Οι Δήμοι ξεκαθαρίζουν πως δεν θα εφαρμόσουν το πρόγραμμα «Πληρώνω όσο πετώ» αν δεν ικανοποιηθούν οι προϋποθέσεις που έθεσαν, ενώ την ίδια στιγμή ζητούν κρατική €179 εκατ. το χρόνο.
Ειδικότερα για το πρόγραμμα «πληρώνω όσο πετώ», ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων κ. Ανδρέας Βύρας στην ομιλία του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης της Ένωσης Δήμων ξεκαθάρισε, πως «αν δεν διευθετηθούν ή δοθούν ξεκάθαρες απαντήσεις που να ικανοποιούν τις θέσεις των Δήμων για όλα τα εκκρεμή σημεία που τέθηκαν στο διάλογο με την κυβέρνηση, δεν θα συνηγορήσει στην εφαρμογή του.
Δικαιολογώντας τη θέση των Δήμων, ο κ. Βύρας ανέφερε πως τα κυριότερα θέματα για τα οποία δεν έχουν δοθεί ξεκάθαρες απαντήσεις (από επίσημης πλευράς) είναι τα ακόλουθα:
• Υποδομές οργανικών αποβλήτων – Χωροθέτηση και κόστος επεξεργασίας
• Χρηματοδότηση εξοπλισμού και δράσεων
• Προκήρυξη διαγωνισμών προμήθειας κοινού εξοπλισμού
• Πρόσληψη επιθεωρητών – κάλυψη κόστους Πράσινα σημεία
• Αδειοδότηση Συλλογικού Συστήματος Αποβλήτων Συσκευασιών
Όσον αφορά την κρατική χορηγία προς τους Δήμους, ο κ. Βύρας ανέφερε ότι πρέπει να ανέλθει στα €170 εκατ. σε σχέση με τα €117 εκατ. που είναι σήμερα.
Ο κ. Βύρας υπέδειξε, πως σύμφωνα με τεχνοοικονομική μελέτη της Grant Thornton για λογαριασμό της Ένωσης Δήμων, το ποσό των €117 εκ. (που συμφωνήθηκε το 2019) αντιστοιχεί σε σημαντικά χαμηλότερη πραγματική αξία συγκριτικά με προηγούμενα έτη.
Χρησιμοποιώντας σύνθετο υπολογισμό βάσει ετήσιων μεταβολών, ο συντελεστής πληθωριστικής προσαρμογής ανέρχεται στο 18,4%, είπε ο κ. Βύρας ο οποίος πρόσθεσε, πως στο νέο ποσό (υπολογίζεται γύρω στα €139 εκ.) θα προστεθούν τα ποσά από τα άλλα αιτήματα της Ένωσης Δήμων.
«Το τελικό ποσό (υπολογίζεται γύρω στα €170 εκ.) θα μεταφραστεί ως ποσοστό επί του κρατικού προϋπολογισμού», σημείωσε.
Υπέδειξε επίσης πως το ποσοστό της χορηγίας της κυβέρνησης προς τους Δήμους είναι αισθητά χαμηλότερο ποσοστό από τις ευρωπαϊκές πρακτικές και, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ιδίων των Δήμων περιορίζεται στο 1,45% του κρατικού προϋπολογισμού του 2025.
Αντίστοιχα ποσοστά σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, στη Σουηδία κυμαίνεται μεταξύ 15% – 20%, στη Δανία 30%, στη Φιλανδία μεταξύ 20% – 25%, στην Ισπανία: 13% – 15%, στη Γαλλία: 4% – 5% και στην Ελλάδα: 2,5% – 3%.
Για το έργο ‘Smart Cities’ το οποίο χρηματοδοτείται από το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής με € 35 εκ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) και θα υλοποιηθεί μέχρι τον Ιούνιο 2026, ο κ. Βύρας ανέφερε πως περιλαμβάνει τις ακόλουθες δράσεις:
Ανάθεση Σύμβασης στη Cyta (μέσω Διαγωνισμού που προκηρύχθηκε) για την υλοποίηση της Εθνικής Πλατφόρμας Έξυπνης Πόλης ‘Smart Cyprus’ και των τριών (3) κάθετων λύσεων Έξυπνης στάθμευσης, Έξυπνης διαΧείρισης σκυβάλων και Εφαρμογής του Πολίτη (€13.000.000).
• Κατ’ ευθείαν Ανάθεση Σύμβασης στην ΑΗΚ για την εγκατάσταση και συντήρηση 26.000 έξυπνων φωτιστικών σε όλους τους Δήμους
• Αποζημίωση των Δήμων που έχουν ήδη προχωρήσει σε υλοποίηση δράσεων έξυπνης πόλης με δική τους πρωτοβουλία (€ 7.000.000).
Σχετικά με τις νομοθετικές τροποποιήσεις που εκκρεμούν, πρόεδρος της Ένωσης Δήμων παρατήρησε πως στη νομοθεσία της μεταρρύθμισης εξακολουθούν να υπάρχουν κενά.
Περαιτέρω, στέλνοντας μηνύματα προς διάφορες κατευθύνσεις, εξέφρασε σεβασμό στο θεσμό του Αντιδημάρχου και πρόσθεσε:
• Η Ένωση απορρίπτει κατηγορηματικά οποιαδήποτε προσπάθεια υποβάθμισης του θεσμού των Αντιδημάρχων, ενός θεσμού που δημιουργήθηκε με πρόταση της Κυβέρνησης και την έγκριση του νομοθέτη.
• Η υπονόμευση της ύπαρξης ενός δημοκρατικά εκλελεγμένου θεσμού υποσκάπτει τόσο τη δημοκρατικότητα ολόκληρου του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όσο και τη διοικητική αυτοτέλεια των Δήμων.
Σημείωσε έξαλλου, πως η Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με όλες της τις αδυναμίες, αποτελεί ένα αναγκαίο βήμα προς την νέα εποχή για την τοπική δημοκρατία στην Κύπρο.
Ωστόσο, όπως αναγνώρισε, στην πράξη το νέο σύστημα δεν διασφαλίζει επαρκώς τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων, που αποτελεί βασικό ζητούμενο της Μεταρρύθμισης.