Όταν πρόκειται για βοήθεια προς την Ουκρανία ενάντια στην εισβολή από τη Ρωσία, ο Elon Musk έχει προσφάτως μετατραπεί από τον “ήρωα κατά λάθος” του Κιέβου σε “ήρωα” της Μόσχας. Ο άνθρωπος ο οποίος κάθεται επάνω στον μεγαλύτερο λόφο ατομικού πλούτου στον κόσμο, μέρος του οποίου προέρχεται από αμυντικά συμβόλαια του Πενταγώνου, εργάζεται πλέον ενεργά για να θέτει εμπόδια στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.
Μετατόπιση
Η τραγωδία της Ουκρανίας έχει γίνει βασικό έμβλημα για την προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ, παράλληλα με τη μετανάστευση, με τον Musk να ενεργεί ως ένας από τους πολλούς ενισχυτές για τη διάδοση των δύο αυτών μηνυμάτων. Προωθεί εδώ και λίγο καιρό το ζήτημα των συνόρων, ωστόσο στην Ουκρανία μόλις αυτή την εβδομάδα “μετακόμισε” από τις περιστασιακές φιλορωσικές αναρτήσεις του στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, που κάποτε ονομαζόταν Twitter, στη λειτουργία ενός live-space όπου φιλοξενεί ομοϊδεάτες του Ρεπουμπλικανούς, καθώς προσπαθούν όλοι μαζί να μπλοκάρουν την αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία στο Κογκρέσο.
Τα παραπάνω συνέβησαν μόλις μία ημέρα αφότου η βασική υπηρεσία πληροφοριών της Ουκρανίας δήλωσε ότι διαθέτει αποδείξεις πως οι ρωσικές δυνάμεις χρησιμοποιούν τώρα το δίκτυο επικοινωνιών της Starlink στο πεδίο της μάχης. Ο Musk ισχυρίζεται ότι η εταιρεία του δεν πούλησε ποτέ καμία μονάδα Starlink στη Ρωσία, κάτι το οποίο είναι σίγουρα αλήθεια, καθώς κάτι τέτοιο θα παραβίαζε άμεσα τις αμερικανικές κυρώσεις. Η Ρωσία αγοράζει έμμεσα δυτική τεχνολογία και, αν άλλοι πωλούν το προϊόν του κατά παράβαση των κυρώσεων, ο Musk θα έπρεπε να είναι αγανακτισμένος και να ερευνά το θέμα, αντί να εκνευρίζεται.
Το πάνελ ζωντανής ροής που δημιούργησε ο δισεκατομμυριούχος, το περιεχόμενο του οποίου προβλήθηκε περισσότερες από 2 εκατομμύρια φορές, απέτυχε να μπλοκάρει το πακέτο βοήθειας για την Ουκρανία στη Γερουσία των ΗΠΑ την Τρίτη, όπου υπερψηφίστηκε δεμένο σε ενιαίο νομοσχέδιο με χρήματα για το Ισραήλ και την Ταϊβάν. Τα χρήματα για τον έλεγχο των συνόρων των ΗΠΑ αφαιρέθηκαν από το νομοσχέδιο, λόγω της αντίθεσης του Τραμπ. Πλέον, το πακέτο πηγαίνει στη Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικάνους, όπου ο δρόμος προς την έγκρισή του είναι πολύ “στενότερος”.
Επιχειρήματα… Πούτιν και Τραμπ
Το μπλοκάρισμα έχει σημαντικό πολιτικό νόημα, αν δεν σας ενδιαφέρει τίποτε άλλο από το να εξασφαλίσετε μια δεύτερη προεδρική θητεία για τον Τραμπ. Όσο τα σύνορα των ΗΠΑ παραμένουν σε χάος και η άμυνα της Ουκρανίας καταρρέει, και οι δύο αποτυχίες θα ξεδιπλώνονται υπό την κυβερνητική σκέπη του προέδρου Τζο Μπάιντεν, σε πραγματικό χρόνο. Όμως, τα επιχειρήματα του τραμπικού ρεύματος MAGA εντός των Ρεπουμπλικανών για την Ουκρανία απηχούν την προπαγάνδα του Κρεμλίνου και είναι βαθιά λανθασμένα. Ο Musk, φυσικά, δεν το βλέπει έτσι και στη διαδικτυακή εκπομπή περιέγραψε τις προσπάθειες να τον χαρακτηρίσουν ως απολογητή του προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν ως “παράλογες”.
