Το philenews κατέτασσε χθες ως πρώτο θέμα σε αναγνωσιμότητα το κυριακάτικο ρεπορτάζ του Ευαγόρα Προκοπίου στον «Φ», με τίτλο «Έρχεται το Εργάνη ΙΙ για έλεγχο ωρών εργασίας, μισθών και όρων απασχόλησης».
Για να διαβαστεί τόσο πολύ αυτό το ρεπορτάζ προφανώς απέσπασε το ενδιαφέρον χιλιάδων αναγνωστών της ιστοσελίδας. Και για να αποσπάσει το ενδιαφέρον, μάλλον σημαίνει πως αυτό που «υπόσχεται» το ρεπορτάζ (έλεγχος ωρών εργασίας, μισθών και όρων απασχόλησης) δεν διασφαλίζεται σήμερα. Τουλάχιστο όχι στον βαθμό που θα ήθελαν οι εργαζόμενοι ή όχι για όλους τους εργαζόμενους.
Η αναγνωσιμότητα του ρεπορτάζ για την πρόθεση του Υπουργείου Εργασίας (υπό τη σημερινή αλλά και υπό την προηγούμενη διοίκηση) να εφαρμόσει και στην Κύπρο το Εργάνη ΙΙ, το ηλεκτρονικό σύστημα εξ Ελλάδος που επιτρέπει αξιόπιστη παρακολούθηση και έλεγχο της αγοράς εργασίας, είναι μια σαφής ένδειξη πως τώρα που μιλάμε πάσχουν και η παρακολούθηση και ο έλεγχος.
Είναι ίσως και μια διάψευση της θέσης που κατά καιρούς εκφράζεται με κατηγορηματικότητα από το αρμόδιο υπουργείο και άλλους φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα ότι οι νόμοι για τα εργασιακά εφαρμόζονται σχολαστικά και ότι οι όροι εργασίας, τα ωφελήματα, οι αμοιβές, οι υπερωρίες, οι συνθήκες στους χώρους εργοδότησης παρακολουθούνται και είναι όλα συμβατά με τις νομοθεσίες. Και υπάρχουν έλεγχοι, επιβάλλονται ποινές -διότι «πάντα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις κακών εργοδοτών», όπως λέγεται συχνά- και όλα ρολόι.
Αν ήταν όλα μια χαρά δεν θα αισθανόταν το Υπουργείο Εργασίας την ανάγκη να αξιοποιήσει το Εργάνη ΙΙ για να υποχρεώσει τους εργοδότες να δηλώνουν τους ακριβείς όρους εργοδότησης του προσωπικού τους, είτε προσλαμβάνεται τώρα, είτε έχει προσληφθεί προ ετών, υπό άλλες συνθήκες και νομικές ή συμβατικές υποχρεώσεις.
Το Εργάνη ΙΙ θα εισαχθεί, ελπίζουμε, και θα αξιοποιηθεί ακριβώς γιατί σήμερα βασιλεύουν σε μεγάλο τμήμα της αγοράς εργασίας η απορρύθμιση, η κακώς νοούμενη ευελιξία εργοδοτών, η υλοποίηση συμβατικών ή άλλων υποχρεώσεων κατά το δοκούν και βεβαίως η υπερκμετάλλευση ντόπιου και ξένου εργατικού δυναμικού.
Ας μην μας παρασύρει όμως ο ενθουσιασμός από την πρόθεση αξιοποίησης του Εργάνη ΙΙ στην Κύπρο. Πρόθεση είναι ακόμα. Θα γίνει πράξη; Ή θα σκαλώσει και αυτή η δέσμευση στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και θα περνά ο καιρός και Εργάνη ΙΙ και ηλεκτρονική κάρτα εργασίας δεν θα βλέπουμε; Και επειδή χρειάζεται και η ψήφιση νομοθεσίας για να μπορέσει να λειτουργήσει το Εργάνη ΙΙ ως σύστημα παρακολούθησης της αγοράς εργασίας, άραγε θα χρειαστούν χρόνια για να ετοιμαστεί το νομοσχέδιο, να περάσει από νομοτεχνικό έλεγχο και να κατατεθεί στη Βουλή; Και η Βουλή, πόσο καιρό θα χρειαστεί για να διαβουλευτεί με τους κοινωνικούς εταίρους για να το περάσει σε νόμο;
Και αν περάσει σε νόμο το ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης των συνθηκών εργοδότησης ενός εκάστου εργαζομένου, θα αξιοποιηθεί αποτελεσματικά από το Υπουργείο Εργασίας για να υπόκεινται σε κυρώσεις όσοι άλλα σερβίρουν ως όρους εργοδότησης και άλλα εφαρμόζουν στην πράξη; Θα παρακολουθείται και θα αναδεικνύεται η ανομοιομορφία ανάμεσα στους γραπτούς όρους εργασίας και στους πραγματικούς;
Θα ζητά κανείς λόγο απ’ όσους δεν θα σέβονται στην πράξη αυτά που θα δοχετεύουν στο ηλεκτρονικό σύστημα; Είναι δυνατό να επικρατήσει η νομιμότητα στην αγορά εργασίας επειδή απλά θα λειτουργήσει το Εργάνη ΙΙ ή το Εργάνη ΙΙΙ ή ΙΙΙΙ;
Έχουμε σοβαρές επιφυλάξεις, αλλά θα περιμένουμε το επόμενο βήμα από το Υπουργείο Εργασίας.
