Η πρόκληση πυρκαγιάς σε επαγγελματικά υποστατικά, όπως βιομηχανίες, βιοτεχνίες, ξενοδοχεία, κτηνοτροφικά υποστατικά και άλλα επαγγελματικά υποστατικά, αποτελεί σοβαρή απειλή, ειδικότερα τους καλοκαιρινούς μήνες.

Οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού σε συνδυασμό με μη ελεγχόμενες και επικίνδυνες δραστηριότητες αποτελούν δυνητικό κίνδυνο μεγάλης κλίμακας καταστροφικών συνεπειών, τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το περιβάλλον.

Τα επαγγελματικά υποστατικά που βρίσκονται κυρίως σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές και γεωργικές περιοχές, μπορούν να βρεθούν αντιμέτωπα με απρόβλεπτους εξωγενείς παράγοντες, όπως είναι το καψάλισμα ξερών χόρτων, το κάψιμο απορριμμάτων, η μη ασφαλής φύλαξη εύφλεκτων υλών και η μη ασφαλής εκτέλεση θερμής εργασίας. Για την αποφυγή δημιουργίας κατάλληλων συνθηκών πυρκαγιάς, είναι σημαντικό οι εργοδότες να εστιάσουν στην εσωτερική οργάνωση των εγκαταστάσεων τους, με σκοπό τη λήψη ουσιαστικών μέτρων πυροπροστασίας. Παράλληλα, οι εργοδότες πρέπει να αναγνωρίσουν τους κινδύνους που δύνανται να αποτελέσουν κίνδυνο πυρκαγιάς και οι οποίοι προέρχονται από εξωγενείς αιτίες.

Η εσωτερική οργάνωση για τα θέματα πυροπροστασίας προϋποθέτει πρώτιστος τη διεξαγωγή εκτίμησης κινδύνου. Στην εκτίμηση κινδύνου πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλες οι δυνητικές πηγές πρόκλησης πυρκαγιάς, από τις δραστηριότητες και την υφιστάμενη κατάσταση της κτιριακής και ηλεκτρομηχανολογικής υποδομής της επιχείρησης. Κάποια από τα μέτρα που κρίνονται σημαντικά για την πρόληψη και προστασία από περιστατικό πυρκαγιάς είναι:

  • Ο περιοδικός έλεγχος και η συντήρηση της ηλεκτρικής εγκατάστασης
  • Ο έλεγχος και η συντήρηση του ηλεκτρομηχανολογικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή τους
  • Η ορθή ταξινόμηση και αποθήκευση των χημικών
  • Ο έλεγχος της καταλληλόλητας του χώρου διεξαγωγής θερμής εργασίας, π.χ. συγκόλληση
  • Η αποφυγή της ανεξέλεγκτης απόρριψης αποβλήτων
  • Ο σχεδιασμός σχεδίων δράσης για την αντιμετώπιση περιστατικού πυρκαγιάς
  • Η ορθή φύλαξη των υγρών καυσίμων, βάσει των ισχυόντων κανονισμών
  • Η φόρτιση μηχανημάτων και οχημάτων, βάσει ασφαλών προδιαγραφών του κατασκευαστή τους
  • Η προμήθεια και εγκατάσταση πυροσβεστικού εξοπλισμού
  • Η εγκατάσταση συστημάτων πρώιμης ανίχνευσης πυρκαγιάς, όπως αισθητήρες ανίχνευσης και συστήματα πυρανίχνευσης
  • Η εκπαίδευση του προσωπικού στη χρήση του πυροσβεστικού εξοπλισμού και στα σχέδια δράσης αντιμετώπισης περιστατικών πυρκαγιάς

Όσον αφορά την αναγνώριση των κινδύνων πρόκλησης πυρκαγιάς που προέρχονται από εξωγενείς αιτίες, θα πρέπει να αναγνωρίζονται μέσω της συνεργασίας των ιδιοκτητών των επιχειρήσεων με τις κρατικές αρχές και υπηρεσίες (π.χ. τοπικές αρχές αυτοδιοίκησης, Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, Τμήμα Περιβάλλοντος, Πυροσβεστική Υπηρεσία κ.α.). Είναι σαφές ότι οι προαναφερόμενες αρχές και υπηρεσίες έχουν την αρμοδιότητα της απρόσκοπτης πρόσβασης σε πληροφορίες για θέματα που αφορούν κινδύνους που μπορεί να προέλθουν από γειτονικά υποστατικά, καθώς και δραστηριότητες σε γειτονικές εκτάσεις γης.

Η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) θεωρεί καταλυτικής σημασίας, την προώθηση της απαραίτητης ενημέρωσης και καθοδήγησης των εργοδοτών από τις αρμόδιες κρατικές αρχές και υπηρεσίες, για τα μέτρα προστασίας και πρόληψης που πρέπει να τίθενται σε εφαρμογή στα υποστατικά τους, λόγω των δραστηριοτήτων τους ή άλλων γειτνιαζόντων δραστηριοτήτων ή εφαπτόμενων αυτών, που μπορεί να καθίστανται επικίνδυνες και να εγκυμονούν κίνδυνο προξένησης πυρκαγιάς.