Όπως έχω γράψει και στο παρελθόν, ο Musk δεν έλαβε αρκετά εύσημα για την απόφασή του, στην αρχή της σύγκρουσης, να βοηθήσει την άμυνα της Ουκρανίας παρέχοντάς της Starlink, αποκαθιστώντας έτσι τις βασικές επικοινωνίες πεδίου μάχης τις οποίες είχαν καταστρέψει οι ρωσικές δυνάμεις στις πρώτες τους επιθέσεις τον Φεβρουάριο του 2022. Από τότε όμως μέχρι σήμερα, φαίνεται να έχει κάνει πίσω από εκείνη του την απόφαση και να έχει πραγματοποιήσει στροφή 180 μοιρών.
Το πρώτο και πιο σημαντικό επιχείρημα το οποίο προβάλλουν ο Musk και ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί υπέρ της εγκατάλειψης της Ουκρανίας είναι ότι, όπως το έθεσε κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής μετάδοσης, “δεν υπάρχει αναθεματισμένος τρόπος” η Ρωσία να χάσει αυτό τον πόλεμο. Έχει μεγαλύτερο ανθρώπινο δυναμικό και περισσότερους πόρους από την Ουκρανία, οπότε γιατί να συνεχίσουμε να τροφοδοτούμε την ένοπλη προσπάθεια των Ουκρανών όταν δεν μπορούν να ελπίζουν να πάρουν πίσω τα χαμένα τους εδάφη;
Το δεύτερο επιχείρημα είναι ότι ο τερματισμός της υποστήριξης των ΗΠΑ θα ήταν το καλύτερο πράγμα και για τους ίδιους τους Ουκρανούς. Το τρίτο είναι ότι τα χρήματα των ΗΠΑ που αποστέλλονται στην Ουκρανία πιθανότατα υπεξαιρούνται από μια ουκρανική κυβέρνηση η οποία είναι διεφθαρμένη και αυταρχική, θολώνοντας τη σπάνια ηθική διαύγεια που περιέβαλε την ουκρανική ηγεσία λόγω της απρόκλητης εισβολής του Πούτιν. “Ο Πούτιν είναι αυταρχικός κυβερνήτης; Τι γίνεται με τον ηγέτη της Ουκρανίας, Βολόντιμιρ Ζελένσκι; Ανέβαλε τις εκλογές!”.
Μόνο που δεν το έκανε. Σύμφωνα με το σύνταγμα της Ουκρανίας, οι εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν όσο υπάρχει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και διεξάγεται πόλεμος. Η διεξαγωγή εκλογών θα παραβίαζε το σύνταγμα. Η Ουκρανία, φυσικά, έχει τεράστια προβλήματα με τη διαφθορά, αλλά η στρατιωτική βοήθεια είναι κυρίως σε είδος – 35 δισεκατομμύρια δολάρια από το πακέτο 95 δισεκατομμυρίων δολαρίων για Ουκρανία/Ισραήλ/Ταϊβάν θα διατεθούν για αγορές από αμερικανικούς κατασκευαστές όπλων. Δεν έχουν υπάρξει στοιχεία για συστηματικές πωλήσεις όπλων στη μαύρη αγορά από την Ουκρανία, ούτε, μέχρι στιγμής, ότι η δυτική οικονομική βοήθεια έχει διασπαθιστεί. Είναι σίγουρο ότι με ένα έστω μικρό μέρος της θα έχει συμβεί, αλλά δείξτε μου έναν πόλεμο με μηδενική διαφθορά.
Ρώτησε τους Ουκρανούς
Όταν φτάνουμε, δε, στο να ισχυρίζεται ο Musk ότι γνωρίζει τι είναι καλύτερο για τους Ουκρανούς, του προτείνω να πάρει ένα τηλέφωνο και να ρωτήσει τι πιστεύουν ή καλύτερα να τους επισκεφθεί. Η απάντηση στους ισχυρισμούς του θα ήταν μονάχα δυσπιστία έναντι του ιδίου.
Αρχικά, τα μεγάλης αξίας “κομμάτια” που προμηθεύουν οι ΗΠΑ και στα οποία οι Ουκρανοί έχουν πλέον έλλειψη περιλαμβάνουν πυρομαχικά αεράμυνας και πυροβολικού. Τα πρώτα είναι ζωτικής σημασίας για την κατάρριψη των καθημερινών μπαράζ πυραύλων που εκτοξεύει η Ρωσία στις πόλεις της Ουκρανίας. Τα δεύτερα είναι ο τρόπος με τον οποίο συμπιέζεις το πυροβολικό της άλλης πλευράς στο πεδίο της μάχης, σώζοντας τις ζωές των στρατιωτών σου. Έτσι, η διακοπή της βοήθειας δεν σώζει ζωές Ουκρανών. Αντιθέτως, κοστίζει ήδη πολλές απ’ αυτές.
