Ερωτηματικό τα €14 εκατ.: Το Τμήμα Φορολογίας επέτρεψε διαγραφή της Blue Ocean σύμφωνα με Έφορο Εταιρειών

Η πληροφορία ότι ο Αναστασιάδης έκανε τηλεφωνική παρέμβαση τον Σεπτέμβριο του 2013 στον τότε υπουργό Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη, για να χαριστεί ποσό φορολογίας σε βάρος εταιρείας συμφερόντων του Ρόμαν Αμπράμοβιτς, ξεσήκωσε έντονη συζήτηση στην χθεσινή -διάρκειας δυο ωρών- συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Ελέγχου.

Η ύπαρξη της πληροφορίας κυριάρχησε στο πλαίσιο της συζήτησης για το γνωστό θέμα των €14 εκατ. που καλείτο να καταβάλει στην Κυπριακή Δημοκρατία η εταιρεία Blue Ocean και η οποία φέρεται μέσω εμπιστεύματος να είναι συμφερόντων του μεγιστάνα και πρώην ιδιοκτήτη της Τσέλσι, Ρόμαν Αμπράμοβιτς.

Τα χρήματα αυτά αφορούσαν οφειλές της Blue Ocean στον ΦΠΑ (2005-10) και τελικά οι φορολογικές αυτές υποχρεώσεις δεν διευθετήθηκαν ποτέ, όπως διευκρινίστηκε σε προηγούμενη συνεδρίαση. Κι αυτό παρόλο που η οφειλή αναγνωρίστηκε και από το Ανώτατο Δικαστήριο όπου είχε προσφύγει η εταιρεία.

Ο υπουργός Οικονομικών κατά την επίμαχη περίοδο, Χάρης Γεωργιάδης, αν και δεν είναι μέλος της εν λόγω κοινοβουλευτικής επιτροπής, παρευρέθηκε στην χθεσινή συνεδρίαση κι έδωσε τις δικές του θέσεις.

Είπε πως πράγματι δημοσιογράφος του BBC επικοινώνησε τον περασμένο Ιανουάριο μαζί του και τον ρώτησε αν είναι αλήθεια πως ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, έκανε παρέμβαση από τη Νέα Υόρκη με απώτερο στόχο να απαλλαγεί από τις φορολογικές της υποχρεώσεις η εταιρεία που παρουσιάζεται να είναι συμφερόντων του Ρομάν Αμπράμοβιτς.

Ο κ. Γεωργιάδης, βάσει των όσων ανέφερε χθες στη Βουλή, είπε στο δημοσιογράφο πως δεν θυμόταν να είχε γίνει κάτι τέτοιο. Μάλιστα, ο τέως υπουργός και νυν βουλευτής, είπε πως το δημοσίευμα της διεθνούς κοινοπραξίας δημοσιογράφων OCCRP στις αρχές του 2025, με το οποίο ήρθε στο φως η υπόθεση της Blue Ocean και των οφειλών της ύψους €14 εκατ., δεν περιλαμβάνει οτιδήποτε επιλήψιμο για την οφειλή της εταιρείας. Ούτε, όπως είπε, συμπεριλαμβάνεται η πληροφορία περί παρέμβασης του κ. Αναστασιάδη προς το πρόσωπό του.

Τον λόγο πήρε και ο ερευνητής/συγγραφέας Μακάριος Δρουσιώτης, ο οποίος ήταν προσκεκλημένος στη συνεδρίαση μετά από πρωτοβουλία της Ειρήνης Χαραλαμπίδου. Ο Δρουσιώτης ανέφερε πως είχε λάβει ο ίδιος την πληροφορία όταν ήταν συνεργάτης στο Προεδρικό επί θητείας Νίκου Αναστασιάδη.

