Διανύοντας μια περίοδο που ο κίνδυνος εμφάνισης ενός νέου κύματος μη εξυπηρετούμενων δανείων αυξάνεται μετά από κάθε απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για άνοδο των επιτοκίων (τελευταία απόφαση την περασμένη Πέμπτη), στην Κύπρο τα φώτα είναι στραμμένα στο θέμα των εκποιήσεων ενυπόθηκων ακινήτων.
Η κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών συνεχίζει σήμερα τη συζήτηση των προτάσεων νόμου που αφορούν τροποποιήσεις στο πλαίσιο των εκποιήσεων. Αίσθηση προκαλεί την ίδια ώρα η κίνηση στην οποία προέβη η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης δανείων, η Themis, την οποία υποδέχθηκε μετά βαΐων και κλάδων ο Σύνδεσμος Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ), ακόμα και κόμμα που στηρίζει πρόταση νόμου για τροποποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας.
Μέχρι στιγμής η μόνη πρόταση που φαίνεται να συγκεντρώνει την έγκριση της Κυβέρνησης και της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου είναι αυτή του ΔΗΣΥ για παραχώρηση πληροφόρησης στους δανειολήπτες όσον αφορά το οφειλόμενο ποσό, ενώ ο γενικός διευθυντής του ΥΠΟΙΚ Γιώργος Παντελή ανέφερε στην προηγούμενη συνεδρία ότι η πρόταση θα μπορούσε να επεκταθεί για να καλύψει και τις εταιρείες εξαγοράς και διαχείρισης πιστώσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Όλα ρευστά για τις εκποιήσεις
Ερωτηματικά υπάρχουν για την πρόταση του ΑΚΕΛ όσον αφορά την ανταλλαγή ακινήτου έναντι χρέους στην αγοραία τιμή αντί της αξίας καταναγκαστικής πώλησης, αφού τόσο το Υπουργείο Οικονομικών όσο και η Κεντρική Τράπεζα ανέφεραν ότι η πρόταση θα μπορούσε να τύχει εφαρμογής νοουμένου ότι δεν παραβιάζεται το δικαίωμα του συμβάλλεσθαι, που αποτελεί συνταγματική διάταξη.
Αντίθετα μεγάλη ανησυχία εξέφρασαν ΥΠΟΙΚ, ΚΤΚ, Σύνδεσμος Τραπεζών και ο Σύνδεσμος Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων για τυχόν έγκριση της πρότασης νόμου που υπογράφουν βουλευτές του ΑΚΕΛ, του ΔΗΚΟ, της ΔΗΠΑ, της ΕΔΕΚ, του ΕΛΑΜ, των Οικολόγων και ανεξάρτητων βουλευτών αναφορικά με την παραχώρηση του δικαιώματος σε δανειολήπτες για εξασφάλιση διατάγματος αναστολής της διαδικασίας εκποίησης για λόγους όπως την διαπίστωση του οφειλόμενου ποσού, κάνοντας λόγο για σειρά αρνητικών επιπτώσεων.
Αρνητική τοποθέτηση είχε και ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος Παύλος Ιωάννου, λέγοντας ότι η πρόταση αυτή δεν απαλλάσσει τον δανειολήπτη από τις υποχρεώσεις του, αλλά εισηγήθηκε όπως η πρόταση καλύψει μόνο τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, οι οποίες δεν επιβαρύνονται με κεφαλαιακές απαιτήσεις. Ο κ. Ιωάννου επικαλέστηκε στατιστικά στοιχεία που καταδεικνύουν ότι σχεδόν το ήμισυ των περιπτώσεων διακοπής ή αναστολής διαδικασίας εκποίησης που επιλαμβάνεται το Γραφείο του αφορούν σε εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων.
Ζυμώσεις σε Βουλή και Προεδρικό
Ενώ στη Βουλή βρίσκεται σε εξέλιξη η συζήτηση για τροποποιήσεις ακόμη και στον βασικό κορμό του νόμου των εκποιήσεων, η κυβέρνηση προσπαθεί να συντονιστεί, με τα κόμματα που την στηρίζουν, στο ζήτημα του νομοσχεδίου για τη δημιουργία και λειτουργία του λεγόμενου «Δικαστηρίου Εκποιήσεων».
