Μόλις σε μια τριετία, από το 2023 έως το 2026, χρειάστηκε για να πάρει σάρκα και οστά μία από τις πιο παράτολμες – ή, όπως τη χαρακτηρίζουν άλλοι, πιο καινοτόμες – ιδέες στην ιστορία του παγκόσμιου αθλητισμού.
Ήταν το καλοκαίρι του 2023 όταν ο Αυστραλός επιχειρηματίας Άρον Ντ’ Σόουζα σκαρφίστηκε έναν τρόπο να «δοκιμαστούν τα όρια της ανθρώπινης απόδοσης». Πώς θα γίνει αυτό; Με αθλητές που θα διαγωνίζονται ντοπέ και θα αμείβονται έως και με το εξωφρενικό ποσό του 1.000.000 δολαρίων για την κατάρριψη παγκόσμιων ρεκόρ. Και φυσικά η ιδέα του Ντ’ Σόουζα βρήκε ευήκοα ώτα –στο πρόσωπο τόσο αθλητών διατεθειμένων να αγωνιστούν ντοπαρισμένοι όσο και δισεκατομμυριούχων αποφασισμένων να ρίξουν χρήματα με τη σέσουλα σε μία νέα επικερδή επένδυση.
Το πρώτο βήμα στην «Αμαρτωλή Πόλη»
Στα πρώτα «Enhanced Games» («Βελτιωμένοι Αγώνες»), που αναμένεται να διεξαχθούν 21-24 Μαΐου 2026 στην… Αμαρτωλή Πόλη (στο Λας Βέγκας των ΗΠΑ), θα περιληφθούν τα εξής αγωνίσματα: κολύμβηση (50 και 100 μέτρα ελεύθερο, 50 και 100 μέτρα πεταλούδα), στίβο (100 μέτρα και 110 μέτρα μετ’ εμποδίων) και άρση βαρών. Όσοι αθλητές σπάσουν παγκόσμιο ρεκόρ στα 100 μέτρα σπριντ και στα 50 μέτρα ελεύθερο θα προσθέσουν στον τραπεζικό τους λογαριασμό 1.000.000 δολάρια, ενώ όποιος καταφέρει αντίστοιχο επίτευγμα στα λοιπά αθλήματα θα λάβει 250.000 δολάρια – όλα αυτά πέραν των αμοιβών και των μπόνους που θα λάβει κάθε αθλητής και μόνο για τη συμμετοχή του στα Enhanced Games.
«Μπροστάρηδες» στη χρηματοδότηση της διοργάνωσης είναι ο Γερμανοαμερικανός δισεκατομμυριούχος Πίτερ Τιλ (εκ των ιδρυτών της PayPal), ο επενδυτής Κρίστιαν Ανγκερμάγιερ (που δραστηριοποιείται στον χώρο της μακροζωίας) και ο «γκουρού» των κρυπτονομισμάτων Μπαλάτζι Σρινιβάσαν – σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες ρόλο θα έχει και Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ.
Όσον αφορά δε εκείνους που είναι ήδη γνωστό πως θα διαγωνιστούν, πρόκειται για κορυφαίους αθλητές με σημαντικές διακρίσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Από αυτούς ξεχωρίζει και ένας Έλληνας: ο Κρίστιαν Γκολομέεβ, ο οποίος έγινε πριν από λίγους μήνες ο πρώτος αθλητής που καταρρίπτει «επισήμως» παγκόσμιο ρεκόρ με χρήση κατά τ’ άλλα απαγορευμένων ουσιών και λαμβάνει ως αμοιβή 1.000.000 δολάρια.
«Για όσους αρνούνται να μείνουν στον μέσο όρο»
Πώς θα βγάλουν όμως χρήματα οι επενδυτές; Πέραν των «συμβατικών» τρόπων με τους οποίους κερδοφορούν οι αθλητικές ομοσπονδίες και οργανισμοί, όπως π.χ. από τηλεοπτικά δικαιώματα, διαφημίσεις κοκ., οι επενδυτές των Enhanced Games φαίνεται πως θα αξιοποιήσουν και ένα άλλο μέσο: την πώληση προϊόντων «ενίσχυσης», όπως ενέσεις, κάψουλες ή κρέμα τεστοστερόνης.