Παρέπεμψε σε χθεσινό δημοσίευμά του στην ιστοσελίδα του όπου αποκάλυψε προσωπικό του σημείωμα στις 22/9/2013. Το σημείωμα ανέφερε μεταξύ άλλων: «Τηλεφώνησε ο Πρόεδρος [Αναστασιάδης] του Χάρη [Γεωργιάδη] για ένα θέμα από τη Νέα Υόρκη. Τελικά ήταν μια υπόθεση του Αμπράμοβιτς, ο οποίος έχει μερικά σκάφη γραμμένα σε μια εταιρεία που την ελέγχει ο (…) Ένα σκάφος πήγε στη Γερμανία για συντήρηση. Οι Γερμανοί ξεσκόνισαν λίγο τα πράγματα και έστειλαν μήνυμα στις αρχές της Κύπρου να ερευνήσουν ξέπλυμα. Ερευνώντας οι Αρχές κατέληξαν σ’ ένα συμπέρασμα ότι πρέπει να πληρώσει η εταιρεία του (…) καμιά 20αριά εκατομμύρια στο Φόρο Εισοδήματος ή στον ΦΠΑ. Ζητεί χάρη να μειωθεί το ποσό(…)».

Ο Μακάριος Δρουσιώτης ανέφερε πως το σημείωμά του ψηφιοποιήθηκε και ότι μπορεί τεχνολογικά να αποδείξει ότι το είχε συγγράψει την επίμαχη περίοδο. Πρόσθεσε ότι ο ίδιος είναι που έθεσε υπόψιν της κοινοπραξίας δημοσιογράφων τη συγκεκριμένη πληροφορία, υποδεικνύοντας εμμέσως ότι ο δημοσιογράφος του BBC που κάλεσε τηλεφωνικά τον κ. Γεωργιάδη, είναι ακριβώς στη βάση της δικής του πληροφορίας που υπέβαλε ερώτημα στον τέως υπουργό Οικονομικών. Είπε, ακόμη, πως τα όσα περιλαμβάνονταν στο σημείωμα επιβεβαιώθηκαν με το δημοσίευμα του 2025 «μέχρι κεραίας», έκφραση που επανέλαβε.

Έντονη, πάντως, υπήρξε η αντίδραση του πρόεδρου της κοινοβουλευτικής επιτροπής Ζαχαρία Κουλία, ο οποίος υπέβαλε ερωτήματα στον Μακάριο Δρουσιώτη, αμφισβητώντας την γνησιότητα της πληροφορίας και ζητώντας να υποδείξει την προέλευση της πηγής του. Στην άρνηση του Δρουσιώτη να μην παρακάμψει το δημοσιογραφικό απόρρητο, ο κ. Κουλίας με έντονο τρόπο διερωτήθηκε για τα κίνητρα του κ. Δρουσιώτη, για τον οποίο σχολίασε ότι ενώ εργαζόταν στο Προεδρικό μετά στράφηκε εναντίον του Νίκου Αναστασιάδη.

Στη δίωρη συζήτηση έδωσαν τις θέσεις τους ο έφορος Φορολογίας, Σωτήρης Μαρκίδης, η έφορος Εταιρειών, Ειρήνη Μυλωνά Χρυσοστόμου και η ανώτερη δικηγόρος της Δημοκρατίας Ελένη Συμεωνίδου που εκπροσωπούσε τη Νομική Υπηρεσία.

Η Αλεξάνδρα Ατταλίδου που ενέγραψε το θέμα μίλησε για ποινικό αδίκημα φοροαποφυγής.

Εκπρόσωποι των αρμόδιων τμημάτων της Πολιτείας με βάση τα όσα ανέφεραν δεν τέθηκαν απτά στοιχεία ενώπιόν τους που να αποδεικνύουν ότι ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς είναι ο τελικός δικαιούχος του εμπιστεύματος που κατείχε τις μετοχές της Blue Ocean. Ούτε η ΜΟΚΑΣ διαθέτει τέτοια στοιχεία (δεν είχε καθόλου ανάμειξη με το θέμα ώστε να ενημερωθεί), ούτε το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών, αλλά ούτε και το Τμήμα Φορολογίας.

