Έμεινε στα μισά ο Κοκκινόκρεμμος: Έπρεπε να είχε τελειώσει το 2018 – Ανάσα από κινητές μονάδες αφαλάτωσης στην επαρχία Αμμοχώστου

Μόνο ερωτήματα προκαλούν οι απανωτές καθυστερήσεις στην υλοποίηση του σημαντικότατου έργου μεταφοράς πόσιμου νερού στο ύψωμα Κοκκινόκρεμμος στην ελεύθερη Αμμόχωστο, που δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από το 2028. Ένα έργο που αποφασίστηκε προκειμένου να διασφαλιστεί επάρκεια νερού για ένα 48ωρο, σε περίπτωση βλάβης, σε μια περιοχή που αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα κατά την καλοκαιρινή περίοδο.

Το απίστευτο είναι πως, σύμφωνα με τις εξαγγελίες της προηγούμενης κυβέρνησης, το έργο θα έπρεπε να έχει τελειώσει πριν… πέντε χρόνια. Αυτό, τουλάχιστον, είχε δηλώσει ο τότε υπουργός Γεωργίας, Νίκος Κουγιάλης, σε συνέντευξή του στον «Φ» τον Απρίλιο του 2017. «Μέχρι τον Ιανουάριο του 2018 θα διασφαλίζεται απρόσκοπτη παροχή νερού και, παράλληλα, υδατική ασφάλεια 24 ωρών, ενώ μέχρι το τέλος του 2020, με την ολοκλήρωση του έργου, θα διασφαλίζεται υδατική ασφάλεια για 48 ώρες, έναντι των μόλις 4 ωρών που παρέχονται σήμερα», είχε αναφέρει. Η εφημερίδα μας επανέφερε το θέμα τον Οκτώβριο του 2023, αφού, μέχρι τότε, ούτε τα μισά που εξαγγέλθηκαν δεν είχαν γίνει. Σε εκείνο το ρεπορτάζ, μας είχε αναφερθεί από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) πως τελικά το έργο επρόκειτο ολοκληρωθεί τον Ιούλιο του 2026. Ωστόσο, ούτε αυτό το χρονοδιάγραμμα θα τηρηθεί και πλέον η ολοκλήρωση του έργου μετατίθεται για το 2028. Δέκα ολόκληρα χρόνια, δηλαδή, μετά την έναρξή του.

Το έργο ξεκίνησε το 2018 και το 2021 ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του, που αφορούσε στην κατασκευή τριών δεξαμενών στο ύψωμα Κοκκινόκρεμμου συνολικής χωρητικότητας 15.000 κυβικών μέτρων. Η δεύτερη φάση του έργου, η υλοποίηση της οποίας δεν έχει ξεκινήσει, προβλέπει τη δημιουργία άλλων δύο υδατοδεξαμενών χωρητικότητας 20.000κ.μ., αγωγού μήκους 25χλμ. κτηρίου χλωρίωσης νερού και αντλιοστασίου στην περιοχή της αφαλάτωσης Δεκέλειας.

