«Οι στιγμές διαδέχονται η μια την άλλη και έχουν όλες την ιδιαιτερότητά τους. Η κάθε μια σημαντική. Καμιά μέρα δεν μοιάζει με κάποια άλλη», σημειώνει για το λειτούργημά του ο πυρηνικός ιατρός στο Ογκολογικό Κέντρο Τράπεζας Κύπρου, Σάββας Φράγκος. Όπως διευκρίνισε, αυτή η όχι και τόσο δημοφιλής ειδικότητα, συμβάλλει, ανάμεσα σε άλλα, στη διάγνωση και θεραπεία όγκων/ καρκίνων και παθήσεων της καρδιάς. Ο δρ Φράγκος μίλησε στον «Φ» με αφορμή την πρόσφατη εκλογή του στην προεδρία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Πυρηνικής Ιατρικής και Βιολογίας (World Federation of Nuclear Medicine and Biology – WFNMB). Στο αξίωμα του εκλελεγμένου προέδρου θα παραμείνει για δύο χρόνια, ώστε να αναλάβει αμέσως μετά την προεδρία της Ομοσπονδίας για τα έτη 2025-2026.
«Έχω γεννηθεί και μεγαλώσει στη Λεμεσό, με καταγωγή από το Πελλαπάις της Κερύνειας. Σπούδασα ιατρική στο Δυτικό Βερολίνο της Γερμανίας και ήμουν εκεί στις ιστορικές στιγμές της πτώσης του τείχους. Η ενασχόλησή μου με την πυρηνική ιατρική ήταν εντελώς τυχαία. Άρχισα να εργάζομαι σε ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της γερμανικής πρωτεύουσας και όσο περνούσε ο καιρός τόσο πιο ενδιαφέρουσα και συναρπαστική έβρισκα την ειδικότητα». Έπειτα, διευκρινίζει, συμπλήρωσε τις γνώσεις του στη Θεσσαλονίκη. Πλέον βρίσκεται μόνιμα στην Κύπρο, «όπου στην αρχή εργάστηκα σε δικό μου διαγνωστικό κέντρο και ακολούθως ανέλαβα το Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής και την Κλινική Καρκίνου Θυρεοειδούς στο Ογκολογικό Κέντρο Τράπεζας Κύπρου».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Νέος σχεδιασμός στην Υγεία-Αλλάζει ο ρόλος του υπουργείου
Στη μακριά του πορεία, ο δρ Φράγκος είχε πολλαπλές δημοσιεύσεις σε έγκριτα περιοδικά, ενώ είναι και μέλος της συντακτικής ομάδας του ευρωπαϊκού αλλά και του πανελλήνιου Περιοδικού Πυρηνικής Ιατρικής. «Είμαι πολύ συχνά προσκεκλημένος ομιλητής σε διάφορα τοπικά και διεθνή συνέδρια», αναφέρει.
Η πυρηνική ιατρική, όπως εξήγησε για την επιστήμη του, κάνει χρήση ραδιενεργών στοιχείων που συνδέονται με ιχνοθέτες και τοποθετούνται εντός του σώματος του ασθενούς για να δώσουν πολύτιμες λειτουργικές εικόνες των οργάνων που ελέγχονται. «Εξετάζονται σχεδόν όλα τα ανθρώπινα όργανα με ιδιαίτερη έμφαση στην Ογκολογία και Καρδιολογία. Με την τοποθέτηση ραδιενεργών στοιχείων σε μεγαλύτερη ενεργότητα μπορεί να γίνει θεραπεία εκεί που γίνεται η πρόσληψη του ιχνοθέτη. Ο εν λόγω συνδυασμός λέγεται “theragnostics”, δηλαδή χρήση του ιδίου ιχνοθέτη για διάγνωση και θεραπεία. Σε κάποιες περιπτώσεις γίνεται άμεση χρήση της ραδιενεργού ουσίας που έχει την ιδιότητα πρόσληψης εντός του οργάνου. Αυτό ήταν και η απαρχή της πυρηνικής ιατρικής, όταν με χρήση του ραδιενεργού ιωδίου έγινε θεραπεία του θυρεοειδούς το 1946». Είναι, όπως είπε, η ακριβώς ίδια μέθοδος που γίνεται ακόμα και σήμερα για τη θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς.
Μια πρόσφατη ανακάλυψη της πυρηνικής ιατρικής αφορά την εφαρμογή της μεθόδου “theragnostics”, δηλαδή της διάγνωσης και της θεραπείας στον καρκίνο του προστάτη. «Συγκεκριμένα, γίνεται εξέταση PET/CT με ιχνοθέτη ένα ειδικό αντιγόνο της μεμβράνης του προστάτη (PSMA). Όταν η διαγνωστική εξέταση ανιχνεύσει παθολογικά ευρήματα, τότε γίνεται σήμανση του PSMA με ραδιενέργεια με μεγάλη ενεργότητα και δίνεται για θεραπεία με εντυπωσιακά αποτελέσματα».