Υπήρξε, ωστόσο, επιβεβαίωση από τον κ. Μαρκίδη ότι το 2012 όταν το τμήμα Φορολογίας διερεύνησε το θέμα της Blue Ocean και κατέληξε ότι πρέπει να καταβάλει €14 εκατ.  ως Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, είχε ενημέρωση από έρευνα ευρωπαϊκών χωρών (σ.σ. η μια ήταν η Γερμανία όπως αναφέρθηκε από παρευρισκόμενους).

Τα τέσσερα κότερα

Η κ. Ατταλίδου στην προσπάθειά της να αποδώσει τις διαστάσεις του θέματος, έκανε λόγο για τέλεση ποινικών αδικημάτων από την Blue Ocean και το γραφείο που της παρείχε διοικητικές υπηρεσίες. Μεταξύ άλλων είπε η κ. Ατταλίδου ότι η υπόθεση αφορά τέσσερα κότερα. «Τα οποία», σχολίασε, «σε διαφορετικές εταιρείες τα εκμεταλλευόταν μια άλλη εταιρεία σε συνεργασία με τούτη την εταιρεία. Ο κ. Αμπράμοβιτς, ο οποίος ήταν πάμπλουτος, αλλά τσιγκούνης, αποφάσισε να στήσει μια εταιρεία με τη βοήθεια Κυπρίων και να την παρουσιάσει ότι είναι για εμπορικούς λόγους που είχε τα πλοία και ότι τα ενοικίαζε, ενώ δεν τα ενοικίαζε, γι’  αυτό ήρθαμε και του επιβάλαμε ΦΠΑ. Άρα ο κ. Αμπράμοβιτς με την Merit Servus εν γνώση τους έκαμαν μια ποινική πράξη, η οποία ενέχει φυλάκιση. Η εταιρεία έπρεπε να πληρώσει τριπλάσιο ΦΠΑ, δηλαδή έπρεπε να είναι €42 εκατ. συν τόκους, γιατί εσκεμμένα προσπάθησαν με δόλιο τρόπο να ξεγελάσουν την Κυπριακή Δημοκρατία. Ήρθαν οι ξένες χώρες που έκαναν έρευνα του Αμπράμοβιτς. γιατί εμείς δεν πήραμε είδηση και ενημέρωσαν την Κυπριακή Δημοκρατία (…)».

Το ιστορικό με την Blue Ocean

Ο Έφορος Φορολογίας διεκδίκησε €13.936.755 από την Blue Ocean το 2012. To ποσό αφορούσε Φόρο Προστιθέμενης Αξίας για δραστηριότητες μεταξύ των ετών 2005-10 (φορολογική περίοδος 1/12/2005 – 31/8/2010). Οι νομικοί της εταιρείας αμφισβήτησαν το ποσό αρχικά με ένσταση κι αργότερα με ένδικα μέσα. Το Διοικητικό Δικαστήριο στις 28/9/2018 κατέληξε να απορρίψει την προσφυγή της Blue Ocean και να επικυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση του ΦΠΑ. Η εταιρεία υπέβαλε έφεση στην απόφαση του Διοικητικού. Ωστόσο, μέχρι η υπόθεση να εκδικαστεί το 2024 από το Ανώτατο, η εταιρεία είχε διαγραφεί. Είχαν αποχωρήσει και οι τελευταίοι διευθυντές της εταιρείας. Έτσι, το 2024 η απόφαση του Ανωτάτου, από τη στιγμή που δεν υπήρχαν και αντίδικοι, επικύρωσε την οφειλή.

Οι βουλευτές δεν ρώτησαν τον Έφορο γιατί απέσυρε ένσταση διαγραφής της Blue Ocean

Σε ό,τι αφορά την ουσία του ζητήματος, σύμφωνα με τα διαμειφθέντα, το Τμήμα Φορολογίας σε μια περίπτωση απέσυρε ένσταση σε αίτημα διαγραφής της εταιρείας Blue Ocean, με αποτέλεσμα αυτή να διαγραφεί πριν από το 2024 που αναγνωρίστηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο οι οφειλές της. Κάτι που είχε ως συνέπεια να μην μπορούν να διεκδικηθούν από το κράτος τα €14 εκατ. που οφείλονται ως ΦΠΑ.

