Ανησυχίες αλλά και σφοδρή κριτική για την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να μεταφέρει το Τμήμα Δασών στο Υπουργείο Εσωτερικών, εκφράζουν εφτά πρώην διευθυντές του σε επιστολή τους προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη. «Αυτή η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία διασπά το Τμήμα Δασών και κατατεμαχίζει την ολιστική διαχείριση των δασών μας είναι παράτυπη και παράνομη», υπογραμμίζουν οι Λουκής Παιονίδης, Λεόντιος Λεοντιάδης, Άριστος Ιωάννου, Αλέκος Χριστοδούλου, Δημήτρης Χριστοφίδης, Τάκης Τσιντίδης, Χαράλαμπος Αλεξάνδρου. Καλούν, δε, τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, όπως πως επανεξετάσετε το όλο θέμα.
Αναλυτικά η επιστολή του:
Εξοχότατε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας,
1. Με λύπη μας πληροφορηθήκαμε ότι το Υπουργικό Συμβούλιο σε πρόσφατη συνεδρία του, αποφάσισε τη μεταφορά της δασοπυρόσβεσης και εκείνου του προσωπικού του Τμήματος Δασών, που ασχολείται με την δασοπυρόσβεση στο Υπουργεία Εσωτερικών.
2. Κατ’ αρχή θέλουμε να σας πληροφορήσουμε ότι στο Τμήμα Δασών όλο το προσωπικό, από τον Διευθυντή μέχρι και τον τελευταίο εργάτη βρίσκονται σε συνεχή ετοιμότητα και ασχολούνται με την πρόληψη και κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών εάν οι ανάγκες το επιβάλλουν. Δεν υπάρχει κανένας που να μην ασχολείται με το αντικείμενο της πυροπροστασίας. Όλοι οι δασικοί υπάλληλοι παραμένουν σε εκ περιτροπής επιφυλακή στους διάφορους δασικούς σταθμούς που είναι διάσπαρτοι μέσα στα κρατικά δάση και στην περιφέρεια τους.
3. Η προστασία των δασών από τις πυρκαγιές, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ολιστικής διαχείρισης των δασών και τυχόν μεταφορά της πυροπροστασίας και του προσωπικού του Τμήματος θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ολιστική διαχείριση των κρατικών δασών.
4. Η μεγάλη πλειοψηφία των Δασοπυροσβεστών είναι μόνιμο εργατικό προσωπικό του Τμήματος οι οποίοι το καλοκαίρι συγκροτούν το Σώμα Δασοπυροσβεστών, ενώ τη χειμερινή περίοδο ασχολούνται με τις άλλες εργασίες του Τμήματος, όπως αναδασώσεις, αραιώσεις, δασική διαχείριση, κλπ. Επομένως δεν μπορεί να αποσπασθούν είτε το εργατικό αλλά ούτε και μέρος των υπαλλήλων του Τμήματος, γιατί δεν υπάρχει κανένας που να απασχολείται αποκλειστικά και μόνο με το θέμα της πυροπροστασίας.
5. Τυχόν μετακίνηση μέρους του προσωπικού του Τμήματος σε άλλην υπηρεσία θα δημιουργήσει τεράστια και ανεπίλυτα προβλήματα στο Τμήμα.
6. Με την απόφαση σας γκρεμίζεται ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών το οποίο με τις πρόνοιες της δασικής νομοθεσίας καλύπτει το 60% της έκτασης της Κύπρου. Γκρεμίζεται ότι κτίστηκε με πολύ κόπο, εμπειρογνωμοσύνη και πείρα 150 χρόνων. Γκρεμίζεται ένα σύστημα το οποίο παρά τις ελλείψεις σε μέσα και προσωπικό, όμως με την οργάνωση και τέτοια διάταξη των δυνάμεων στο πεδίο και τη μείωση του μέσου χρόνου επέμβασης στα 12 λεπτά, αλλά και την απαράμιλλη αφοσίωση και ζήλο του προσωπικού, αποτέλεσμα της αγάπης του για τα δάση, έχουμε καταφέρει να προστατεύσουμε τα δάση μας από τις πυρκαγιές και να τα διατηρήσουμε σε μια αξιοζήλευτη κατάσταση. Η επιτυχής εκπλήρωση της αποστολής του Τμήματος Δασών αναγνωρίζεται διεθνώς, ενώ χαίρει και της εκτίμησης του συνόλου της κοινωνίας ως ενός από τα καλύτερα Τμήματα της Δημόσιας Υπηρεσίας.
7. Το Σύστημα διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών που υπάρχει στο Τμήμα θεωρείται ένα από τα πιο αποτελεσματικά όχι μόνο στις χώρες τις Μέσης Ανατολής αλλά και ανάμεσα στις Μεσογειακές Χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι με βάση στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EFFIS- European Forest Fire Information System) του JRC (Joint Research Center) η μέση καμένη έκταση ανά πυρκαγιά στην Κύπρο δεν ξεπερνά τα πέντε (5) εκτάρια ενώ στην Ισπανία και Ιταλία είναι υπερδιπλάσια. Όσον αφορά δε την Ελλάδα (το σύστημα της οποίας είναι παρόμοιο με αυτό που προτείνεται να εφαρμοστεί και στην Κύπρο), η μέση έκταση που καίγεται ανά πυρκαγιά ανέρχεται σε 34 εκτάρια.
