Το πάθημα με την καταστροφική πυρκαγιά στην ορεινή Λεμεσό γίνεται μάθημα για όλους τους φορείς της Πολιτείας που ασχολούνται με τον αγροτικό τομέα. Οι σχεδιασμοί, τα προγράμματα, η κατανομή κονδύλιων και της όποιας οικονομικής βοήθειας αποσκοπεί στο να κερδηθεί το στοίχημα: Να ξαναπρασινίσουν τα κρασοχώρια της Λεμεσού, να κερδηθεί πίσω από τους παραγωγούς η εύφορη καλλιεργήσιμη γη, να βελτιωθεί η διαχείριση, να μπει «νέο αίμα» με νέους ανθρώπους στην παραγωγή, ώστε να διαφυλαχθεί και πιο αποτελεσματικά η κυπριακή ύπαιθρος.
Ο Επίτροπος Κυπριακού Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών (ΚΟΑΠ) Ανδρέας Κυπριανού στη συνέντευξή του στο «Φ» δεν κρύβει πως οι καταστροφικές πυρκαγιές δεν είναι άσχετες με την εγκατάλειψη της υπαίθρου, τη μείωση της παραγωγικής γεωργίας και την απόφαση για εκρίζωση και αποζημίωση των αμπελώνων προενταξιακά. Όλοι αναγνώρισαν πως οι αμπελώνες στην πληγείσα ορεινή Λεμεσό λειτούργησαν ως αντιπυρική ζώνη. Ο κ. Κυπριανού στέκεται στο θέμα αυτό και προτείνει όπωςδοθούν κίνητρα για αξιοποίηση όλης της γεωργικής γης για να σταματήσει η καταστροφή της υπαίθρου και όπωςαυξηθούν τα προγράμματα και τα κονδύλια που κατευθύνονται προς την Αμπελουργία κι αυτό στα πλαίσια της Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.
Η καταστροφική πυρκαγιά στην ορεινή Λεμεσό έδωσε μαθήματα για τη διαχείριση της υπαίθρου;
Σε μέρες ψηλού κινδύνου (αέρας, ψηλές θερμοκρασίες), η έγκαιρη προειδοποίηση και η άμεση επέμβαση είναι το Α και το Ω στην προσπάθεια κατάσβεσης και μη επέκτασης μίας πυρκαγιάς. Αν η φωτιά σού ξεφύγει και πνέουν δυνατοί και εναλλασσόμενοι άνεμοι, δυστυχώς η προσπάθεια κατάσβεσης γίνεται εξαιρετικά δύσκολή. Γι’ αυτό και άποψη μου είναι ότι, μετά την μεγάλη καταστροφή, η Πολιτεία θα πρέπει να επικεντρωθεί στον έγκαιρο εντοπισμό και στην άμεση επέμβαση. Τρόποι υπάρχουν πολλοί αλλά δεν είναι στα πλαίσια αυτής της συνέντευξης που θα επεξηγηθούν.
Τώρα στην ερώτηση σας για τη διαχείριση της υπαίθρου, σαφέστατα θα πρέπει να έδωσε μαθήματα. Ήταν, όμως, κάτι που γνωρίζαμε και που έχει να κάνει με την εγκατάλειψη της υπαίθρου, τη μείωση της παραγωγικής γεωργίας και την εγκληματική απόφαση για εκρίζωση και αποζημίωση των αμπελώνων, που λήφθηκε κατά την προ ενταξιακή πορεία της Κύπρου.
Πρέπει επίσης όλοι να αντιληφθούν πως οι παράνομοι σκυβαλλότοποι στην ύπαιθρο, τα παράνομα υποστατικά και πιθανές δραστηριότητες εκεί, μπορεί να είναι παράγοντες πρόκλησής πυρκαγιάς όπως είδαμε και στο παρελθόν.
Τόσο το Τμήμα Περιβάλλοντος όσο και το Τμήμα Πολεοδομίας και Oικήσεως θα πρέπει να αυξήσουν τους περιβαλλοντικούς και πολεοδομικούς ελέγχους ούτως ώστε αυτά τα φαινόμενα να σταματήσουν με αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας. Ρόλο επίσης έχουν και τα Κοινοτικά Συμβούλια τα οποία πρέπει να καταγγέλλουν και να απαιτούν τη τιμωρία αυτών που δημιουργούν δυστυχώς περιβαλλοντική και άλλη ρύπανση στην ύπαιθρο με τεράστιους κινδύνους έκρηξης πυρκαγιών.
Σάς ακούσαμε να μιλάτε για τη σωστική λειτουργία των αμπελώνων που λειτούργησαν ως αντιπυρικές ζώνες στην πύρινη λαίλαπα. Έχετε κάποια εισήγηση ώστε να πρασινίσει και να ζωντανέψει η ύπαιθρος;
Είναι γεγονός ότι σήμερα υπάρχουν πολλαπλά προγράμματα για δραστηριοποίηση στο τομέα της Αμπελουργίας και συμπεριλαμβάνονται στο στρατηγικό σχέδιο της Κύπρου. Αυτά τα προγράμματα και τα κονδύλια που κατευθύνονται προς την Αμπελουργία πρέπει να αυξηθούν στα πλαίσια της Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Πρέπει να δοθούν κίνητρα για αξιοποίηση όλης της γεωργικής γης και να σταματήσει η καταστροφή της υπαίθρου από την εγκατάλειψη, ή την εύκολη λύση της μετατροπής της εύφορης γεωργικής γης σε φωτοβολταϊκά πάρκα, τα οποία εξυπηρετούν ιδιωτικά συμφέροντα και όχι το καλό του φυσικού περιβάλλοντος και της υπαίθρου που πρέπει να κληροδοτήσουμε στις μέλλουσες γενιές. Κίνητρα επίσης, μέσα από συγκεκριμένα σχέδια θα πρέπει να δοθούν για τον καθαρισμό και την χρησιμοποίηση της άγριας βλάστησης που δημιουργείται μετά τις χειμωνιάτικες βροχές αφού ιδιαίτερα αυτή αποτελεί εξαιρετική ζωοτροφή. Επίσης το έγκλημα της απαγόρευσης της ελεύθερης βόσκησης των αιγοπροβάτων που αποφασίστηκε παλαιότερά πρέπει να επανεξεταστεί άμεσα. Η ελεγχόμενη βόσκηση μόνο καλό προκαλεί στην ύπαιθρο και στους βιοτόπους.
