Τονωτική ένεση στην οικοδομική βιομηχανία αλλά και στην οικονομία γενικότερα δίνουν Ρώσοι, Κινέζοι και Άραβες οι οποίοι επενδύουν στην Κύπρο. Αγοράζουν πολυτελείς επαύλεις και διαμερίσματα σε παράλιες περιοχές, καθώς η εξασφάλιση Κυπριακής Υπηκοότητας αποτελεί δέλεαρ για τους επενδυτές.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Κτηματομεσιτών Μαρίνο Κυναιγείρου, πλέον οι Κύπριοι στρέφονται στην ενοικίαση διαμερισμάτων για να αποφύγουν το δάνειο.
Η ζήτηση για ενοικίαση ακινήτων είναι μεγαλύτερη από την προσφορά. Μάλιστα παρατηρείται έλλειψη ακινήτων για μακροχρόνια ενοικίαση καθώς οι ιδιοκτήτες επιλέγουν να νοικιάζουν τα ακίνητά τους ειδικά σε ξένους με την ημέρα.
Εξάλλου ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εκτιμητών, Κυριάκος Ταλαττίνης, εκτιμά πως φέτος οι τιμές των οικιστικών θα καταγράψουν άνοδο ενώ τα γεωργικά και κτηνοτροφικά ακίνητα θα ακολουθήσουν πτωτική πορεία.
Επίσης σταθεροποιητική τάση θα παρουσιάσουν τα βιομηχανικά τεμάχια καθώς παρατηρείται μεγαλύτερο ενδιαφέρον για ενοικίαση.
Οι τιμές των εμπορικών ακινήτων σε κάποιες περιοχές παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις, σε άλλες περιοχές οι τιμές είναι σταθερές ενώ σε άλλες τοποθεσίες καταγράφουν πτωτική πορεία.
Μαρίνος Κυναιγείρου: Ρώσοι και Κινέζοι δίνουν ανάσα στην οικονομία
Άνοδος παρατηρείται στις πωλήσεις ακινήτων το τελευταίο διάστημα. Σε σχέση με την περίοδο του 2008 που οι πωλήσεις ακινήτων ήταν στα ύψη, οι σημερινές πωλήσεις απέχουν από τα επίπεδα του 2008;
Οι πωλήσεις του 2008 ήταν περισσότερες από σήμερα. Το 2008 οι αγοραστές ήταν για όλα τα ακίνητα, για όλες τις περιοχές και σε όλες τις πόλεις και γενικά όλη την Κύπρο. Υπήρχε μεγάλη αγορά και το μεγάλο ενδιαφέρον ήταν από ντόπια και ξένη αγορά. Το ενδιαφέρον και η αγορά οφειλόταν στο ότι η Κύπρος θα εντασσόταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η αυξημένη δανειοδότηση από τις τράπεζες. Σήμερα υπάρχει ενδιαφέρον από την ξένη αγορά. Δυστυχώς λόγω της έλλειψης δανειοδότησης και της μεγάλης γραφειοκρατίας από τις τράπεζες, τις εξελίξεις στο Κυπριακό, τις διάφορες εξελίξεις στα πολιτικά δρώμενα και της κρίσης που έχει περάσει η κυπριακή οικονομία, δεν υπάρχει ακόμα η εμπιστοσύνη και η αγορά ακινήτων από Κυπρίους.
Ποιες περιοχές έχουν την περισσότερη ζήτηση από τους Κυπρίους και γιατί; Τα νεαρά ζευγάρια προτιμούν έτοιμες κατοικίες, διαμερίσματα ή οικόπεδα;
Γενικά, η αγορά από Κυπρίους είναι περιορισμένη, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις προτιμούν την αγορά ακινήτου παρά την κατάθεση στην τράπεζα, όπου οι αποδόσεις είναι ανύπαρκτες.
Οι περιοχές που έχουν την περισσότερη ζήτηση από Κυπρίους είναι οι οικιστικές περιοχές που πάντα προτιμούν για μόνιμη κατοικία και κυρίως ενδιαφέρονται για διαμερίσματα και μερικές περιπτώσεις ενδιαφέρονται και οικίες.
