Πάνω από το πολύνεκρο ναυάγιο έξω από την Πύλο έχει στηθεί μια άγρια συζήτηση με αφορμή τη διαχείριση του μεταναστευτικού. Αναμενόμενο ήταν, το βλέπουμε να συμβαίνει κάθε φορά που σημειώνεται μια νέα τραγωδία με μετανάστες. Οι μεν να φωνάζουν για αγκαλιές ανοικτές και για ανθρώπινη πολιτική, οι δε να απαντούν για φράκτες και για κλειστά σύνορα. Μια κουβέντα που, όμως θα ξεχαστεί και που θα την θυμηθούμε όταν και πάλι θα έχουμε νεκρούς μετανάστες σε κάποια από τη διαδρομή που οδηγεί στην Ευρώπη.
Εδώ και χρόνια το μεταναστευτικό παραμένει ένα ζήτημα που χωρίζει τους Ευρωπαίους. Και οι διαχωρισμοί ξεπερνούν το δίπολο βορράς εναντίον νότου αφού και μέσα στα ίδια τα κράτη μέλη υπάρχουν σοβαρές αντιπαραθέσεις. Αυτές οι διαφωνίες δεν πρόκειται να σταματήσουν ούτε καν να περιοριστούν. Και ο λόγος είναι απλός. Το μεταναστευτικό έχει μετατραπεί σε ένα πρόβλημα που δεν υπάρχουν λύσεις. Ούτε εύκολες, ούτε δύσκολες.
Η Ευρώπη δεν πρόκειται να σταματήσει να αποτελεί όνειρο ζωής για εκατομμύρια ανθρώπους, που είτε αναζητούν ασφάλεια είτε μια καλύτερη ζωή. Από την άλλη, δεν πρόκειται να ανοίξει τα σύνορά της και να τους δεχτεί, τουλάχιστον όχι όλους και όχι χωρίς όρους επίσης. Οι εποχές, αν υπήρξαν πραγματικά τέτοιες εποχές που οι μετανάστες ήταν καλοδεχούμενοι, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.
Οι κοινωνίες έχουν γίνει πολύ πιο κλειστές και πολύ πιο επιφυλακτικές απέναντι στους ξένους. Και εδώ πάλι υπάρχει μεγάλη συζήτηση. Να φταίνε οι ίδιοι οι μετανάστες που δεν ενσωματώνονται, ενώ πολλές φορές στρέφονται και εναντίον των κρατών που τους υποδέχτηκαν; Τυχαίο, δεν είναι πάντως, ότι σε πολλές πολύνεκρες, τρομοκρατικές επιθέσεις οι δράστες ήταν μετανάστες δεύτερης γενιάς. Να φταίει που η ακροδεξιά εκμεταλλεύτηκε αυτούς τους φόβους και τους γιγάντωσε οδηγώντας σε ξενοφοβία και ρατσισμό;
Ό,τι και να ισχύει πρόκειται για δύο εξ ολοκλήρου αντίθετες στάσεις που δεν μπορούν εύκολα να συγκλίνουν. Από τα ανοικτά μέχρι τα κλειστά σύνορα τα μισάνοικτα δεν κάνουν κανένα νόημα. Αλλά ακόμη και μια τέτοια πολιτική υιοθετηθεί δύσκολα θα λειτουργήσει, αφού αν μια κυβέρνηση πάρει απόφαση να καλοδεχτεί μετανάστες θα δεχτεί τέτοια κριτική και δεν θα μακροημερεύσει.
Το μεταναστευτικό μπορεί να είναι ένα βαθιά ανθρωπιστικό ζήτημα η διαχείρισή του όμως δεν παύει να είναι πολιτική. Καθώς, όμως οι πολιτικές που υιοθετούνται δεν οδηγούν πουθενά το σίγουρο είναι πως τα επόμενα ναυάγια είναι αναπόφευκτα.
