Η συστηματική προσπάθεια της τουρκικής πλευράς για αναβάθμιση του ψευδοκράτους διεθνώς αλλά και οι κινήσεις για ενσωμάτωση των κατεχομένων αποτελούν δύο από τα σημαντικά ζητήματα που έχει μπροστά του ο νέος υπουργός Εξωτερικών. Στο Β’ μέρος της αποκλειστικής συνέντευξης του στον «Φ» ο Κωνσταντίνος Κόμπος τονίζει πως τα όσα πράττει το υπουργείο του και τα μέτρα που λαμβάνει δεν διατυμπανίζονται και διαμηνύει πως το πιο σημαντικό είναι «να είμαστε ουσιαστικοί».
Αναφερόμενος στις περιφερειακές συνεργασίας, μετά και την τελευταία τριμερή με Ελλάδα και Ισραήλ, ο Κ. Κόμπος υπογραμμίζει πως στόχος της νέας κυβέρνησης είναι η περαιτέρω ενίσχυσή τους.
– Προσπάθεια αναβάθμισης του ψευδοκράτους διεθνώς. Βλέπουμε μια οργανωμένη εκστρατεία από πλευράς Τουρκίας. Πως το αντιμετωπίζετε αυτό το ζήτημα;
– Πολύ σωστά αναφέρετε ότι πρόκειται για μια συστηματική προσπάθεια η οποία έχει μια διττή στόχευση, αφενός είναι να πετύχει μια μορφή αναβάθμισης, κλιμακωτά ή άλλως πως και αφετέρου είναι η επικοινωνιακή εκμετάλλευση τέτοιων προσπαθειών.
Από την ημέρα που αναλάβαμε καθήκοντα εδώ πέρα, είναι καθημερινή έγνοια, είτε γιατί είχαμε διάφορα περιστατικά να αντιμετωπίσουμε, κάποια τα οποία γνωρίζαμε ότι έρχονται και κάποια τα οποία διαπιστώσαμε ότι γίνονται προσπάθειες. Αυτό το οποίο εμείς μπορούμε να βεβαιώσουμε είναι ότι γίνονται όλες οι ενέργειες προληπτικά, αποτρεπτικά, σε επίπεδο διμερών σχέσεων, και ανάλογα με την περίπτωση, σε επίπεδο σχέσεων με φίλες χώρες οι οποίες συμμετέχουν σε κάποιους από τους σχηματισμούς εντός των οποίων επιχειρείται η αναβάθμιση. Και χρησιμοποιώντας την ΕΕ η οποία έχει μία ευρεία γκάμα σχέσεων με πολλές από τις χώρες που εμπλέκονται ή επηρεάζονται από αυτές τις προσπάθειες σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου, εμπορικών συμφωνιών ή άλλως πως, είναι συνομιλητής τους. Αυτές οι χώρες ενδιαφέρονται πάρα πολύ για την σχέση που έχουν για την Ένωση, εμείς προσπαθούμε συνεχώς μέσω της ΕΕ να αποτρέψουμε κάποιες από τις προσπάθειες στις οποίες προβαίνει η τουρκική πλευρά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ Α’ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ ΤΟΥ ΥΠΕΞ: Κόμπος: Είμαστε στο τραπέζι και περιμένουμε την τ/κ πλευρά
Εδώ θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι. Το γεγονός ότι δεν διατυμπανίζουμε τα προληπτικά μέτρα τα οποία παίρνουμε, όλες τις κινήσεις που γίνονται σε κάθε περίπτωση, αυτό δεν είναι τυχαίο. Γιατί όπως ανέφερα στην αρχή, η στόχευση θεωρούμε της άλλης πλευράς είναι διττή, και μία διάσταση είναι ακριβώς και το επικοινωνιακό κομμάτι.
Εκεί όπου δεν έχουμε καταφέρει να αποτρέψουμε κάποια πράγματα δεν είναι γιατί δεν υπήρξε προσπάθεια, κάθε άλλο. Η αντίδρασή μας είναι έντονη σε τέτοιες περιπτώσεις. Και αναφέρομαι στο τελευταίο παράδειγμα των τουρκογενών κρατών, όπου έγιναν όλα τα απαραίτητα διαβήματα πριν, κατά τη διάρκεια, όσο και μετά. Με το θέμα να τίθεται να διμερές επίπεδο με αρκετά σαφή τρόπο .
