Με εκτενές υπόμνημα προς τη Βουλή των Αντιπροσώπων, η «Πρωτοβουλία για μια Ανθρώπινη Έγκωμη» εκφράζει τη σαφή αντίθεσή της στα κυβερνητικά σχέδια για τσιμεντοποίηση του χώρου της Κρατικής Έκθεσης και ζητά τη μετατροπή του σε Εθνικό Πάρκο – έναν «πνεύμονα πρασίνου» για τη Δυτική Λευκωσία.
Η πρωτοβουλία, η οποία απαρτίζεται από εκατοντάδες ενεργούς πολίτες της περιοχής, επισημαίνει ότι το όραμά της για ένα μεγάλο Αστικό Πάρκο στο χώρο της Διεθνούς Κρατικής Έκθεσης εκφράζει τις προσδοκίες χιλιάδων κατοίκων της Έγκωμης και της ευρύτερης Λευκωσίας.
Στο υπόμνημα καταγγέλλεται η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 14 Σεπτεμβρίου 2022, με την οποία προωθείται η εκτεταμένη δόμηση της περιοχής. Ο προτεινόμενος σχεδιασμός περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων: • Γραφεία και κοινόχρηστους χώρους εργασίας • Ξενοδοχειακή μονάδα • Συνεδριακό κέντρο • Διαμερίσματα • Εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια και καφετέριες • Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας • Τερματικό λεωφορείων για περισσότερα από 80 οχήματα • Υποχρεωτικό ποσοστό 20% πρασίνου, στο οποίο θα περιλαμβάνεται και δεξαμενή ομβρίων
Επιπλέον, για την εξυπηρέτηση της αναμενόμενης αύξησης της κυκλοφορίας, προγραμματίζεται η κατασκευή νέων λεωφόρων (μεταξύ αυτών και η λεωφόρος Μακεδονίας), έξι κυκλικών κόμβων και μεγάλων χώρων στάθμευσης, προκαλώντας αντιδράσεις για υποβάθμιση της ποιότητας ζωής.
Η Πρωτοβουλία επισημαίνει ότι ο χώρος της Κρατικής Έκθεσης είναι το τελευταίο ενιαίο κρατικό τεμάχιο στο δημοτικό διαμέρισμα Έγκωμης, εντός μιας ήδη πυκνοκατοικημένης περιοχής. Όπως αναφέρει, η μετατροπή του σε Εθνικό Πάρκο θα προσφέρει μακροχρόνια περιβαλλοντικά, κοινωνικά και υγειονομικά οφέλη για την πρωτεύουσα.
Η υλοποίηση των κυβερνητικών σχεδιασμών, τονίζεται, θα εντείνει τα προβλήματα ρύπανσης, ηχορύπανσης, φωτορύπανσης και κυκλοφοριακής συμφόρησης, ενώ θα επηρεάσει δραματικά την ενότητα των συνοικιών, διακόπτοντας την εσωτερική τους σύνδεση με νέες λεωφόρους και κόμβους.
Στο υπόμνημα καταγράφονται οι σημαντικές εξελίξεις και θεσμικές τοποθετήσεις που ενισχύουν τη θέση της Πρωτοβουλίας:
• 30 Απριλίου 2024: Ο τότε Δήμαρχος Λευκωσίας, Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, υποστήριξε εγγράφως τη δημιουργία Εθνικού Πάρκου.
• 6 Νοεμβρίου 2024: Το Δημοτικό Συμβούλιο Λευκωσίας, με ομόφωνη απόφαση, ζήτησε την ανάκληση των κυβερνητικών σχεδίων και τη διαχείριση του χώρου από τον Δήμο για δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου.
• Δεκέμβριος 2024: Κατά τη συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2025, όλα τα κόμματα της Βουλής:
• Δέσμευσαν τα κονδύλια για τον σχεδιασμό έργων στην Κρατική Έκθεση,
• Ανέστειλαν τη χρηματοδότηση για την κατασκευή της Λεωφόρου Μακεδονίας.
• 26 Φεβρουαρίου 2025: Ο πρόεδρος του Επαρχιακού Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης και ο νέος Δήμαρχος Λευκωσίας, Χαράλαμπος Προύντζος, εξέφρασαν δημόσια τη διαφωνία τους με την κατασκευή της Λεωφόρου Μακεδονίας.
Αίτημα προς τη Βουλή να στηρίξει το όραμα των πολιτών
Η Πρωτοβουλία καλεί τη Βουλή να στηρίξει ενεργά την πρόταση για την υιοθέτηση του Αστικού Πάρκου ως τη μόνη λύση που εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, και να προχωρήσει στην αναθεώρηση του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας, τροποποιώντας τις πολεοδομικές ζώνες ώστε ο χώρος να επιτρέψει αποκλειστικά χρήσεις πρασίνου.
Το υπόμνημα παραπέμπει επίσης σε σειρά ευρωπαϊκών και διεθνών δεσμεύσεων, όπως:
Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία: Μείωση των εκπομπών αερίων κατά 55% μέχρι το 2030.
Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα 2030: Αύξηση πράσινων υποδομών στις πόλεις.
Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΟΗΕ – Agenda 2030): Ιδιαίτερη αναφορά στον Στόχο 11 για βιώσιμες πόλεις και κοινότητες.
Σύμβαση του Aarhus: Δικαίωμα των πολιτών στην ενημέρωση και συμμετοχή σε περιβαλλοντικές αποφάσεις.
Η «Πρωτοβουλία για μια Ανθρώπινη Έγκωμη» διαμηνύει ότι ο αγώνας θα συνεχιστεί. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «είμαστε εκατοντάδες ενεργοί πολίτες που δεν δεχόμαστε αποφάσεις για εμάς, χωρίς εμάς». Η συλλογή υπογραφών συνεχίζεται, με σκοπό την ακύρωση των σχεδιασμών του 2022 και την προώθηση της δημιουργίας ενός Αστικού Δάσους – ενός Εθνικού Πάρκου – για όλη τη Λευκωσία.