Αρκετή συζήτηση έχει σηκώσει τελευταία το θέμα της δημιουργίας νέων εμπορικών κέντρων. Όπως ήταν αναμενόμενο, στο επίκεντρο βρέθηκαν τα δύο νέα mall, τα οποία αναμένεται ν’ ανεγερθούν στη Λεμεσό και μάλιστα σε απόσταση 300 μέτρων το ένα από το άλλο. Σε περίπτωση υλοποίησης του συγκεκριμένου σεναρίου, η Λεμεσός θα διαθέτει τρία mall. Άλλα δύο υπάρχουν στη Λευκωσία (τρία αν υπολογίσουμε και το μικρό mall της Έγκωμης) και από ένα σε Λάρνακα και Πάφο.

Από τις εξελίξεις αυτές, προκύπτουν ορισμένα ερωτήματα. Αντέχει η αγορά της Κύπρου τόσα εμπορικά κέντρα; Μπορούν να είναι βιώσιμα; Συμβάλλουν θετικά στον κλάδο του εμπορίου και γενικότερα στην οικονομία της Κύπρου ή κάνουν περισσότερη ζημιά;

Όπως πάντα, υπάρχει λόγος και αντίλογος.

Στην ερώτηση εάν η κυπριακή αγορά αντέχει τόσα mall, οι υποστηρικτές της δημιουργίας νέων εμπορικών κέντρων σημειώνουν ότι για να προχωρήσει ένα τέτοιο εγχείρημα, σημαίνει ότι οι επιχειρηματίες έχουν πραγματοποιήσει τις μελέτες βιωσιμότητας τους και ήταν θετικές.

Πρόσθετα, όπως δείχνουν και τα στοιχεία της Στατιστικής, η αγορά πλέον έχει μεγαλώσει τόσο με τους ξένους που έχουν εγκατασταθεί στο νησί, όσο και με την αύξηση του τουρισμού κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες.

Κατά δεύτερο, το γεγονός ότι τα νέα mall προσελκύουν εταιρείες του εξωτερικού να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο, αποτελεί όφελος για την κυπριακή οικονομία.

Τρίτο στοιχείο, για τα περισσότερα mall υπάρχει σειρά προτεραιότητας. Δηλαδή σε περίπτωση που κλείσει ένα κατάστημα, υπάρχει ουρά από ενδιαφερόμενους για να ανοίξουν το δικό τους κατάστημα.

Τέταρτο, τα εμπορικά κέντρα δημιουργούν θέσεις εργασίας, συμβάλλοντας στην καταπολέμηση της ανεργίας. Και τέλος, όντας ένα χώρος στεγασμένος, με χώρους στάθμευσης και υπηρεσίες εστίασης και διασκέδασης, μπορεί να προσφέρει σε μια ολόκληρη οικογένεια μια καλή επιλογή για να περάσει ευχάριστα τη μέρα της.

Αυτοί που διαφωνούν

Τι λέει όμως ο αντίλογος; Ότι η λειτουργία των νέων mall δημιουργεί αρκετές αρνητικές παραμέτρους, που πλήττουν επιχειρήσεις και καταναλωτές.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται αρχικά, τα mall έχουν πλήξει τα ιστορικά εμπορικά κέντρα των πόλεων. Παραδοσιακοί εμπορικοί δρόμοι έχουν χάσει την αίγλη του παρελθόντος και πλέον όλοι οδηγούνται στα mall.

Δεύτερο, δημιουργείται τεράστιο πρόβλημα με κυκλοφοριακή συμφόρηση στους δρόμους, ιδιαίτερα τα Σαββατοκύριακα, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρείται όχι μόνο ο κόσμος που θέλει να μεταβεί σε αυτά τα εμπορικά κέντρα, αλλά και τους οδηγούς με άλλους προορισμούς.

Τρίτο, τα mall έχουν αυξήσει τα ενοίκια σε τέτοιο βαθμό, με αποτέλεσμα μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις να είναι σε θέση να πληρώσουν τέτοια ποσά.

Τέταρτο, αρκετές μικρές επιχειρήσεις έχουν βάλει λουκέτο, καθώς δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό από τα mall. Στο σημείο αυτό μάλιστα, αφήνονται και αιχμές κατά της Κυβέρνησης, με τη σημείωση ότι ενώ λέει πως υποστηρίζει την ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, εντούτοις οι αποφάσεις της οδηγούν στο κλείσιμο τους.

Και τέλος, αντικρούουν το επιχείρημα των νέων θέσεων εργασίας, σημειώνοντας ότι στον τομέα του λιανικού εμπορίου υπάρχει τεράστια έλλειψη προσωπικού και επομένως δεν χρειάζονται περισσότερες θέσεις, αλλά χρειάζονται εργαζόμενοι.

Και τα δύο

Επομένως που γέρνει η πλάστιγγα; Η απάντηση είναι προφανής. Χρειάζονται και τα δύο. Τόσο τα mall όσο και οι παραδοσιακοί εμπορικοί δρόμοι με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Είναι όμως δυνατό να συνυπάρξουν και τα δύο; Η αγορά θα δώσει από μόνη της απαντήσεις, ωστόσο η κυβέρνηση θα μπορούσε να παρέμβει χωρίς να επηρεάζει τους νόμους του ελεύθερου εμπορίου για να διατηρήσει και τις δυο μορφές αγορών,  προς όφελος των καταναλωτών. Τα mall προσφέρουν πληθώρα επιλογών και ευχάριστο και ασφαλές περιβάλλον. Οι παραδοσιακοί εμπορικοί δρόμοι προσφέρουν την ευκαιρία για μια όμορφη βόλτα σε μια ηλιόλουστη μέρα και ταυτόχρονα δίνει την ευκαιρία σε αρκετές μικρές επιχειρήσεις να παραμείνουν βιώσιμες.