Από την άλλη όμως πλευρά πρέπει να έχουμε και υπόψη ότι η συγκεκριμένη έκτακτη σύνοδος διοργανωνόταν στην Τουρκία, και ως εκ τούτου υπήρχε και μια αδυναμία παρέμβασης στην φιλοξενούσα χώρα. Συνεπώς δεν είναι ορθή προσέγγιση να θορυβούμαι απλά διατυμπανίζοντας αυτό το οποίο κάνουμε. Είναι πιο σημαντικό να είμαστε ουσιαστικοί σ’ αυτό το οποίο κάνουμε και να ξέρει πλέον όλος ο κυπριακός λαός ότι αντιμετωπίζουμε μία συντονισμένη διαρκή προσπάθεια που αποσκοπεί στην αναβάθμιση και εκμετάλλευση των προσπαθειών αναβάθμισης.
– Το κεφάλαιο ενσωμάτωση των κατεχομένων έχει βγει από το κάδρο ή παραμένεις ενδεχόμενο;
– Για μας είναι το σημαντικότερο αυτή τη στιγμή αρνητικό ενδεχόμενο που θα μπορούσαμε να έχουμε, κάτι το οποίο θα ήταν καταστροφικό για όλο τον κυπριακό λαό, Ελληνοκύπριους κα Τουρκοκύπριους. Είναι κάτι το οποίο προσπαθούμε εμείς να αποτρέψουμε μέσω της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων και είναι κάτι στο οποίο ελπίζουμε στη στήριξη της διεθνούς κοινότητας, και τα μηνύματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά προς αυτή την κατεύθυνση. Οι ευρύτερες αναφορές επί δύο κρατών, κυριαρχικής ισότητας ή ακόμα το ενδεχόμενο της ενσωμάτωσης, είναι κάτι που οι επαφές μας δείχνουν ότι υπάρχει σαφέστατη αρνητική τοποθέτηση.
Εμείς δεν θέλουμε ούτε καν να σκεφτόμαστε αυτό το ενδεχόμενο, ότι υπάρχει πιθανότητα υλοποίησης. Όμως είναι ένα ενδεχόμενο που υπάρχει, είναι μέρος του τρόπου με τον οποίο προσπαθούμε να προγραμματίσουμε την αντίδρασή μας και να αποτρέψουμε. Ελπίζουμε ότι όλοι θα σταθούν στο ύψος που απαιτούν οι περιστάσεις.
– Μια από τις πρώτες σας πράξεις ήταν η τριμερής συνάντηση με τους ΥΠΕΞ της Ελλάδας και του Ισραήλ. Τι αφήνει ως σημείο αναφοράς αυτή η τριμερής συνάντηση και τι να αναμένουμε στο μέλλον από τις περιφερειακές συνεργασίες;
– Σε ότι αφορά την τριμερή συνάντηση με τους ΥΠΕΞ της Ελλάδας και του Ισραήλ, αυτή αποτελεί επιβεβαίωση της συνεργασίας μας και είναι ένδειξη της δέσμευσής μας για περαιτέρω ενίσχυσή της σε πληθώρα θεματικών όπως είναι η ενέργεια, η άμυνα και η επιχειρηματικότητα. Με τους Υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και του Ισραήλ δρομολογήσαμε τα επόμενα βήματα τα οποία επιθυμούμε να οδηγήσουν σε απτά αποτελέσματα. Συμφωνήθηκαν συγκεκριμένες ενέργειες και εφόσον τελεσφορήσουν, τα αποτελέσματα θα είναι πολύ χρήσιμα. Ομολογώ ότι έγινε μια σημαντική συζήτηση από την οποία συγκρατώ τη δέσμευση για διεύρυνση της θεματολογίας αλλά και της συμμετοχής άλλων κρατών στον μηχανισμό συνεργασίας μας.
