Η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της συμφώνησαν να συνεργαστούν τις επόμενες ημέρες για την κατάρτιση σχεδίου κατάπαυσης του πυρός, δήλωσε ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε συνέντευξή του στον ιστότοπο Axios.
Η δήλωση αυτή έρχεται ως απάντηση στην πρόταση του Ντόναλντ Τραμπ για εκεχειρία με βάση τις υφιστάμενες γραμμές του μετώπου στον πόλεμο της Ουκρανίας. Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, οι πλευρές εργάζονται πάνω σε ένα πλαίσιο προσωρινής κατάπαυσης των εχθροπραξιών.
«Μερικά σημεία συνοπτικά. Σαν σχέδιο κατάπαυσης του πυρός. Αποφασίσαμε να εργαστούμε επ’ αυτού την επόμενη εβδομάδα ή δεκαήμερο», ανέφερε ο Ουκρανός πρόεδρος, επιβεβαιώνοντας ότι βρίσκονται σε εξέλιξη διπλωματικές διαβουλεύσεις.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι πρόσθεσε ότι η Ουκρανία – με στόχο να ασκήσει πίεση επί της Ρωσίας για συνομιλίες – ζητά από την κυβέρνηση των ΗΠΑ όχι μόνο πυραύλους Tomahawk, αλλά «παρόμοια» οπλικά συστήματα που δεν απαιτούν μακροχρόνια εκπαίδευση.
Αναφορικά με τις κυρώσεις, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, είπε πως θα έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στη Ρωσία, ωστόσο η χώρα του εξακολουθεί να χρειάζεται πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς για να εξαναγκάσει τον Βλαντίμιρ Πούτιν να προχωρήσει σε ειρηνευτικές συνομιλίες.
Ο Ζελένσκι χαρακτήρισε τις τελευταίες δύο εβδομάδες «καταιγιστικές», καθώς η αρχική του συνάντηση με τον Τραμπ στις 17 Οκτωβρίου, κατά την οποία ο Αμερικανός πρόεδρος αρνήθηκε να εγκρίνει την αποστολή πυραύλων Tomahawk, εξελίχθηκε σε μία απότομη διπλωματική ανατροπή. Ο Τραμπ ακύρωσε τη σύνοδο με τον Πούτιν και ανακοίνωσε τις πρώτες κυρώσεις κατά της Ρωσίας στη δεύτερη θητεία του.
«Ο πρόεδρος Τραμπ ανησυχεί για την κλιμάκωση. Αλλά θεωρώ ότι αν δεν υπάρξουν διαπραγματεύσεις, η κλιμάκωση θα έρθει ούτως ή άλλως. Αν ο Πούτιν δεν σταματήσει, πρέπει να τον σταματήσει κάτι. Οι κυρώσεις είναι ένα τέτοιο όπλο, αλλά χρειαζόμαστε επίσης πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η συνάντηση στον Λευκό Οίκο περιελάμβανε έντονες συζητήσεις για τους όρους μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας και την ουκρανική επιθυμία για Tomahawk. Ο Ζελένσκι τη χαρακτήρισε «εποικοδομητική», αν και «δύσκολη». «Οι συνομιλίες μου με τον πρόεδρο Τραμπ αφορούσαν την πίεση προς τη Ρωσία. Πιστεύω ότι ήθελε να τους πιέσει, αλλά χωρίς να κλείσει το παράθυρο για τη διπλωματία», είπε.
Ο Ουκρανός ηγέτης αποκάλυψε ότι δέχθηκε την πρόταση του Τραμπ να παγώσουν οι γραμμές του μετώπου ως βάση για διαπραγματεύσεις. «Νομίζω ότι κατανοήσαμε ο ένας τον άλλον», είπε. «Ο πρόεδρος Τραμπ είπε ότι πρέπει να παγώσουμε την τρέχουσα κατάσταση και να μιλήσουμε». Ωστόσο, μετά την άρνηση του Πούτιν να κάνει πίσω και την αποτυχημένη επικοινωνία του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο με τον Ρώσο ομόλογό του, ο Τραμπ ανέστρεψε στάση, ακύρωσε τη σύνοδο και επέβαλε τις κυρώσεις.
«Απ’ όσο γνωρίζω, η συνομιλία Ρούμπιο – Λαβρόφ δεν ήταν θετική. Είναι η τρίτη ή τέταρτη φορά που ο Πούτιν και οι άνθρωποί του απορρίπτουν όσα λέει ο Τραμπ», υποστήριξε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ αντέδρασε με «πολεμική ρητορική» και τα ρωσικά κρατικά μέσα γέμισαν με «αντιαμερικανικά και αντιτραμπικά σχόλια». Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ουκρανία εκτιμά ότι οι νέες αμερικανικές κυρώσεις κατά ρωσικών πετρελαϊκών εταιρειών θα μπορούσαν να μειώσουν τις εξαγωγές πετρελαίου έως και 50%, προκαλώντας απώλειες 5 δισ. δολαρίων μηνιαίως.
