Οι δύο μεγάλες εκπλήξεις από τα χθεσινά αποτελέσματα δεν προέρχονται από τα μεγάλα κόμματα, παρότι οι απώλειες τους θα είναι κυρίαρχο θέμα των συζητήσεων που θα ακολουθήσουν.
Όμως, η επιστροφή του Μάριου Καρογιάν στην πρώτη πολιτική σκηνή, με εντυπωσιακό μάλιστα ποσοστό για τη Δημοκρατική Παράταξη, χρειάζεται και ειδικές αναλύσεις (και εξηγήσεις) κι από τους δημοσκόπους. Διότι καμία δημοσκόπηση από τις πολλές των τελευταίων μηνών δεν πρόβλεψε το ποσοστό του νέου κόμματος ούτε στο ελάχιστο. Από την άλλη, είναι φανερό πως εκεί που άλλοι έκαναν φασαρία, με φωνασκίες και τοξικές αντιπαραθέσεις για να τονίσουν την παρουσία τους, ο Καρογιάν και τα στελέχη του, κράτησαν χαμηλούς τόνους και προφανώς εργάστηκαν με τους παλιούς τρόπους, στο παρασκήνιο και στις προσωπικές επαφές. Υπάρχει μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος, ειδικά του κεντρώου χώρου, που το αποζητά αυτό, και είναι προφανές πως ο Νικόλας Παπαδόπουλος και οι άνθρωποι του δεν το εκτίμησαν σωστά. Φυσικά μεγάλο μέρος της επιτυχίας οφείλεται και στα τρία παραδοσιακά στελέχη – βουλευτές του ΔΗΚΟ (Βότσης, Μουσιούτας, Προκοπίου) που τελικά συμπορεύτηκαν με τον Καρογιάν. Αυτό είναι που δίνει κι ένα άλλοθι στον Νικόλα Παπαδόπουλο για τη μείωση των ποσοστών του ΔΗΚΟ, αλλά το γεγονός είναι ότι η αποχώρηση των στελεχών είναι και δική του αποτυχία ούτως ή άλλως.
Το δεύτερο που πρέπει να σημειωθεί είναι η επίσης εντυπωσιακή άνοδος του Εθνικού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΑΜ), που προφανώς οφείλεται κι αυτό σε μεγάλο βαθμό στις προσωπικές επαφές, αλλά και στους ήπιους τόνους που κράτησαν, ιδίως οι δύο βουλευτές του κατά την προηγούμενη πενταετία. Μπορεί να ήταν πάντα εναντίον όλων, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν συμπεριφέρθηκαν προκλητικά και εριστικά, όπως έκανε στην Ελλάδα η Χρυσή Αυγή πριν καταποντιστεί. Φαίνεται πως στο ΕΛΑΜ είδαν το αποτέλεσμα της συγκρουσιακής απολίτικης κι εγκληματικής συμπεριφοράς του αδελφού τους κόμματος και ακολούθησαν άλλη τακτική. Ο χαρακτηρισμός των ναζιστών άφησε αδιάφορους πάνω από 21 χιλιάδες ψηφοφόρους. Κι αυτό πρέπει να μελετηθεί.
Κορυφαίο γεγονός του εκλογικού αποτελέσματος είναι χωρίς αμφιβολία η μεγάλη απώλεια του ΑΚΕΛ, καταποντισμός μπορεί να χαρακτηριστεί. Το μεγάλο κόμμα της αντιπολίτευσης σε ένα κλίμα που ουδόλως ευνοούσε την κυβέρνηση και το κυβερνών κόμμα -σκάνδαλα, διαφθορά, ερευνητικές επιτροπές, αδιέξοδα στο Κυπριακό, οικονομική δυσπραγία, πανδημία και περιοριστικά μέτρα- απέτυχε να πείσει τον λαό ότι είναι το καθαρό κόμμα που θα οδηγήσει τον τόπο καλύτερα από ό,τι το οδηγεί η δεξιά. Ίσως να πληρώνει ακόμα κόστος από τη δική του διακυβέρνηση, παρότι πέρασαν οκτώ χρόνια. Ίσως, όμως, να είναι και ζήτημα ηγεσίας και τοξικού κλίματος που η ίδια δημιούργησε. Γι΄ αυτό και είναι παράδοξη η πρώτη δήλωση του Άντρου Κυπριανού ότι έχουν μπροστά τους το συνέδριο και «θα κάνουμε έναν γόνιμο διάλογο». Ο κ. Κυπριανού όφειλε αμέσως να ανακοινώσει την παραίτησή του ως ο επικεφαλής της ηγεσίας, αν μη τι άλλο για να δείξει ότι πράγματι «δεν είναι όλοι το ίδιο», όπως σε όλη την προεκλογική προσπαθούσαν να πείσουν.
Στον ΔΗΣΥ, παρά τη μείωση των ποσοστών, ο Αβέρωφ Νεοφύτου δικαιούται να περηφανεύεται. Διότι, μέσα στο κλίμα που αναφέραμε πιο πάνω, θα ανέμενε κανείς ότι οι απώλειες θα ήταν πολύ μεγαλύτερες. Το γεγονός, όμως, που αγγίζει και το ΔΗΣΥ όπως και τα άλλα παραδοσιακά κόμματα (ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ) είναι ότι η κυριαρχία τους κλονίζεται πλέον, αμφισβητούνται και υποχωρούν, αλλά ακόμα διασώζονται επειδή δεν υπάρχει εναλλακτική επιλογή. Τα μειωμένα ποσοστά μιας πανσπερμίας κομμάτων που συμμετείχαν στις εκλογές δείχνει ότι ο λαός χρειάζεται ηγέτες τους οποίους να εμπιστεύεται (να εμπιστεύεται ότι μπορούν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους), όχι τυχαίους διάττοντες αστέρες ή άγνωστους, που υπόσχονται τον ουρανό με τα άστρα, χωρίς να δοκιμαστούν προηγουμένως σε καμιά δράση της δημόσιας ζωής.
Ένα μεγάλο πατατράκ ανήκει και στους Οικολόγους. Οι Πράσινοι επιχείρησαν για πρώτη φορά, ειδικά στο Κυπριακό, να φέρουν περισσότερη πολυχρωμία στις τάξεις τους πιστεύοντας ότι έτσι θα αποκτήσουν την τέταρτη θέση στο κοινοβούλιο. Το πράσινο έγινε κάπως ξεθωριασμένο, με υποψήφιους που δεν είχαν σχέση με την οικολογία -κάποιοι είχαν και έντονες θέσεις στο Κυπριακό που συγκρούονταν με τις θέσεις που εξέφραζε ο Γιώργος Περδίκης- οι οποίοι τελικά μπορεί να προσέλκυσαν δικούς τους ψήφους, αλλά έδιωξαν και παραδοσιακούς ψηφοφόρους αλλά και στελέχη, που ζητούσαν καθαρές κουβέντες και στο Κυπριακό.