Ο ανώτερος εκτελεστικός μηχανικός του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, Μιχάλης Μιχαήλ, ανέφερε στην εφημερίδα μας πως ο λόγος της καθυστέρησης είναι κυρίως γραφειοκρατικός και έχει σχέση με τις διαδικασίες των απαλλοτριώσεων στις περιοχές απ’ όπου θα περάσει ο αγωγός. «Οι διαδικασίες απαλλοτριώσεων έχουν ολοκληρωθεί για το μέρος του αγωγού που θα βρίσκεται στην ελεύθερη Αμμόχωστο και είμαστε στο τελικό στάδιο για να ολοκληρωθούν και αυτές για το μέρος που θα βρίσκεται στην επαρχία Λάρνακας. Εμείς έχουμε σκοπό να προκηρύξουμε, σε δύο τμήματα, τον αγωγό. Σύντομα, θα προκηρυχθεί διαγωνισμός για το τμήμα για την επαρχία Αμμοχώστου και ακολούθως για το τμήμα στην επαρχία Λάρνακας». Σύμφωνα με τον κ. Μιχαήλ, αυτή την περίοδο βρίσκονται στο στάδιο της αξιολόγησης των προσφορών για την κατασκευή των δύο υδατοδεξαμενών, ενώ υπάρχει σε εξέλιξη και δεύτερος διαγωνισμός για το κτήριο χλωρίωσης του νερού. Σ’ ότι αφορά στο αντλιοστάσιο στη Δεκέλεια αναμένεται να προκηρυχθεί διαγωνισμός το επόμενο διάστημα, όπως είπε. «Εμείς θέλαμε να είναι παράλληλοι οι διαγωνισμοί, αφού δεν υπήρχε λόγος να προκηρυχθεί το αντλιοστάσιο από τη στιγμή που οι διαγωνισμοί για τους αγωγούς δεν μπορούσαν να προκηρυχθούν. Πρέπει να γίνουν παράλληλα αυτά τα έργα, για να μην έχουμε ζητήματα με τους εργολάβους. Μέρος αυτού του έργου συγχρηματοδοτείται από το ΘΑλΕΙΑ και θα ολοκληρωθεί εντός του 2028», σημείωσε.

Εν τω μεταξύ, αυξήθηκε και το κόστος του έργου που ανήλθε στα €31 εκατ. αντί €29 εκατ., που ήταν αρχικά. Κι όλα αυτά, σε μια περιοχή που σχεδόν κάθε χρόνο, λόγω των τουριστικών ροών, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υδροδότησης.

Δίνουν ανάσα οι κινητές μονάδες 

Υδατική ανάσα σε Αγία Νάπα και Πρωταρά θα δώσει η δημιουργία των δύο κινητών μονάδων αφαλάτωσης, που εξαγγέλθηκαν πρόσφατα. Η πρόθεση είναι να δημιουργηθούν, μέχρι το καλοκαίρι του 2026, μία μονάδα στην Αγία Νάπα και μία στον Πρωταρά που θα έχουν κόστος €15 εκατ. η κάθε μία.

Πιο προχωρημένες είναι οι διαδικασίες για την κινητή μονάδα στην Αγία Νάπα που θα δημιουργηθεί κοντά στην παραλία Λάντα, σε δασική γη. «Προγραμματίζουμε να προκηρύξουμε σύντομα τον διαγωνισμό. Εκκρεμούν συναντήσεις με τον δήμο και τον ΕΟΑ Αμμοχώστου για να ενημερωθούν για το έργο, αφού απαιτείται η συνεισφορά τους, ώστε το νερό που θα παράγεται να μπαίνει απευθείας στο δίκτυο της Αγίας Νάπας. Αυτό θα είναι προσωρινή λύση για να καλυφθούν οι ανάγκες του καλοκαιριού του 2026, μέχρι να μας δοθεί χρόνος να κατασκευάσουμε τον αγωγό που θα συνδέει τη μονάδα με τις υδατοδεξαμενές στο ύψωμα Κοκκινόκρεμμος. Με την κατασκευή της μονάδας στην Αγία Νάπα θα βοηθηθεί και η ικανοποίηση των αναγκών του Πρωτάρα, αφού θα προστεθούν 10.000κ.μ. την ημέρα στο σύστημα του ΕΟΑ Αμμοχώστου».

Σ’ ότι αφορά σε αυτή του Πρωταρά, όπως εξήγησε ο κ. Μιχαήλ, είναι τεχνικά πιο δύσκολη αφού δεν υπάρχει δυνατότητα διασύνδεσης της με το ύψωμα Κοκκινόκρεμμος. «Αυτή η λύση δεν είναι τόσο ώριμη ακόμη, ωστόσο, τη μελετούμε με σκοπό να την υλοποιήσουμε και αυτήν μέχρι το καλοκαίρι του 2026», σημείωσε.