Ο Ζελένσκι εξέφρασε την ελπίδα ότι θα ακολουθήσουν «δευτερογενείς κυρώσεις» και «παράλληλες κινήσεις από το Κογκρέσο». Επανέλαβε επίσης ότι ο μόνος τρόπος να οδηγηθεί ο Πούτιν σε σοβαρές διαπραγματεύσεις είναι να δοθεί στην Ουκρανία η δυνατότητα να πλήξει στρατιωτικούς και ενεργειακούς στόχους στο εσωτερικό της Ρωσίας. «Είπα στον πρόεδρο Τραμπ ότι δεν θα χρειαστεί καν να χρησιμοποιήσουμε τους πυραύλους αμέσως. Αν ο Πούτιν γνωρίζει πως κινδυνεύουν οι ενεργειακές του εγκαταστάσεις, τότε θα μιλήσει», υποστήριξε, προσθέτοντας: «Δεν μιλάμε μόνο για Tomahawk. Οι ΗΠΑ διαθέτουν πολλά παρόμοια συστήματα που δεν απαιτούν εκτενή εκπαίδευση. Ο μόνος τρόπος να δουλέψει κανείς με τον Πούτιν είναι μέσω πίεσης».
Μετά τη συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ πρότεινε να προωθηθεί ειρηνευτικό σχέδιο στα πρότυπα της πρωτοβουλίας για τη Γάζα. Ο Ζελένσκι συζήτησε την πρόταση με Στάρμερ και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, εξηγώντας ότι, αν και η κατάσταση στην Ουκρανία είναι διαφορετική, είναι πρόθυμος να συνεργαστεί. «Το σχέδιο πρέπει να είναι σύντομο, χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Κάποια βασικά σημεία, όπως ένα σχέδιο κατάπαυσης του πυρός. Αποφασίσαμε να εργαστούμε πάνω σε αυτό μέσα στην επόμενη εβδομάδα ή δέκα ημέρες», είπε, εκφράζοντας ωστόσο σκεπτικισμό ότι ο Πούτιν θα αποδεχθεί οποιαδήποτε ειρηνευτική πρόταση.
Απαντώντας σε ισχυρισμούς ότι η Ρωσία σημειώνει πρόοδο στο μέτωπο, ο Ζελένσκι αντέτεινε πως «κανείς δεν κερδίζει αυτή τη στιγμή στο πεδίο της μάχης» και υποστήριξε ότι οι ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν αποδείξεις ότι ο Πούτιν απέτυχε να καταλάβει το Ντονμπάς έως τις 15 Οκτωβρίου, όπως είχε υποσχεθεί στους συμμάχους του. «Η Ρωσία δεν μπορεί να το κάνει. Δεν έχει αρκετό προσωπικό. Τα ισχυρά της τάγματα έχουν καταστραφεί. Σήμερα στο πεδίο της μάχης, παραμένουμε σχεδόν στις ίδιες θέσεις όπως τους τελευταίους δύο-τρεις μήνες», πρόσθεσε, αναφέροντας ότι οι ρωσικές απώλειες το 2025 ανέρχονται σε περίπου 346.000 νεκρούς και τραυματίες.
Το Σάββατο το βράδυ, ο απεσταλμένος του Λευκού Οίκου Στιβ Γουίτκοφ συναντήθηκε στο Μαϊάμι με τον Ρώσο εκπρόσωπο Κιρίλ Ντμίτριεφ για να συζητήσουν το διπλωματικό αδιέξοδο, ενώ νέα συνάντηση πραγματοποιήθηκε την Κυριακή.
Ο Τραμπ αναμένεται να συναντηθεί αυτή την εβδομάδα στη Νότια Κορέα με τον πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ. Ο Ζελένσκι εξέφρασε την ελπίδα ότι η συνάντηση αυτή θα οδηγήσει σε δέσμευση του Πεκίνου να περιορίσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εμπορικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ. «Πιστεύω ότι η συνομιλία του προέδρου Τραμπ με τον πρόεδρο Σι είναι πολύ σημαντική. Το ισχυρότερο βήμα θα ήταν αν Ινδία και Κίνα σταματούσαν να αγοράζουν ενέργεια από τη Ρωσία, και κυρίως πετρέλαιο», σημείωσε. Μέχρι στιγμής, το Πεκίνο έχει επικρίνει έντονα τις αμερικανικές κυρώσεις και δεν έχει δείξει διάθεση να αποκόψει τη Μόσχα από τις ενεργειακές του σχέσεις.