Η απουσία του Υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού στο εξωτερικό για τις συνεδριάσεις Eurogroup και ECOFIN, οδήγησε στην αναβολή της έγκρισης του σχετικού νομοσχεδίου από το Υπουργικό την περασμένη Πέμπτη, 15 Ιουνίου 2023, εξέλιξη που δίνει χρόνο στην κυβέρνηση να συζητήσει περαιτέρω το θέμα με τους κομματικούς της εταίρους.
To κυβερνητικό νομοσχέδιο για το δικαστήριο εκποιήσεων θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό αφού θα αποτελέσει το αντίβαρο στην πρόταση νόμου που δίδει το δικαίωμα στους δανειολήπτες να καταφεύγουν στα συμβατικά δικαστήρια κατά τη διαδικασίας εκποίησης για οποιοδήποτε λόγο.
Στη βάση και τον μέχρι σήμερα παρεμβάσεων από διεθνείς φορείς, μία τέτοια εξέλιξη μπορεί να καταστίσει τη διαδικασία εκποίησης άνευ ουσίας και να ευνοήσει εκ νέου τους στρατηγικούς κακοπληρωτές οι οποίοι αξιοποίησαν τις συγκυρίες κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να αποφύγουν τις σχετικές διαδικασίες.
Επιπρόσθετα, εκφράζεται η ανησυχία ότι σε μία τέτοια χρονική συγκυρία ανόδου των επιτοκίων και του κόστους ζωής θα ενισχυθεί η κουλτούρα μη αποπληρωμής δανείων ακόμα και από μέχρι σήμερα συνεπείς δανειολήπτες. Την ίδια ώρα, νομικοί κύκλοι εκφράζουν επιφυλάξεις για τη συνταγματικότητα των προτάσεων νόμου αφού φαίνεται να προσκρούουν σε διάφορα άρθρα του Συντάγματος.
Η κίνηση της Themis
Η Themis, η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων, υπό το φως των όσων τεκταίνονται ανακοίνωσε ότι δίδει σε δανειολήπτες με ΜΕΔ, τη δυνατότητα μιας ταχείας διαδικασίας αναδιάρθρωσης.
Το σχέδιό της απαντά επί της ουσίας στην πρόταση νόμου των ΑΚΕΛ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ, ΕΛΑΜ, Οικολόγων και τριών βουλευτών του ΔΗΚΟ (Παύλου Μυλωνά, Χρήστου Ορφανίδη και Ζαχαρία Κουλία) η οποία προνοεί αναστολή της διαδικασίας εκποίησης όταν ο δανειολήπτης προσφεύγει στο δικαστήριο αμφισβητώντας το οφειλόμενο ποσό.
Συγκεκριμένα, η πρόταση της Themis καλύπτει όλα τα ΜΕΔ τα οποία είναι εξασφαλισμένα με πρώτη κατοικία αξίας ως €350.000 ακόμη και για τις περιπτώσεις στις οποίες έχουν σταλεί ειδοποιήσεις για εκποίηση Τύπου Θ ή Τύπου Ι.
Η εταιρεία θα αναστέλλει τυχόν προγραμματισμένες εκποιήσεις όσων σπεύσουν μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου να της αποστείλουν γραπτώς πρόταση ρύθμισης των οφειλών τους και δεσμεύεται ότι θα τους απαντήσεις επίσης γραπτώς εντός 30 ημερών.
Επιπρόσθετα παρέχει τη δυνατότητα στους δανειολήπτες να αποταθούν σε ανεξάρτητους λογιστικούς οίκους, για επιβεβαίωση των υπολοίπων των οφειλών τους και τον υπολογισμό των επιτοκίων τους καλύπτοντάς τους το κόστος, ενώ το αποτέλεσμα της εξέτασης θα είναι δεσμευτικό για την Themis.
H ανακοίνωση της Themis έτυχε θερμής υποδοχής από τον ΣΥΠΡΟΔΑΤ, ο οποίος όχι μόνο χαιρέτισε την πρωτοβουλία της εταιρείας αλλά εμμέσως πλην σαφώς την χαρακτήρισε και ως οδοδείκτη για την επίλυση των προβλημάτων που αναφύονται από τη συντήρηση των ΜΕΔ.
Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη πρόταση προέρχεται από τη Themis, την εταιρεία η οποία έχει πλέον να διαχειριστεί το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο προβληματικών δανείων στην Κύπρο, αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία, κίνηση την οποία χαιρέτισε ακόμα και η ΕΔΕΚ.