Εν τω μεταξύ, μέχρι το 2029 αναμένεται να είναι έτοιμη και η Μονάδα Αφαλάτωσης που θα δημιουργηθεί δίπλα από την υφιστάμενη στη Δεκέλεια.

Φωνάζει ο Καρούσος και ζητά €35 εκατ. για έργα

Ζητώντας την ολοκλήρωση του έργου στο ύψωμα Κοκκινόκρεμμος, ο πρόεδρος του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Αμμοχώστου, Γιάννης Καρούσος, εξέφρασε την απαρέσκειά του για το γεγονός πως δεν προωθούνται σημαντικά έργα για μείωση των απωλειών νερού. «Εμείς στην ελ. Αμμόχωστο χρειαζόμαστε έργα €35 εκατ. για ν’ αναβαθμίσουμε το δίκτυό μας και να μειώσουμε τις απώλειες και για αντιπλημμυρικά. Ο ΠτΔ είπε σε επίσκεψή του στην περιοχή πως θα καλύψουν αρκετά, όμως δεν παίρνουμε απαντήσεις. Μας είπαν, για παράδειγμα, πως θα μας χορηγηθούν €2,5 εκατ. για ν’ αντικαταστήσουμε τον κεντρικό αγωγό της Αγίας Νάπας, που είναι πεπαλαιωμένος και σπάζει συνεχώς. Έχει 4 με 5 μήνες που στέλνω επιστολές και δεν μου απαντά κανένας από τα αρμόδια υπουργεία», σημείωσε, προσθέτοντας πως ο ΕΟΑ Αμμοχώστου, μέσω κάποιων έργων μείωσε τις απώλειες στο δίκτυο του από το 37% στο 35%. «Εμείς ζητούμε να μας δώσουν τη χρηματοδότηση επειδή είναι εθνική κρίση το υδατικό και πρέπει ν’ αξιοποιηθούν οι ΕΟΑ για να έχουμε το συντομότερο αποτελέσματα. Στην επαρχία μας έχουμε ατιμολόγητο νερό περίπου 4.500.000κ.μ. ανά έτος, που είναι το 65% της χωρητικότητας του φράγματος της Άχνας».

Σ’ ότι αφορά στην πρόθεση για δημιουργία κινητών μονάδων αφαλάτωσης στην περιοχή, ο πρόεδρος του ΕΟΑ Αμμοχώστου, έκανε λόγο για απόφαση με καθυστέρηση, με δεδομένη τη δραματική μείωση των αποθεμάτων στα φράγματα. Πρόσθεσε, εξάλλου, πως η περιοχή που θα χωροθετηθεί η κινητή μονάδα στην Αγία Νάπα, είναι περιβαλλοντικά ευαίσθητη. «Στην Αγία Νάπα θα μπουν αγωγοί από την παραλία της Λάντας και η αφαλάτωση θα γίνει στο Δάσος με τις ακακίες. Έχω αμφιβολίες εάν είναι σωστή η χωροθέτηση, επειδή είναι κρατική δασική γη. Λέω “ναι” στην αφαλάτωση, απλώς διερωτώμαι εάν είναι σωστή η χωροθέτηση της. Ό,τι ήθελε να κάνει εκεί ο Δήμος Αγίας Νάπας, έλεγε “όχι” το Τμήμα Δασών. Τώρα είναι εντάξει;», διερωτήθηκε και υπέδειξε πως οι πιο κατάλληλοι χώροι είναι στην περιοχή Κάππαρη για το Παραλίμνι και σε περιοχή πριν τον ποταμό Λιοπετρίου για την Αγία Νάπα. «Θα έχουμε συναντήσεις για να συζητήσουμε το θέμα και μόλις μας αναλύσουν τις θέσεις τους θα τοποθετηθούμε», σημείωσε ο κ. Καρούσος.