Πιο ύπουλος, όμως, είναι ο ισχυρισμός ότι η Ρωσία δεν μπορεί να χάσει. Πρώτον, ποιος είναι ο Elon Musk για να το βεβαιώνει; Το Πεντάγωνο, το Κρεμλίνο και σχεδόν όλοι οι μη Ουκρανοί στρατιωτικοί αναλυτές έκαναν το ίδιο λάθος στην αρχή του πολέμου. Ναι, η αντεπίθεση της Ουκρανίας το 2023 απέτυχε και ναι, οι Ρώσοι έχουν επανεξοπλιστεί, ωστόσο οι πόλεμοι σπάνια είναι γραμμικής εξέλιξης. Η κατάσταση είναι τραγική για την Ουκρανία τώρα, όχι επειδή οι Ρώσοι είναι ανίκητοι, αλλά επειδή – ενθαρρυμένοι από ανθρώπους όπως ο Musk – οι Ρεπουμπλικανοί των ΗΠΑ εμποδίζουν τον ανεφοδιασμό τους με όπλα.
Ό,τι κι αν λέει πολιτικά ο πρόεδρος Ζελένσκι, οι στρατιωτικοί του σύμβουλοι και στρατηγοί έχουν μια θεωρία νίκης που προϋποθέτει κάποιες εδαφικές απώλειες. Η στρατηγική είναι να πιέσουν τη Ρωσία έως ότου ο Πούτιν καταλάβει ότι δεν μπορεί να κερδίσει τίποτε περισσότερο συνεχίζοντας τον πόλεμο και κινδυνεύει να καταλήξει σε πιο αδύναμη θέση εάν το πράξει. Μια απελπισμένη, πεισματάρικη ουκρανική άμυνα το καλοκαίρι του 2022 εξάντλησε την επιτιθέμενη ρωσική δύναμη, επιτρέποντας μια επιτυχημένη ουκρανική αντεπίθεση στις περιοχές της Χερσώνας και του Χαρκόβου, το φθινόπωρο.
Από την ουκρανική σκοπιά, η χώρα βρίσκεται πλέον ξανά σε αμυντική φάση του πολέμου. Ταυτόχρονα έχει απωθήσει τον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας από την Κριμαία (καταστρέφοντας ακόμη ένα μεγάλο σκάφος αυτή την εβδομάδα), γεγονός που επέτρεψε στους Ουκρανούς να ανοίξουν εκ νέου τις θαλάσσιες διαδρομές εξαγωγών για τα ουκρανικά σιτηρά. Τώρα αρχίζουν να ενισχύουν τη δική τους ανάπτυξη και παραγωγή πυρομαχικών, πυραύλων και drones. Αυτό ωστόσο θα πάρει χρόνο.
Η άμυνα δε χρειάζεται να τελειώνει με ήττα και οι πόλεμοι δεν είναι απλώς ένας ισολογισμός πόρων. Αν ίσχυε κάτι τέτοιο, ο στρατός του Πούτιν θα περνούσε ήδη τον δεύτερο χρόνο του στο Κίεβο, ο Χίτλερ θα είχε φτάσει στο Λονδίνο και ούτε η Σοβιετική Ένωση ούτε οι ΗΠΑ θα είχαν αναγκαστεί να αποσυρθούν από το Αφγανιστάν. Χωρίς τα μέσα για να προβληθεί μια αποτελεσματική άμυνα, ωστόσο, οι Ουκρανοί είναι εκείνοι που θα εξαντληθούν αυτή τη φορά, ευάλωτοι όχι σε μια αποδεκτή ειρηνευτική συμφωνία, αλλά σε μια ρωσική προέλαση.
Ξέρω ότι οι Ουκρανοί θα ήταν ιδιαίτερα χαρούμενοι να εξηγήσουν στον Musk γιατί θέλουν να συνεχίσουν να πολεμούν. Αν θέλει να συμμετάσχει στη λήψη αποφάσεων για την τύχη της χώρας τους, το λιγότερο που μπορεί να κάνει είναι να τους ρωτήσει.
Απόδοση – Επιμέλεια – Επιλογή Κειμένων (2019-2024): Γ.Δ. Παυλόπουλος