Αυτό έγινε γνωστό κατόπιν τοποθέτησης της Εφόρου Εταιρειών, Ειρήνης Μυλωνά Χρυσοστόμου. Η τελευταία, μάλιστα, έκανε αυτή την τοποθέτηση ενώπιον του Εφόρου  Φορολογίας Σωτήρη Μαρκίδη, ο οποίος βρισκόταν στο ίδιο έδρανο δεξιά της και επρόκειτο να πάρει το λόγο σε κατοπινό στάδιο. Ωστόσο, κανείς από τους βουλευτές που υπέβαλλαν ερωτήματα δεν ρώτησε τον κ. Μαρκίδη γιατί το τμήμα του οποίου προΐσταται, απέσυρε αίτημα διαγραφής της εταιρείας. Ούτε αμφισβητήθηκε η θέση της Ειρήνης Μυλωνά Χρυσοστόμου. Πάντως, ο κ. Μαρκίδης τοποθετήθηκε πρόθυμα επί όλων των ζητημάτων που τέθηκαν. Ωστόσο, δεν του υπεβλήθη ερώτημα για το συγκεκριμένο.

Η κ. Ειρήνη Μυλωνά Χρυσοστόμου στην αρχική τοποθέτησή της εξήγησε πως όταν εταιρείες δεν μπορούν να συμμορφωθούν με υποχρεώσεις τους στη βάση του Περί Εταιρειών Νόμου ή αν συντρέχουν άλλοι λόγοι που εξήγησε, τότε τίθενται υπό διαγραφή. Συμπλήρωσε ότι το τμήμα εφόρου εταιρειών καταρτίζει λίστα με πάρα πολλά ονόματα εταιρειών, τη δημοσιοποιεί στην εφημερίδα της Δημοκρατίας και στη συνέχεια θεσμοί ή φορείς, όπως ο Έφορος Φορολογίας ή τραπεζικά ιδρύματα, μπορούν να υποβάλουν ένσταση για διαγραφή τους λόγω εκκρεμών διαδικασιών. Διευκρίνισε ότι αυτό είχε συμβεί με την Blue Ocean το καλοκαίρι του 2022, όταν ο Έφορος Φορολογίας έφερε ένσταση.

Και πρόσθεσε η Έφορος Εταιρειών: «Σε κάποιο μεταγενέστερο στάδιο (…) στο πλαίσιο ομαδικής απόσυρσης ενστάσεων, απεσύρθη και αυτή η ένσταση από τον Έφορο Φορολογίας, άρα το ηλεκτρονικό μας σύστημα, από τη στιγμή που δεν υπήρχε ένσταση για τη συγκεκριμένη εταιρεία, προχώρησε στη διαγραφή της».

Η Έφορος Εταιρειών αναφερόμενη στα μέσα που υπάρχουν για επανασύσταση εταιρειών και διευθέτηση των όποιων εκκρεμοτήτων έχουν, αναφέρθηκε στις πρόνοιες της νομοθεσίας. Ανάμεσα σ΄ άλλα είπε: «Οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον να επαναφέρει την εταιρεία μπορεί να την επαναφέρει άμεσα με διάταγμα δικαστηρίου (…) Η εταιρεία επανεγγράφεται ωσάν να μην εδιαγράφη ποτέ». Εξάλλου, απάντησε σε διευκρινιστικό ερώτημα με τον ακόλουθο τρόπο: Οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον μπορεί να κάνει αυτή την πράξη». Στην ουσία υπέδειξε τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να διεκδικηθούν τα οφειλόμενα ποσά από την Blue Ocean.

Ο Έφορος Φορολογίας, Σωτήρης Μαρκίδης, εξηγώντας γιατί από το 2012 μέχρι και το 2024 δεν έγιναν προσπάθειες να εισπραχθούν τα €14 εκατ. από την Blue Ocean υπέδειξε την εκκρεμοδικία και τη νομοθεσία, που υπαγορεύει ότι αν δεν εξαντληθούν διοικητικές και δικαστικές διαδικασίες δεν μπορούν να ληφθούν εισπρακτικά μέτρα.