Γενικότερα, οι περιφερειακές συνεργασίες αποτελούν ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα της κυπριακής διπλωματίας, η οποία έχει καταφέρει τα προηγούμενα χρόνια να κτίσει αυτές τις σχέσεις με γείτονες χώρες ενισχύοντας το βάθος και την ποιότητα αυτών των διμερών σχέσεων με χώρες όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Ιορδανία και άλλες στην περιοχή. Εμείς, έχουμε την έντονη επιθυμία, όχι μόνο να διατηρήσουμε αλλά και να ενισχύσουμε περαιτέρω αυτές τις συνεργασίες.
Ο νέος ΓΔ δεν νομίζω ότι μπορεί να αμφισβητηθεί
– Τι αλλάζει στην εξωτερική πολιτική της Κύπρου με την ανάδειξη της νέας κυβέρνησης;
– Σκοπός δεν είναι να αλλάξει κάτι για χάρη της αλλαγής. Πρόθεση είναι να ενισχύσουμε την αξιοπιστία μας, η οποία περνά μέσα από διάφορα ζητήματα, και ένα εξ αυτών είναι το θέμα της Ουκρανίας και η στάση μας ως προς αυτό. Θεμελιώδης προς αυτό τον στόχο είναι και η προσέγγισή μας ως προς το Κυπριακό πρόβλημα.
Ένας δεύτερος πυλώνας των προτεραιοτήτων έχει να κάνει με τον μετασχηματισμό της λειτουργίας του υπουργείου, το οποίο θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί επηρεάζει και αντανακλά στις πιο πάνω ενέργειες, τη στρατηγική και γενικά τρόπο με τον οποίο το υπουργείο θα λειτουργεί ως μια ευέλικτη μοντέρνα διπλωματική υπηρεσία. Κύριος άξονας της στρατηγικής μας παραμένει το Κυπριακό στον οποίο στηριζόμαστε, αλλά η πρόθεση είναι να μην είμαστε μονοθεματικοί.
Σε επίπεδο διεθνών σχέσεων, περιφερειακών, πολυμερών, πρέπει να λειτουργούμε στη βάση ενός πλέγματος αρχών, προσεγγίσεων ούτως ώστε να μην στηριζόμαστε πάνω σ’ ένα μόνο θέμα. Άρα αυτό επηρεάζεται από το μετασχηματισμό, αφορά τη στρατηγική και τον τρόπο που η Κυπριακή Δημοκρατία προσεγγίζει τις διεθνείς σχέσεις και επιπλέον δεν μπορούμε να αγνοούμε ότι είμαστε κράτος μέλος της ΕΕ, θέλουμε να εκπέμπουμε το μήνυμα αλλά και ουσιωδώς να είμαστε στον πυρήνα της Ένωσης. Και πάλι αυτό έχει να κάνει με το ότι δεν μπορούμε απλά να λαμβάνουμε το λόγο όταν το ζήτημα άπτεται του Κυπριακού. Αυτό συνεχίζει να γίνεται, αλλά πρέπει να ενισχύσουμε μάλλον την μετάβασή μας σε μια κατάσταση όπου έχουμε άποψη για όλα τα θέματα.
– Σ’ αυτό τον μετασχηματισμό, στον οποίο αναφερθήκατε, οφείλεται και η αλλαγή του γενικού διευθυντή του υπουργείου Εξωτερικών;
Ο μετασχηματισμός εκκινά από κάποια δεδομένα. Ξεκινούμε μια νέα προσπάθεια. Ένας κύκλος κλείνει και ένας καινούργιος αρχίζει. Κανένας δεν περισσεύει και πολύπειροι διπλωμάτες μπορούν να συνεισφέρουν και να μεταγγίσουν την εμπειρία τους και σε άλλους τομείς ή θέσεις. Η παρουσία μας σε χώρες στρατηγικής σημασίας πρέπει να προσεγγίζεται λαμβάνοντας υπόψη και τις επιλογές που κάνουμε. Ένας τέως Γενικός Διευθυντής σίγουρα μπορεί, και πρέπει, να συνεισφέρει σε τέτοιες προσπάθειες αναβάθμισης. Η δε επιλογή της διάδοχης κατάστασης δεν νομίζω να μπορεί να αμφισβητηθεί από κανένα.
