Ο Λοΐζος Πίπης καταγράφει μερικά στοιχεία – προβλήματα, που παρουσιάστηκαν στην Πενταμερή του Λονδίνου, το 1964.
Υπό την Προεδρία Ντάνκαν, αφού εξετέθησαν οι απόψεις της ελληνικής και της τουρκικής πλευράς, παρουσιάστηκε αδιέξοδο.
Στον αγώνα για συμβιβαστική λύση, η ελληνοκυπριακή αντιπροσωπεία πιεζόταν να δεχθεί το τουρκικό διχοτομικό σχέδιο: Η άμυνα της Κύπρου θα ήταν υπόθεση του ΝΑΤΟ. Η πρόταση αυτή απορρίφθηκε γιατί η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, θα επηρέαζε τα άλλα μέλη του Συμβουλίου, υπέρ της.
Σε μια σοβαρή κρίση η Τουρκία, θα έστελλε στρατεύματά της, γιατί ήταν η πιο κοντινή στρατιωτική δύναμη του ΝΑΤΟ. Το σχέδιο Ντάνκαν ενθαρρυνόταν από τις δυτικές δυνάμεις. Στις δύο υπαλλακτικές λύσεις προβλεπόταν γεωγραφικός διαχωρισμός των δύο «κοινοτήτων». Στο ένα σχέδιο θα μετακινούνταν 35.000 Ελληνοκύπριοι και 45.000 Τουρκοκύπριοι. Στο δεύτερο εξαλείφονταν τα μικτά χωριά με μετακίνηση 14000 Τουρκοκυπρίων και 4700 Ελληνοκυπρίων. Στην απόρριψη των σχεδίων τούτων, υποβλήθηκε τρίτο και πάλι με βάση το γεωγραφικό διαχωρισμό. Χώρες του ΝΑΤΟ θ’ αποτελούσαν τη στρατιωτική δύναμη στην Κύπρο, υπό την εξουσία Άγγλου στρατηγού, που θα έπαιρνε οδηγίες από το εξωτερικό, χωρίς τον έλεγχο της κυπριακής κυβέρνησης.
Με την απόρριψη του αγγλικού σχεδίου, οι Άγγλοι στράφηκαν στην Αμερική όπου ετοιμάστηκε το Αγγλο-αμερικάνικο σχέδιο, το οποίο αποδέχτηκε η Τουρκία καθώς και η Ελλάδα. Οι δυνάμεις της Δύσης στρέφονταν τώρα κατά της κυπριακής πλευράς, με τον Ινονού να προειδοποιεί για επέμβαση, αν δεν ικανοποιούντο οι εγγυήσεις και τα δικαιώματα των Τούρκων. Οι αφόρητες πιέσεις προς το Μακάριο, τόσο από τον Αμερικανό Μπολ μέχρι τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος και τη Βασίλισσα Φρειδερίκη, δεν στάθηκαν ικανές να τον κάμψουν. Η πολιτική του ήταν να στραφεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας.
Κι ενώ οι εργασίες της Πενταμερούς τελείωναν, παρουσιάστηκε ως «ο από μηχανής Θεός» η Σοβιετική Ένωση, η οποία δια του Κρουτσιόφ προειδοποιούσε τις Τουρκία, Αγγλία, Αμερική πως δεν θα έμενε αδιάφορη στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σημείωση: Ιδού ακόμη ένα παράδειγμα μη αναγνώρισης της Κ.Δ. από την Τουρκία, όπου υποβαθμίζεται το κυπριακό κράτος και αναβαθμίζεται η τ/κ κοινότητα.
Στην Τουρκία έδωσε απάντηση η Ε.Ε.: «Η Τουρκία πρέπει να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο». Αν και τονίζεται πως το Κυπριακό δεν είναι δικοινοτικό πρόβλημα αλλά ζήτημα εισβολής και κατοχής, ο Γ.Γ. του ΟΗΕ πρότεινε και πάλι Πενταμερή.
Σημείωση: Η επανεμφάνιση Ερντογάν στα ελληνικά ύδατα, στιγματίζει τη Μέρκελ η οποία αντί να στηρίξει το δίκαιο, στήριξε τον Ερντογάν.