Τα Enhanced Games διαθέτουν στην ιστοσελίδα τους μία ειδική κατηγορία που αφορά διάφορα τέτοια προϊόντα ενίσχυσης, στα οποία μπορεί να εξασφαλίσει κανείς ήδη “Early Access” με την προϋπόθεση να είναι κάτοικος ΗΠΑ – πληρώνοντας 19 δολάρια μπορεί να προ-αγοράσει για παράδειγμα ένα μπουκαλάκι με ενέσιμη τεστοστερόνη, η οποία θα του αποσταλεί μόλις ξεκινήσει η κυκλοφορία των προϊόντων στην Αμερική. Παράλληλα, οι άνθρωποι πίσω από τη διοργάνωση προσφέρουν μαζί και υπηρεσία εξ αποστάσεως ιατρικής παρακολούθησης, ανάλογα με τους στόχους που θέτει ο κάθε καταναλωτής: εάν δηλαδή κάποιος νιώθει πως έχει «λίγη ενέργεια» ή αισθάνεται «πιο ηλικιωμένος απ’ όσο θα έπρεπε», θα μπορεί να λάβει το δικό του «προσωποποιημένο πλάνο» ενίσχυσης, συνοδευόμενο από το προϊόν τεστοστερόνης της επιλογής του.
Δριμεία κριτική από τις αθλητικές ομοσπονδίες
Για ευνόητους λόγους τα Enhanced Games έχουν προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων. Η επιτροπή αθλητών της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής αποκάλεσε τη διοργάνωση ως μία «προδοσία απέναντι σε όλα όσα πρεσβεύουμε, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντιντόπινγκ κάνει λόγο για «ένα επικίνδυνο και ανεύθυνο εγχείρημα», απειλώντας παράλληλα με κυρώσεις όσους αθλητές αποφασίσουν να συμμετάσχουν.
Η επιτροπή αθλητών του Βρετανικού Οργανισμού Αντιντόπινγκ (UKAD) θέτει πάντως και ένα άλλο ζήτημα: τα Enhanced Games ενδέχεται «να ζημιώσουν ανεπανόρθωτα την ακεραιότητα του παγκόσμιου αθλητισμού». Και ακόμα: «Οι αθλητικές επιδόσεις θα πρέπει να εμπνέουν την επόμενη γενιά. Ο φόβος μας είναι ότι αυτή η διοργάνωση αντιθέτως θα την εκφοβίσει, θα την αποθαρρύνει και ουσιαστικά θα την απομακρύνει, καλλιεργώντας της την πεποίθηση πως ο μόνος δρόμος προς την επιτυχία είναι αυτός της εξαπάτησης».
Οι διοργανωτές των αγώνων βέβαια αρνούνται τα πάντα – και δεν σταματούν εκεί. Κατά τον Ντ’ Σόουζα στα Enhanced Games όχι μόνο δεν θα τεθεί σε κίνδυνο η υγεία των αθλητών, αλλά επιπλέον αυτοί θα είναι και πιο ασφαλείς σε σύγκριση με τους «απλούς» αγώνες, επειδή θα βρίσκονται υπό διαρκή παρακολούθηση. «Η σωματική αυτονομία αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα», τονίζει ο Ντ’ Σόουζα. «Οι ενήλικες με ελεύθερη, ενσυνείδητη συναίνεση θα πρέπει να μπορούν να κάνουν με το σώμα τους ό,τι επιθυμούν. Τα άτομα θα πρέπει να μπορούν να λαμβάνουν για τον εαυτό τους αποφάσεις που ενέχουν ρίσκο».
Ανεξαρτήτως του πού τοποθετείται ο καθένας απέναντι στα Enhanced Games, το βέβαιο είναι πως οι συγκεκριμένοι αγώνες επιδιώκουν να μετακινήσουν τα εδραιωμένα όρια στον αθλητισμό – και μάλλον και την ηθική. Και ως εκ τούτου, μέσα από τη σταδιακή κανονικοποίηση των απαγορευμένων ουσιών ντοπαρίσματος, θα μπορούσαν να προκαλέσουν μία από τις πιο ριζικές αλλαγές στην ιστορία του αθλητισμού.
