Αντισυνταγματικές έκρινε το Διοικητικό Δικαστήριο τις αποκοπές που έγιναν από το κράτος στις συντάξεις των πρώην δημόσιων υπαλλήλων και των εργαζόμενων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στα πλαίσια των δημοσιονομικών μέτρων που λήφθηκαν τον Δεκέμβριο του 2012 για στήριξη της κυπριακής οικονομίας.
Στο δικαστήριο προσέφυγαν 115 συνταξιούχοι, οι οποίοι στο παρελθόν εργάζονταν στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, οι οποίοι θεώρησαν από την αρχή ως παράνομο το «ψαλίδισμα» στις συντάξεις τους.
Μάλιστα το δικαστήριο, λόγω της παραβίασης του Συντάγματος ακύρωσε το νόμο. Και με τη νέα απόφασή του το Δικαστήριο, όπως και σε προηγούμενη απόφαση που αφορούσε τους πολυσυνταξιούχους, θεωρεί τις συντάξεις ως περιουσιακό στοιχείο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Διπλές και τριπλές συντάξεις σε αξιωματούχους
Σύμφωνα με την απόφαση, το άρθρο 3 του νόμου περί της μείωσης των απολαβών και των συντάξεων των αξιωματούχων, εργοδοτουμένων και συνταξιούχων της κρατικής υπηρεσίας και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, συγκρούεται με το άρθρο 23 του Συντάγματος.
Όπως επισημαίνεται, στην απόφαση είναι ανεπίτρεπτος ο περιορισμός σε περιουσιακό ή ιδιοκτησιακό δικαίωμα των αιτητών και συγκεκριμένα το συμβατικό, κεκτημένο και αποκρυσταλλωμένο δικαίωμά τους στη σύνταξη, το οποίο πηγάζει από τη συμπλήρωση της υπηρεσίας σε συντάξιμη θέση.
Όπως τονίζει το Διοικητικό Δικαστήριο, ο περιορισμός που τέθηκε στο άρθρο 3 του νόμου, δεν είναι απαραίτητος και ούτε δικαιολογείται από το Σύνταγμα.
Το δικαστήριο διαπίστωσε επίσης πως ούτε η αιτιολογική έκθεση άλλα ούτε το προοίμιο του νόμου αποκαλύπτουν κάποιον από τους επιτρεπτούς περιορισμούς από το Σύνταγμα του δικαιώματος της ιδιοκτησίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: 2,86 δισ. ευρώ για επιδόματα και συντάξεις
Επίσης, αναφέρει πως «οι περιορισμοί στο δικαίωμα ιδιοκτησίας δυνάμει του άρθρου 23,3 του Συντάγματος που είναι οι μόνοι περιορισμοί που επιτρέπει το Σύνταγμα, είναι επιτρεπτοί μόνο προς το συμφέρον της δημόσιας ασφάλειας και υγείας, των δημόσιων ηθών, της πολεοδομίας, της ανάπτυξης και της χρήσης της ιδιοκτησίας προς προαγωγή της δημόσιας ωφελείας ή προς προστασίας των δικαιωμάτων τρίτων».
Παράλληλα υπογραμμίζεται πως το δικαίωμα στη σύνταξη, αποτελεί σύμφωνα με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, στην απόφαση Κουτσελίνη, περιουσία εντεταγμένη στην προστασία του πρόσθετου πρωτοκόλου της ΕΣΔΑ και του άρθρου 23 του Συντάγματος.
Υπενθυμίζεται πως η σχετική νομοθεσία άλλαξε τρείς φορές. Συγκεκριμένα στο νόμο του 2012, όσοι λάμβαναν μισθούς και συντάξεις μέχρι €1.000 δεν γινόταν καμία αποκοπή, από €1.001 μέχρι €1.500 οι αποκοπές ήταν 6,5%, από €1.501 μέχρι €2.000 η 8,5%, από €2.001 μέχρι €3.000 €9,5%, από €3.001 μέχρι €4.000 11,5% και πέραν των €4.000 η μείωση ήταν 12,5%.
Το 2013, οι αποκοπές αυξήθηκαν κατά 0,8% για απολαβές και συντάξεις μέχρι €2.000. Από €2.001 μέχρι €3.000 οι μειώσεις ανήλθαν σε 10,5%, από €3.001 μέχρι €4.000 σε 13% και πέραν των €4.000 η μείωση έφτανε το 14,5%.
Στον νόμο του 2014, οι αποκοπές καθορίστηκαν να αρχίζουν από 3,8% και φθάνουν στο 17,5%.
Επιστρέφονται €2 εκατ. και τερματίζονται οι αποκοπές
Η απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου ανοίγει τον δρόμο να επιστραφούν οι συντάξεις και να τερματιστούν οι αποκοπές στις συντάξεις των υπόλοιπων πρώην εργαζομένων στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Οι 115 συνταξιούχοι, οι οποίοι προσέφυγαν στο Δικαστήριο, θα λάβουν αναδρομικά τις συντάξεις που τους αποκόπηκαν, οι οποίες εκτιμάται ότι είναι €2 εκατ.
Αρμόδια πηγή δήλωσε στον «Φ» πως θα επιστραφούν σε κάθε έναν συνταξιούχο που προσέφυγε στο Δικαστήριο από €8 χιλ. έως €15 χιλ. Παράλληλα θα σταματήσει το μέτρο της αποκοπής για όλους τους υπόλοιπους συνταξιούχους του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα. Δηλαδή, όλοι οι συνταξιούχοι θα λαμβάνουν τις συντάξεις τους χωρίς τις μειώσεις που υπάρχουν από το 2012 και μετά. Αξίζει να σημειωθεί πως από την απόφαση θα επωφεληθούν εκτός από τους απλούς συνταξιούχους και τέως κρατικοί αξιωματούχοι που λαμβάνουν σύνταξη.
Η απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου έβαλε την Κυβέρνηση στα δύο στενά, καθώς ό,τι έκτισε την περίοδο της κρίσης πλέον ενδέχεται να γκρεμιστεί, εάν χρειαστεί λόγω και πιθανών άλλων αποφάσεων να καταβάλει ψηλές αποζημιώσεις. Ήδη η Νομική Υπηρεσία έχει θέσει στο μικροσκόπιο την απόφαση και εξετάζει το ενδεχόμενο να καταχωρήσει έφεση. Όπως μας αναφέρθηκε, σε περίπτωση καταχώρησης έφεσης, το Γενικό Λογιστήριο δεν επιστρέφει τις συντάξεις ούτε και τερματίζει τις αποκοπές, μέχρι η απόφαση να γίνει τελεσίδικη.
Πάντως νομικοί κύκλοι, μιλώντας στον «Φ», θεωρούν πως η δικαστική απόφαση για τους συνταξιούχους του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα είναι προάγγελος της προσφυγής που αφορά στις αποκοπές που έγιναν στους μισθούς των δημόσιων υπαλλήλων και των εργαζομένων στους ημικρατικούς οργανισμούς και στις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, η απόφαση για τη συγκεκριμένη υπόθεση αναμένεται να εκδοθεί νωρίς μέσα στο 2019.