Μία διετής και -κατά διαστήματα- σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ βορρά και νότου της ΕΕ, για το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, κατέληξε χθες σε συμβιβασμό, μετά από δίωρη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών της Ένωσης.
Οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες θα διαδεχθούν τη λεγόμενη ρήτρα διαφυγής, η οποία είχε συμφωνηθεί διαρκούσης της πανδημίας του κορωνοϊού, ώστε να χρηματοδοτηθούν τα κράτη και να αντιμετωπίσουν τις κατακλυσμιαίες οικονομικές και υφεσιακές επιπτώσεις εκείνης της κρίσης. Η ρήτρα διαφυγής εκπνέει και χωρίς τη χθεσινή συμφωνία για νέους δημοσιονομικούς κανόνες θα επέστρεφε σε ισχύ το -αυστηρό- Σύμφωνο Σταθερότητας, κάτι που δεν ήθελαν κυρίως οι χώρες του νότου.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ισπανικού Υπουργείου Οικονομικών, η Ισπανική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ πρότεινε νέο συμβιβαστικό κείμενο, στο οποίο έδωσαν τη συναίνεσή τους χθες και οι 27 υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ.
Η συμφωνία εξασφαλίζει σταδιακή και σταθερή μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και του κρατικού χρέους των κρατών μελών, με προστασία των επενδύσεων στους πράσινους, ψηφιακούς, κοινωνικούς και αμυντικούς τομείς. Για τον αμυντικό τομέα συμφωνήθηκε η εξαίρεση των δαπανών για την άμυνα κάποιων χωρών (μεταξύ τους η Ελλάδα) από το επιτρεπόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα.
Όπως εξήγησε μέσω ανακοίνωσής του το Υπουργείο Οικονομικών της Ελλάδας «η μείωση του δημόσιου χρέους θα είναι σταδιακή, ώστε να προστατευτεί η δυναμική της ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Με τους υφιστάμενους κανόνες, κάθε κράτος-μέλος που έχει χρέος άνω του 60% του ΑΕΠ είναι υποχρεωμένο να μειώνει κάθε χρόνο το χρέος του κατά το 1/20 του υπερβάλλοντος ποσού.
Με τους νέους κανόνες, η απαιτούμενη μείωση χρέους θα υπολογίζεται με βάση τα χαρακτηριστικά κάθε κράτους μέλους, ενώ ως ελάχιστο όριο για τα κράτη με υψηλό χρέος (>90% του ΑΕΠ) τίθεται η ετήσια μέση μείωση του χρέους κατά 1%».
Άλλες εκτιμήσεις αναλυτών αναφέρουν ότι οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες παρέχουν περισσότερα περιθώρια στα κράτη μέλη για εφαρμογή αναπτυξιακών μέτρων, σε αντίθεση με τη λογική των αυστηρών μέτρων λιτότητας που επέβαλλε το Σύμφωνο Σταθερότητας και ήθελε την επαναφορά τους κατά κύριο λόγο η Γερμανία.
Όπως αναφέρει το ΚΥΠΕ, σε ανάρτηση στον επίσημο λογαριασμό της Ισπανικής Προεδρίας της ΕΕ στην πλατφόρμα X, επισημαίνεται πως το νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης «διασφαλίζει τόσο την σταθερότητα όσο και την ανάπτυξη, με κανόνες που είναι ισορροπημένοι, ρεαλιστικοί, κατάλληλοι για τις τρέχουσες και τις μελλοντικές προκλήσεις».
Η υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας, Νάντια Καλβίνο, σε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση απάντησε σε ερώτηση «πώς διασφαλίζεται η τήρηση των νέων κανόνων», λέγοντας πως τα κράτη – μέλη θα έχουν «αυξημένη ιδιοκτησία» της πολιτικής τους.