Η έρευνα στο πεδίο της πυρηνικής ιατρικής συνεχίζεται με αμείωτο ενδιαφέρον. «Η ραδιενέργεια διαχωρίζεται σε α, β και γ. Μέχρι τώρα γινόταν χρήση της γ ακτινοβολίας για διάγνωση και της β για θεραπεία. Η έρευνα τώρα επικεντρώνεται στη χρήση της α ακτινοβολίας για θεραπεία που έχει το πλεονέκτημα της μεγάλης ενέργειας αλλά και της πολύ μικρής εμβέλειας, έτσι ώστε να γίνει καταστροφή των κακοηθών κυττάρων χωρίς την επίδραση σε υγιή κύτταρα. Επίσης, μεγάλη έρευνα γίνεται στα εργαστήρια για την ανακάλυψη ουσιών που μπορούν να ενεργήσουν ως ιχνοθέτες για την ακριβέστερη διάγνωση και θεραπεία».
Έλαμψε το έργο του Κύπριου επιστήμονα
Σχετικά με τη διαδικασία της εκλογής, ο δρ Φράγκος σημείωσε ότι «γίνεται μετά από πρόταση της Εταιρείας Πυρηνικής Ιατρικής του υποψηφίου και δικαίωμα ψήφου έχουν οι Εταιρείες Πυρηνικής Ιατρικής από όλο τον κόσμο, οι οποίες είναι μέλη της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας. Η εκλογή γίνεται ανάμεσα στα άτομα που είναι γνωστά στο παγκόσμιο για την επιστημονική τους δράση αλλά και τη συμμετοχή τους στα κοινά των πυρηνικών ιατρών. Έχω υπηρετήσει ως γραμματέας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Πυρηνικής Ιατρικής (ΕΑΝΜ), ως γραμματέας και ταμίας του τμήματος πυρηνικής ιατρικής της Ένωσης Ευρωπαίων Ειδικών Ιατρών (UEMS), καθώς και ως ταμίας της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Πυρηνικής Ιατρικής και Βιολογίας. Ο ανθυποψήφιός μου ήταν ο πρόεδρος της Ελβετικής Εταιρείας Πυρηνικής Ιατρικής και χρόνια εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ)».
Η διαδικασία της εκλογής, διευκρίνισε, έγινε διαδικτυακά και ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια της γενικής συνέλευσης των αντιπροσώπων των εταιρειών στη Βαρκελώνη τον Οκτώβριο 2022. «Η εκλογή είναι για τη θέση του Εκλελεγμένου Προέδρου για περίοδο δύο χρόνων και ακολούθως θα αναλάβω την προεδρία για το 2025 και 2026».
Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Πυρηνικής Ιατρικής και Βιολογίας (WFNMB) ιδρύθηκε το 1970, σε συνέδριο της Ένωσης Λατινοαμερικανικών Εταιρειών Βιολογίας και Πυρηνικής Ιατρικής στο Μεξικό. «Σκοπός ήταν να δημιουργηθεί μια παγκόσμια εκπροσώπηση των εθνικών Εταιρειών Πυρηνικής Ιατρικής και η διοργάνωση παγκοσμίων συνεδρίων. Το πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Πυρηνικής Ιατρικής πραγματοποιήθηκε το 1974 στο Τόκιο και στο Κιότο της Ιαπωνίας. Για 48 χρόνια η Παγκόσμια Ομοσπονδία υπηρέτησε ως συνδετικός κρίκος της πυρηνικής ιατρικής παγκοσμίως. Από το πρώτο παγκόσμιο Συνέδριο έχουν οργανωθεί ακόμη 11 σε όλο τον κόσμο».
Μέχρι το τέλος του 2018, είπε ο δρ Φράγκος, ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας και ο ταμίας της Ομοσπονδίας προέρχονταν από τη χώρα υποδοχής του Συνεδρίου. Πλέον, λόγω αλλαγής του καταστατικού το 2019, εκλέγονται από τα κράτη – μέλη. «Στο συμβούλιο της ομοσπονδίας συμμετέχουν, επίσης, εκπρόσωποι των διαφορών συμβουλίων από τη Δυτική και Λατινική Αμερική, Ευρώπη, Αφρική, Ασία, Ωκεανία και Αραβική Χερσόνησο. Επίσης, εκπρόσωπος τους Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας. Η ομοσπονδία συμμετέχει στο Διεθνή Οργανισμό Υγείας ως μη κρατικός φορέας».