Σε συνάρτηση με τα πιο πάνω, ένα σημαντικό βήμα που έγινε το 2023 με την υποστήριξη της ΟΕΒ, είναι η σύσταση της Διαχειριστικής Επιτροπής της Βιομηχανικής Ζώνης Γερίου – Ιδαλίου, περιοχή βαριάς οχληρίας (Κατηγορίας Α). Ο σκοπός της σύστασης της Επιτροπής, είναι να προβαίνει σε δράσεις μέσω διαβουλεύσεων με τις αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες για την αναγνώριση, αξιολόγηση, εφαρμογή και διαχείριση των ουσιαστικών αναγκών της εν λόγω περιοχής. Απώτερος στόχος είναι να προλαμβάνονται τα σοβαρά ή/και τα μεγάλης κλίμακας συμβάντα, που συνήθως αφορούν περιστατικά πυρκαγιάς. Με τη σύσταση της εν λόγω Επιτροπής υποβλήθηκαν προς το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος τον Ιούνιο του 2023, δεκαεπτά (17) εισηγήσεις μέτρων για αντιμετώπιση των πυρκαγιών στην Οχληρά Βιομηχανική Ζώνη Γερίου -Ιδαλίου.

Κάποια από τα μέτρα αυτά, περιλαμβάνουν τα εξής:

  • Ετοιμασία σχεδίου διαχείρισης εκτάκτων καταστάσεων και εκκένωση της Βιομηχανικής Ζώνης
  • Αποτροπή της περαιτέρω επέκτασης των οικιστικών ή άλλων αναπτύξεων πλησίον της οχληράς Βιομηχανικής Ζώνης
  • Απαγόρευση γεωργικών εκμεταλλεύσεων εντός βιομηχανικής ζώνης και τήρηση της απόστασης προστασίας περιμετρικά των βιομηχανιών
  • Καθαρισμός των κενών τεμαχίων γης πριν από τη θερινή περίοδο
  • Εκπαίδευση βιομηχανιών και εργαζομένων σε θέματα πυρασφάλειας
  • Στάθμευση (on call) πυροσβεστικών οχημάτων στη Ζώνη Γερίου, ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες για άμεση ανταπόκριση σε πυρκαγιές
  • Τοποθέτηση υδροστομίων στα σημεία που καθορίστηκαν από τη μελέτη της Πυροσβεστικής από το Δήμο Γερίου

Είναι αξιοσημείωτο ότι κάποια από τα προαναφερόμενα μέτρα έχουν υλοποιηθεί ή/και ήδη δρομολογηθεί για υλοποίηση. Συγκεκριμένα, τα υδροστόμια στη βιομηχανική περιοχή Γερίου  εγκαταστάθηκαν από το Δήμο Γερίου, ενώ στο Δήμο Ιδαλίου δρομολογείται το αντίστοιχο μέτρο προς υλοποίηση στη βιομηχανική περιοχή. Επιπρόσθετα, οι μονάδες ανακύκλωσης στην Οχληρά Βιομηχανική Ζώνη Γερίου-Ιδαλίου ενίσχυσαν τα μέτρα πυροπροστασίας (π.χ. διάθεση on call πυροσβεστικών οχημάτων στο χώρο τους, ενίσχυση των υφιστάμενων συστημάτων κατάσβεσης πυρκαγιάς, αναδιοργάνωση των χώρων προσωρινής αποθήκευσης αποβλήτων κ.α.). Το αποτέλεσμα αυτό, καταδεικνύει την ανάγκη για τη δημιουργία διαχειριστικών επιτροπών και σε άλλες βιομηχανικές περιοχές της Κύπρου. Η ΟΕΒ δηλώνει έτοιμη να διαθέσει την εμπειρογνωμοσύνη της, με σκοπό να βοηθήσει και άλλες βιομηχανικές περιοχές να συγκροτήσουν τις διαχειριστικές τους επιτροπές. Σκοπός των επιτροπών, είναι ο καθορισμός συγκροτημένων δράσεων για τη διαχείριση των ουσιαστικών αναγκών που αφορούν την ασφάλεια και ευημερία κάθε περιοχής.

Η ΟΕΒ ως πρεσβευτής των εργοδοτών στηρίζει και υποστηρίζει ανοιχτά, τις οποιεσδήποτε ενέργειες καταδεικνύουν την ασφάλεια και ευημερία των επιχειρήσεων όλου του φάσματος οικονομικής δραστηριότητας, καθώς και όλων των επηρεαζόμενων ενδιαφερόμενων μερών τους. Η πρωτοβουλία της ΟΕΒ για δημιουργία του Συνδέσμου Fire Industry Association Cyprus (F.I.A. Cyprus) το Σεπτέμβριο του 2023, είναι ακόμη μία απόδειξη ότι δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στα κρίσιμα θέματα που αφορούν την ασφάλεια των επιχειρήσεων για την πυρασφάλεια. Με την ίδια αφοσίωση η ΟΕΒ θα συνεχίσει να στηρίζει τις επιχειρήσεις, μεταλαμπαδεύοντας τις γνώσεις, την τεχνογνωσία και εμπειρία της, με σκοπό τη δημιουργία νέων προοπτικών για την ενίσχυση της εργασιακής κουλτούρας στα θέματα Ασφάλειας και Υγείας.

Λειτουργός, Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού (ΟΕΒ)