8. Επομένως προς τί η μεταρρύθμιση που πάει να γίνει. Θα κάνουμε μεταρρύθμιση για να καταστρέψουμε ένα καθόλα αποτελεσματικό Σύστημα για χάρη της μεταρρύθμισης;
9. Εκείνο το οποίο πρέπει να γίνει κατά την γνώμη μας είναι να εφαρμοστεί το ίδιο Σύστημα που υπάρχει για τα δάση και στην ύπαιθρο όπου υπάρχει πραγματικό πρόβλημα.
10. Όσον αφορά τον συντονισμό της κατάσβεσης μιας δασικής πυρκαγιάς ο Συντονιστής θα πρέπει να είναι καλός γνώστης του δάσους και των υποδομών που υπάρχουν καθώς και των συνθηκών που επικρατούν σε κάθε δασική περιοχή όπως, το είδος της βλάστησης, την πυκνότητα και την σύνθεση της βλάστησης, τους υφιστάμενους δρόμους πρόσβασης, τα σημεία υδροληψίας, το ανάγλυφο της περιοχής, τα υπάρχοντα διάκενα καθώς και την προσβασιμότητα των αντιπυρικών λωρίδων. Πέραν τούτου ο συντονιστής των δασικών πυρκαγιών πρέπει να είναι καλός γνώστης της οικολογίας και συμπεριφοράς των δασικών πυρκαγιών διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος ατυχημάτων. Εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να είναι άλλος από το Διευθυντή του Τμήματος Δασών.
11. Αυτή η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου η οποία διασπά το Τμήμα Δασών και κατατεμαχίζει την ολιστική διαχείριση των δασών μας είναι παράτυπη και παράνομη. Η επιχειρούμενη μεταρρύθμιση είναι αντίθετη με τις πρόνοιες της νέας δασικής νομοθεσίας και το πνεύμα της νέας δασικής πολιτικής οι οποίες ολοκληρώθηκαν κατόπιν μακρών διαβουλεύσεων που κράτησαν 3 με 4 χρόνια, η μεν δασική νομοθεσία με τη ψήφιση από τη Βουλή του περί Δασών Νόμου του 2012 και η δε δασική πολιτική με την έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο το 2013. Ειδικότερα σε ότι αφορά τη δασική νομοθεσία είναι αντίθετη με το Άρθρο 4 το οποίο αναθέτει την αρμοδιότητα της εφαρμογής του Νόμου στον Διευθυντή του Τμήματος Δασών καθώς και με το Άρθρο 4(θ) σε σχέση με την αρμοδιότητα της πρόληψης και καταστολής των δασικών πυρκαγιών. Επίσης η απόφαση αυτή έχει ληφθεί χωρίς να ληφθούν υπόψη οι απόψεις του Δασικού Συμβουλευτικού Σώματος, όπως ορίζει το Άρθρο 5 του Νόμου στο οποίο γίνεται αναφορά «Καθιδρύεται Δασικό Συμβουλευτικό Σώμα το οποίο συμβουλεύει το Υπουργικό Συμβούλιο και/ή τον Υπουργό και/ή τον Διευθυντή σε διάφορα δασικά θέματα».
12. Στην μεταρρύθμιση είχε καθοριστική συνδρομή ο ειδικός σύμβουλος σας ο οποίος δεν έχει ούτε την κατάλληλη εκπαίδευση, αλλά ούτε και την πείρα στη διαχείριση δασικών πυρκαγιών. Διερωτόμαστε πραγματικά, γιατί δεν εισακούεται ο εμπειρογνώμονας ο ειδικός στις δασικές πυρκαγιές τον οποίο μετακάλεσε με δαπάνες του κράτους η κυπριακή κυβέρνηση, ο οποίος έχει ετοιμάσει και μελέτη, και εισακούεται ο σύμβουλος σας χωρίς οποιαδήποτε επιστημονική τεκμηρίωση των προτάσεων της μεταρρύθμισης. Ο εμπειρογνώμονας ο ειδικός στις δασικές πυρκαγιές σε πρόσφατη παρουσίαση του στον τηλεοπτικό σταθμό «ALPHA» μας συμβούλευε να μη κάνουμε το λάθος που έγινε στην Ελλάδα το 1998.
13. Συμφωνούμε με την μεταρρύθμιση που επιχειρήθηκε με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 4 Ιουνίου 2025 για μετεξέλιξη της Πολιτικής Άμυνας σε «Γενική Διοίκηση Πολιτικής Προστασίας». Προς τι η εν λόγω νέα μεταρρύθμιση μέσα σε τρεις μήνες;
14. Βάσει των πιο πάνω σας παρακαλούμε όπως επανεξετάσετε το όλο θέμα γιατί τυχόν κατάργηση του υπάρχοντος Συστήματος, το οποίο επαναλαμβάνουμε, κτίστηκε με βάση την μακρόχρονη πείρα και εμπειρογνωμοσύνη μόνο κακά μπορεί να επιφέρει στο μέλλον.
