Παρά την υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας – βάσει Κοινοτικής Οδηγίας – για ολοκλήρωση των αποχετευτικών συστημάτων σε οικισμούς άνω των 2.000 κατοίκων μέχρι το 2012, το έργο του αποχετευτικού συστήματος Σολέας συνεχίζει να αντιμετωπίζει σημαντικές καθυστερήσεις, με την ολοκλήρωσή του να εκτιμάται πλέον για τα τέλη του 2026.
Η καθυστέρηση αυτή προκαλεί έντονο προβληματισμό, όπως εκφράστηκε και μέσα από επιστολή της Επαρχιακής Επιτροπής Λευκωσίας του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών προς το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ), ζητώντας πλήρη ενημέρωση για την πορεία των εργασιών.
Σύμφωνα με την επίσημη απάντηση του ΤΑΥ ημερ. 9 Μαΐου 2025, η αρχική σύμβαση για το σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία του Σταθμού Επεξεργασίας Λυμάτων (ΣΕΛ) Σολέας, μαζί με τα αντλιοστάσια, τερματίστηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2024 λόγω αθέτησης υποχρεώσεων από τον ανάδοχο. Ο Σταθμός παραδόθηκε στο ΤΑΥ, ενώ η κατασκευή των δικτύων αποχέτευσης στις εννέα κοινότητες (Κακοπετριά, Γαλάτα, Σινά Όρος, Καλιάνα, Ευρύχου, Φλάσου, Λινού, Τεμβριά και Κοράκου) της περιοχής έχει ήδη ολοκληρωθεί.
Το ΤΑΥ προχώρησε σε εκτίμηση των υπολειπόμενων εργασιών και προκήρυξε νέο διαγωνισμό στις 7 Φεβρουαρίου 2025 για την αποπεράτωση του ΣΕΛ. Η διαδικασία αξιολόγησης είναι σε εξέλιξη, ενώ ως ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου προσδιορίζεται η 31η Δεκεμβρίου 2026.
Σημειώνεται ότι η εκτίμηση του κόστους ήταν €14,3 εκατ. ενώ η μοναδική προσφορά που υποβλήθηκε ανεβάζει το κόστος στα €24,9 εκατ.
Το Τμήμα σημειώνει ότι η υλοποίηση του έργου παρακολουθείται μέσω Σχεδίου Δράσης, το οποίο επικαιροποιείται αναλόγως των εξελίξεων.
Η μονάδα επεξεργασίας έχει αδειοδοτηθεί πλήρως, με περιβαλλοντική έγκριση από το 2006 και πολεοδομική άδεια από το 2020 και άδεια οικοδομής από το 2021. Βρίσκεται στην Κοινότητα Κατύδατα.
Ανοιχτό παραμένει το ζήτημα της τελικής διάθεσης του τριτοβάθμια επεξεργασμένου νερού. Αρχικά προβλεπόταν να χρησιμοποιηθεί από το μεταλλείο της Σκουριώτισσας (Hellenic Copper Mines), σύμφωνα με σχετικό Μνημόνιο που υπεγράφη μεταξύ του πρώην Συμβουλίου Αποχετεύσεων Σολέας και του Μεταλλείου. Ωστόσο, μετά την αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς του μεταλλείου, εξετάζονται εναλλακτικές λύσεις.
Οι εργασίες που είχαν εκτελεστεί πριν την τερματισμένη σύμβαση χρηματοδοτήθηκαν από το Ταμείο Συνοχής της ΕΕ στο πλαίσιο της περιόδου 2014-2020. Για την ολοκλήρωση των υπολοίπων έργων, το ΤΑΥ έχει προβλέψει τα αναγκαία κονδύλια στον προϋπολογισμό του. Με την ολοκλήρωση της κατασκευής, η λειτουργία του ΣΕΛ θα περάσει στον Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας.
Ερωτήματα Οικολόγων για διαφάνεια και χρονοδιαγράμματα
Το Κίνημα Οικολόγων με επιστολή του ημερ. 2 Μαΐου 2025 εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για την πρόοδο των εργασιών, ζητώντας συγκεκριμένες απαντήσεις αναφορικά με τα χρονοδιαγράμματα, την αδειοδότηση, την χρηματοδότηση και τη χρήση του επεξεργασμένου νερού. Η επιστολή τονίζει το μεγάλο ενδιαφέρον των τοπικών κοινοτήτων για την ασφαλή και περιβαλλοντικά ορθή ολοκλήρωση του έργου.
Το Αποχετευτικό Σολέας αποτελεί ένα κρίσιμο έργο υποδομής για την ευρύτερη περιοχή, το οποίο όμως καταγράφει μια καθυστέρηση σχεδόν δύο δεκαετιών από τον ευρωπαϊκό στόχο του 2012, εγείροντας ερωτήματα για τις διαχειριστικές αδυναμίες και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.