Βλέπετε αυξητική τάση στα ενοίκια; Παρατηρείται έλλειψη διαμερισμάτων; Πώς διαφοροποιείται η Λευκωσία και η Λεμεσός που έχουν Πανεπιστήμια;
Το ενδιαφέρον για ενοικίαση είναι μεγαλύτερο και είναι φυσιολογικό γιατί δεν υπάρχει η μεγάλη αγορά από Κυπρίους. Δυστυχώς είναι μικρότερη η προσφορά ακινήτων από το ότι η ζήτηση. Δεν υπάρχουν ακίνητα προς ενοικίαση και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών αποταθήκαν στην ημερήσια ενοικίαση, δηλαδή από ακίνητα μακροχρόνιας ενοικίασης τα έχουν μετατρέψει σε ακίνητα ημερήσιας ενοικίασης, δηλαδή ξενοδοχεία.
Όσον αφορά στις περιοχές που είναι πλησίον σε πανεπιστήμια, παραμένει το ενδιαφέρον από φοιτητές αλλά η προσφορά είναι περιορισμένη και λόγω έλλειψης ακινήτων για ενοικίαση σε όλες τις περιοχές, από ό,τι φαίνεται οι τιμές θα αυξηθούν.
Ποιο είναι το προφίλ των ξένων αγοραστών; Από ποιες χώρες προέρχονται και ποιου οικονομικού εκτοπίσματος είναι;
Οι ξένοι αγοραστές προέρχονται από τη Ρωσία, την Κίνα και από τις Αραβικές Χώρες, συνήθως ενδιαφέρονται για αγορά ακινήτου με σκοπό την εξασφάλιση μόνιμης παραμονής και διαβατηρίου.
Τι είδους ακίνητα επιλέγουν οι περισσότεροι ξένοι αγοραστές και γιατί; Προτιμούν ακίνητα κοντά στη θάλασσα, ή μεγαλύτερα ακίνητα σε κάποια άλλη περιοχή;
Ενδιαφέρονται για ακίνητα μεγάλης αξίας όπως είναι επαύλεις και πολυτελή διαμερίσματα. Συνήθως οι περιοχές που ενδιαφέρονται είναι κοντά στη θάλασσα και σε κεντρικές τοποθεσίες. Υπάρχουν και οι περιπτώσεις που ενδιαφέρονται για αγορά ακινήτου με χαμηλή τιμή που σκοπό έχει μόνο την εξασφάλιση εξοχικής κατοικίας σε μια χώρα όπως είναι η Κύπρος.
*Ο Μαρίνος Κυναιγείρου είναι πρόεδρος Συνδέσμου Κτηματομεσιτών Επιχειρηματιών Κύπρου.
Κυριάκος Ταλατίνης: Σταθεροποιητικές – θετικές προοπτικές ανόδου των τιμών
Το 2016 οι τιμές των ακινήτων παρουσίασαν μικρή άνοδο, αν και παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Αυτό πού οφείλεται;
Οι τιμές των ακινήτων παρουσίασαν μικρή άνοδο κατά τη λήξη του έτους 2016, σε σύγκριση με τις επικρατούσες τιμές του 2015, αλλά σίγουρα παραμένουν σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα από τις υψηλότερες τιμές που παρουσίασαν κατά τα έτη 2007 και 2008.
Συναφώς, η βαθιά οικονομική ύφεση, σε συνδυασμό με τα γνωστά γεγονότα του Eurogroup Μαρτίου 2013, επηρέασαν ουσιαστικά τη ζήτηση για ακίνητα και κατά συνέπεια οι τιμές ακολούθησαν πτωτική πορεία.
Πρέπει να τονιστεί και να υπογραμμιστεί ότι τα πολύ προνομιούχα ακίνητα (παραλιακά κυρίως) δεν έχουν παρουσιάσει μειώσεις, αλλά τουναντίον παρουσιάζουν και αρκετά μεγάλες αυξήσεις, ειδικά τα ακίνητα επί του παραλιακού μετώπου της Λεμεσού.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι τιμές αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς. Γιατί στην Κύπρο οι τιμές είναι σε χαμηλότερα επίπεδα;
Πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι κτηματαγορές στις μεγάλες, αλλά και μικρότερες ευρωπαϊκές πόλεις είναι αρκετά πιο «ώριμες» (mature property markets), έχουν ικανοποιητική και σταθερή ζήτηση και o βαθμός μεταβλητότητας (volatility) των τιμών είναι πιο ομαλός σε σχέση με τη δική μας κτηματαγορά.
