έλεγχο αλλά και στη χάραξη των πολιτικών που θα κρίνουν το μέλλον του συστήματος.
Ως Πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας, με την ιδιότητα του κοινοβουλευτικού θεματοφύλακα, υπογραμμίζω πως η αποστολή μου δεν περιορίζεται στη διαχείριση θεμάτων. Αντίθετα, απαιτείται ένας συνεχής μηχανισμός αξιολόγησης, διαβούλευσης και επίλυσης προβλημάτων που ανακύπτουν. Με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, το Υπουργείο Υγείας, τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο και άλλους φορείς στο τραπέζι, η Επιτροπή λειτουργεί ως δίαυλος επικοινωνίας αλλά και ως καταλύτης αλλαγής.
Η κοινωνική αποδοχή του ΓεΣΥ είναι γεγονός. Η πλειοψηφία των πολιτών το αναγνωρίζει ως μια κατάκτηση που θωρακίζει το δικαίωμα στην υγεία. Όμως, οι προκλήσεις είναι πολλές και απαιτούν αποφασιστικές κινήσεις. Η οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Εάν δεν ενισχυθούν οι μηχανισμοί ελέγχου και εποπτείας, αν δεν υπάρξει δίκαιη αποζημίωση για τους επαγγελματίες υγείας, τότε το ΓεΣΥ κινδυνεύει να χάσει μέρος της δυναμικής του.
Σημαντική επίσης είναι η ανάγκη ενίσχυσης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Τα δημόσια νοσοκομεία παραμένουν συχνά υπερφορτωμένα, ενώ η έλλειψη διασύνδεσης μεταξύ πρωτοβάθμιας και νοσοκομειακής περίθαλψης περιορίζει την αποδοτικότητα. Η Βουλή καλείται να λειτουργήσει ως εγγυητής αυτής της ισορροπίας, επιβάλλοντας πολιτικές που θα επιτρέψουν στο σύστημα να λειτουργήσει με συνέπεια και συνέχεια.
Δεν λείπουν, βέβαια, και οι φωνές αμφισβήτησης. Μέρος των γιατρών επιλέγει να παραμένει εκτός ΓεΣΥ, γεγονός που περιορίζει την πληρότητα των υπηρεσιών. Οι ανησυχίες τους δεν μπορούν να αγνοηθούν· αντίθετα, ο διάλογος πρέπει να ενισχυθεί, ώστε να βρεθεί κοινός τόπος.
Η αποστολή της Επιτροπής Υγείας είναι ξεκάθαρη: να διασφαλίσει πως το ΓεΣΥ δεν θα αποτελεί μόνο μια τυπική νομοθετική ρύθμιση, αλλά έναν ζωντανό, δίκαιο και αποτελεσματικό θεσμό. Η διαφάνεια, η λογοδοσία, η σωστή αξιολόγηση και η έμπρακτη στήριξη των επαγγελματιών υγείας αποτελούν τις προϋποθέσεις για να αντέξει στον χρόνο.
Το ΓεΣΥ είναι μια μεγάλη κοινωνική κατάκτηση. Όμως, η πραγματική του δύναμη θα φανεί από το κατά πόσο οι θεσμοί, και κυρίως η Βουλή, θα καταφέρουν να το προστατεύσουν, να το βελτιώσουν και να το καταστήσουν πραγματικά βιώσιμο για τις επόμενες γενιές.
*Βουλευτής Λεμεσού, αναπληρωτής πρόεδρος ΔΗΣΥ, πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Υγείας.