Σε ποιο στάδιο βρίσκεται ο υπολογισμός των αποζημιώσεων και ποια είναι η εκτιμώμενη διάρκεια ολοκλήρωσης της διαδικασίας;
Πρέπει να ομολογήσω ότι υπήρξε άμεση ανταπόκρισή της κυβέρνησης και των αρμόδιων υπουργείων στην αποζημίωση και προσπάθεια αποκατάστασης του γεωργοκτηνοτροφικού δυναμικού. Εμείς ως ΚΟΑΠ παρόλο που δεν λαμβάνουμε πολιτικές αποφάσεις, ανταποκριθήκαμε άμεσα και σε διάστημα μόνο λίγων ημερών αποζημιώσαμε όλους τους αιτητές μας με βάση τον κατάλογο και τα ποσά που μάς υπέδειξε το Υπουργείο Γεωργίας. Επίσης, με τα σύγχρονα μέσα που διαθέτουμε οριοθετήσαμε αμέσως τη καμένη περιοχή και όλοι οι αιτητές μας εντός των ορίων της καμένης περιοχής θα πληρωθούν χωρίς καμία άλλη γραφειοκρατική διαδικασία, τις εκταρικές και άλλες τους επιδοτήσεις. Επίσης εισηγηθήκαμε και συμφωνήθηκε όπως στο Νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης να μοριοδοτηθούν επιπρόσθετα για τα επενδυτικά προγράμματα όσων οι γεωργοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις βρίσκονται εντός της καμένης περιοχής. Υπάρχουν επίσης και άλλα προγράμματα αποζημιώσεων και επαναδραστηριοποίησης τα οποία χειρίζεται το Υπουργείο Γεωργίας. Οι γεωργοί και ιδιαίτερά οι νέοι γεωργοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν συνδυαστικά αυτά τα προγράμματα για πλήρη αποκατάσταση αλλά και επέκταση των γεωργοκτηνοτροφικών τους εκμεταλλεύσεων.
Ποιες είναι οι μορφές οικονομικής ή άλλης στήριξης που προβλέπονται για τους πληγέντες γεωργούς και κτηνοτρόφους;
Όπως έχω αναφέρει πιο πάνω τα προγράμματα επαναδραστηριοποίησης, αποκατάστασης του γεωργοκτηνοτροφικού δυναμικού, των γεωργικών μηχανήματων, των συστημάτων άρδευσης, και των υποστατικών κλπ., θα αποζημιωθούν και θα αποκατασταθούν πλήρως ούτως ώστε πέραν των άμεσων αποζημιώσεων που έχουν ήδη καταβληθεί θα υπάρξει δυνατότητα όσο πιο σύντομα γίνεται να ξαναδούμε τα πανέμορφα κρασοχώρια να πρασινίζουν και τους ανθρώπους της γης να επαναδραστηροποιούνται.
Υπάρχει δυνατότητα στήριξης αγροτών ή κτηνοτρόφων που δεν είναι εγγεγραμμένοι στον ΚΟΑΠ;
Παρόλο που η συντριπτική πλειοψηφία των γεωργών και κτηνοτρόφων είναι εγγεγραμμένοι στον ΚΟΑΠ υπάρχει πρόγραμμα από το Υπουργείο Γεωργίας και για αποζημίωση όσων για τον οποιοδήποτε λόγο δεν είναι εγγεγραμμένοι στον ΚΟΑΠ. Πληροφορίες σχετικά μπορούν να ζητήσουν από τα επαρχιακά γραφεία του Τμήματος Γεωργίας.
Υπάρχει πρόβλεψη για δημόσιες διαβουλεύσεις ή ενημερωτικές συναντήσεις με τους πληγέντες;
Βεβαίως ο ΚΟΑΠ κάθε χρόνο πραγματοποιεί ενημερωτικές εκστρατείες σε όλη τη Κύπρο για να ενημερώσει για τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης. Με την εξαγγελία των προγραμμάτων βεβαίως και θα οργανωθούν κυρίως για τις πληγείσες περιοχές εκπαιδευτικά σεμινάρια ούτως ώστε όλοι οι πληγέντες να γνωρίζουν πως να εκμεταλλευθούν απόλυτα τα σχέδια που θα προκηρυχθούν. Γνωρίζετε ότι ο ΚΟΑΠ δεν λαμβάνει πολιτικές αποφάσεις αλλά έχει τη ευθύνη υλοποίησης των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου και προσπαθεί να συμμετέχει ενεργά με εισηγήσεις τόσο για την απλοποίηση των διαδικασιών επιδότησης αλλά και τη πλήρη ενημέρωση των ανθρώπων της υπαίθρου για μεγιστοποίηση της απορρόφησης των ευρωπαϊκών και κρατικών κονδυλίων που αφορούν τον πρωτογενή τομέα.