Είναι πασιφανές ότι τα μεγέθη των ευρωπαϊκών πόλεων και κατά συνέπεια το επίπεδο της ζήτησης είναι σε πολύ πιο ψηλά επίπεδα από ό,τι τα επίπεδα των κυπριακών πόλεων, το οποίο σε συνδυασμό με τις καλύτερες οικονομικές συνθήκες, μειωμένα χαμηλότερα επιτόκια, χαμηλότερη ανεργία, δημιουργούν πολύ ευνοϊκότερες συνθήκες για μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης.
Η έλλειψη ενδιαφέροντος από Κυπρίους θα μειώσει τις τιμές των ακινήτων; Το ενδιαφέρον των ξένων οδηγεί τις τιμές προς τα πάνω;
Με βάση τα στατιστικά δεδομένα των πωλητηρίων εγγράφων που κατατίθενται στο Τμήμα Κτηματολογίου, αυτά παρουσιάζουν σταθερή και ανοδική τάση μετά τα γνωστά, τραγικά γεγονότα του Eurogroup και της βαθιάς οικονομικής ύφεσης. Αυτή η αύξηση είναι σταθερή και διαχρονική για τα χρόνια 2014, 2015, 2016 και για το πρώτο τρίμηνο του 2017 παρατηρείται αύξηση σε ποσοστό 10% περίπου στα πωλητήρια έγγραφα.
Οπωσδήποτε το ενδιαφέρον των Κυπρίων επικεντρώνεται κυρίως στην αγορά κατοικίας/διαμερίσματος για κάλυψη των στεγαστικών αναγκών, για σκοπούς επένδυσης με εισοδηματική απόδοση και σε πολύ λιγότερο βαθμό στα γεωργικά, κτηνοτροφικά, βιομηχανικά ακίνητα.
Το ενδιαφέρον των ξένων αγοραστών παρουσιάζει και αυτό αξιοσημείωτους ρυθμούς ανόδου, οδηγώντας τις τιμές σε πιο ψηλά επίπεδα, για τα πολύ προνομιούχα παραλιακά ακίνητα.
Πώς θα κινηθούν οι τιμές των ακινήτων το 2017;
Πιστεύω ότι τα οικιστικά ακίνητα (διαμερίσματα, κατοικίες, κ.λπ.) θα παρουσιάσουν σταθεροποιητικές και θετικές προοπτικές ανόδου, ανάλογα με την τοποθεσία, το επίπεδο κατασκευής, σχεδίασης κ.λπ. Όσον αφορά στα γεωργικά ακίνητα θα ακολουθήσουν πτωτική πορεία, ειδικά εκκρεμούντος του θέματος της Δήλωσης Πολιτικής για το κεφάλαιο της μεμονωμένης κατοικίας και το ενδιαφέρον θα είναι πάρα πολύ μειωμένο. Το ίδιο θα ισχύσει και για τα κτηνοτροφικά ακίνητα, ενώ όσον αφορά στα βιομηχανικά, θα είναι σταθεροποιητικές τάσεις με μεγαλύτερο ενδιαφέρον για ενοικίαση. Όσον αφορά στα εμπορικά ακίνητα, θα συνεχίσουμε να παρατηρούμε τάσεις ανοδικές σε συγκεκριμένες περιοχές, τάσεις σταθεροποίησης σε άλλες περιοχές και ακόμα πτωτικής πορείας σε άλλες περιοχές, ανάλογα με την τοποθεσία.
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τις τιμές των ακινήτων;
Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές των ακινήτων είναι η προσφορά και η ζήτηση, η οικονομική ανάπτυξη του τόπου (αύξηση ΑΕΠ, μείωση ανεργίας, κ.λπ.), ο τραπεζικός τομέας, τα επιτόκια, η πολιτική κατάσταση, οι δημογραφικές αλλαγές, η οικονομική κατάσταση νοικοκυριών και η εξωγενής ζήτηση.
*Ο Κυριάκος Ταλατίνης είναι πρόεδρος Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Ακινήτων Κύπρου.
