Εξελίξεις για τη θωράκιση της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς αναμένονται στο τελευταίο τετράμηνο του τρέχοντος έτους. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τα διαμειφθέντα στη χθεσινή συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητήθηκε η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Κύπρο (2023). Έκθεση, στην οποία επισημαίνεται το γεγονός ότι η εν λόγω Αρχή δεν έχει τα επιθυμητά όπλα για να επιτελέσει ανεμπόδιστα το έργο της.

Βάσει των θέσεων που εκφράστηκαν χθες, τροχιοδρομήθηκε διαδικασία για να καταστεί η Αρχή νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Ταυτόχρονα, θα κατατεθεί τροπολογία προκειμένου το εν λόγω Σώμα να λαμβάνει ενημέρωση σε σχέση με υποθέσεις που έχει διερευνήσει και προωθήσει στη Νομική Υπηρεσία.

Αρχίζοντας από το πρώτο σημείο, σημειώνεται πως το Υπουργείο Δικαιοσύνης θα προβεί στις δέουσες ενέργειες προκειμένου να γίνει νομοθετική ρύθμιση και το Σώμα να καταστεί νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Ο επίτροπος Διαφάνειας και επικεφαλής της Αρχής, Χάρης Πογιατζής, μιλώντας στο πλαίσιο της συνεδρίας της κοινοβουλευτικής επιτροπής, εξήγησε πως με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει η Αρχή να προσλαμβάνει προσωπικό. Προηγουμένως, είχε αναφέρει ότι αυτή τη στιγμή το προσωπικό αποτελείται από εννέα άτομα, τρία εκ των οποίων εργάζονται για την Αρχή με το καθεστώς της αγοράς υπηρεσιών. Αυτή η παράμετρος, για τον ανεπαρκή αριθμό υπαλλήλων, επισημαίνεται και στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ο κ. Πογιατζής είχε αναφέρει ότι από τα τέλη Μαρτίου ο ίδιος είχε διαβιβάσει γραπτό υπόμνημα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, επισημαίνοντας την ανάγκη να γίνει νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου η Αρχή. Πρόσθεσε ότι τον Μάιο στάλθηκε επιστολή στην υπουργό Δικαιοσύνης ούτως ώστε να ετοιμαστεί σχετικό νομοσχέδιο.

Πάντως, αίσθηση προκάλεσε η διαπίστωση κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης ότι η Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς δεν λαμβάνει ενημέρωση για τις υποθέσεις που διερεύνησε και προώθησε στη Νομική Υπηρεσία για τα περαιτέρω. Κάτι το οποίο συντείνει στο ανέλεγκτο της Νομικής Υπηρεσίας, που επισημαίνεται με αρνητικό τρόπο και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Βάσει του Νόμου που διέπει τη λειτουργία της Αρχής, ο Γενικός Εισαγγελέας δεν έχει υποχρέωση να παρέχει πληροφόρηση στο εν λόγω Σώμα. Πληροφόρηση παρέχει μόνο στην περίπτωση που η Αρχή δεχθεί καταγγελία για υπόθεση αλλά δεν μπορεί να τη διερευνήσει, γιατί ήδη την χειρίζονται οι διωκτικές Αρχές.

Όταν επισημάνθηκε αυτό από τον κ. Χάρη Πογιατζή, υπήρξε αντίδραση από παρευρισκόμενους βουλευτές, με τον Ανδρέα Πασιουρτίδη να κάνει χαρακτηριστικά λόγο για σχήμα οξύμωρο. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Δημήτρης Δημητρίου. Δόθηκε η διαβεβαίωση πως θα κατατεθεί τροπολογία για να ρυθμιστεί κι αυτό το θέμα.

Εξάλλου, μετά το τέλος της συνεδρίασης ο κ. Δημητρίου ανέφερε ότι ήδη προωθούνται ενέργειες για να εξεταστεί η τροποποίηση του Συντάγματος, που θα εκσυγχρονίσει το κράτος και θα αντιμετωπιστούν αρνητικά φαινόμενα. Έκανε λόγο για διοργάνωση ημερίδας εντός Οκτωβρίου, στην οποία «θα συζητηθεί πώς μπορεί να μετεξελιχθεί και τολμηρά να μεταρρυθμιστεί το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας». Προηγουμένως είχε τονίσει: «Η επίκληση της αρχής διάκριση των εξουσιών, το ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα και άλλα σημεία πολύ αισθητά που έχουν να κάνουν με την έλλειψη θεσμικών αντιβάρων, δεν μπορεί να συνεχιστεί επ΄ άπειρον».

Εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας, πάντως, μιλώντας κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης διαβεβαίωσε για το υπό προώθηση νομοσχέδιο σε σχέση με τη μεταρρύθμιση της Νομικής Υπηρεσίας, θα διασφαλιστεί η διάκριση του ρόλου της ως συμβουλευτικής και ως εισαγγελικής αρχής.

Η συζήτηση για την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα συνεχιστεί την πρώτη εβδομάδα του προσεχούς Σεπτεμβρίου.