Μια σχετικά νέα επιλογή για την εξασφάλιση αυτοκινήτου κερδίζει έδαφος και στην αγορά της Κύπρου: Αντί της αγοράς αυτοκινήτου μέσω δανεισμού, προσφέρεται ήδη και η επιλογή της καταβολής μηνιαίου ενοικίου, στη βάση συμβολαίου, το οποίο δεν παραχωρεί ιδιοκτησιακά δικαιώματα στον πελάτη. Μόνο τη χρήση του αυτοκινήτου, με μόνο πρόσθετο έξοδο την αγορά καυσίμου.
Η ανάγκη απόκτησης αυτοκινήτου στην Κύπρο ξεκινά νωρίς μετά την ενηλικίωση, για τον λόγο αυτό οι τράπεζες επενδύουν στα δάνεια για αγορά μεταχειρισμένου ή καινούριου, συμβατικού ή ηλεκτροκίνητου ή υβριδικού αυτοκινήτου και ανάλογα με την περίπτωση διαμορφώνονται το επιτόκιο και οι όροι αποπληρωμής.
Tα μηνιαία στοιχεία που εκδίδονται κάθε μήνα από την Στατιστική Υπηρεσία δείχνουν ότι διαχρονικά η αγορά αυτοκινήτου έχει τα πάνω και τα κάτω της, αλλά σε κάθε περίπτωση παρουσιάζει μια δυναμική, η οποία ενισχύεται ακόμη περισσότερο όταν οι οικονομικές συνθήκες είναι καλές.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για τις εγγραφές επιβατηγών αυτοκινήτων σαλούν για το εντεκάμηνο 2023, οι συνολικές εγγραφές σημείωσαν άνοδο 37,1% και ανήλθαν σε 34.140 εγγραφές, σε σύγκριση με 24.902 την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Από το σύνολο των επιβατηγών αυτοκινήτων σαλούν, 13.894 ή 40,7% ήταν καινούρια και 20.246 ή 59,3% ήταν μεταχειρισμένα αυτοκίνητα. Οι αριθμοί αποκαλύπτουν το έντονο ενδιαφέρον που υπάρχει για αγορά αυτοκινήτου και αυτό που απομένει είναι να σκεφτεί και να επιλέξει ο υποψήφιος με ποιο τρόπο θα κάνει την αγορά.
Συνήθως… με δάνειο
Η πιο συνηθισμένη επιλογή διαχρονικά είναι η αγορά αυτοκινήτου μέσω τραπεζικού δανεισμού και για τον λόγο αυτό δεν υπάρχει πιστωτικό ίδρυμα που να μην προσφέρει λύσεις στους υποψήφιους αγοραστές, προσαρμοσμένες στα οικονομικά τους δεδομένα.
Η άλλη επιλογή είναι η αγορά με μετρητά, οπότε παρακάμπτεται ο τραπεζικός δανεισμός και όλα είναι πιο εύκολα για τον υποψήφιο αγοραστή. Νοουμένου ότι έχει αποταμιεύσεις.
Ωστόσο, στις μέρες μας υπάρχει και μια άλλη επιλογή στην αγορά, που μάλιστα διεκδικεί να γίνει μόδα: Η εξασφάλιση αυτοκινήτου μέσω μακροχρόνιας μίσθωσης (ενοικίου), που καταβάλλεται κάθε μήνα. Χωρίς προκαταβολή.
Σύμφωνα με την έρευνα του Insider, η λύση του leasing (ή χρονομίσθωση, στα ελληνικά) προσφέρεται από ιδιωτικές εταιρείες και υπάρχουν πολλές αναρτήσεις στο διαδίκτυο προς ενημέρωση ή προσέλκυση υποψήφιων πελατών. Είναι μια υπηρεσία που δεν προσφέρουν τα πιστωτικά ιδρύματα αλλά μόνο εταιρείες με αντικείμενο την εμπορία αυτοκινήτων.
To ερώτημα που μπαίνει για τους υποψήφιους αγοραστές σ’ αυτή την περίπτωση, είναι κατά πόσο συμφέρει να είναι κανείς ιδιοκτήτης οχήματος μέσω τραπεζικού δανεισμού ή μήπως είναι προτιμότερη η μέθοδος leasing μέσω ιδιωτικών επιχειρήσεων; Η απάντηση εξαρτάται από τις ανάγκες του καθενός και τα χρήματα που μπορεί να διαθέσει, αλλά και τον χρόνο στον οποίο μπορεί να διαθέσει τα χρήματα. Και στις δυο περιπτώσεις μπορεί στο τέλος ο πελάτης να καταστεί ιδιοκτήτης του αυτοκινήτου, κάτω από προϋποθέσεις.
Δεν υπάρχουν συγκεντρωμένα στοιχεία για το πόσα αυτοκίνητα διατίθενται στην κυπριακή αγορά μέσω leasing αλλά σύμφωνα με παράγοντες του χώρου σταδιακά το ενδιαφέρον αυξάνεται, τόσο σε επίπεδο ιδιωτών, όσο και σε επίπεδο εταιρειών που χρησιμοποιούν αυτοκίνητα για επαγγελματική χρήση.
Όλα πληρωμένα
Το leasing προϋποθέτει την καταβολή ενός σταθερού μηνιαίου μισθώματος για τη χρήση του αυτοκινήτου, αλλά η ιδιοκτησία του, καθώς και οι υπόλοιπες υποχρεώσεις, παραμένουν στην εταιρεία που προσφέρει το leasing, όπως έξοδα συντήρησης του οχήματος, πλήρης ασφαλιστική κάλυψη, άδεια κυκλοφορίας και επιθεώρηση καταλληλότητας (ΜΟΤ).
Η διαδικασία ελέγχου της πιστοληπτικής ικανότητας του πελάτη σε αυτές τις περιπτώσεις γίνεται συνήθως χωρίς την εμπλοκή τραπεζών. Μπορεί ο ενδιαφερόμενος να επιλέξει το αυτοκίνητο της αρεσκείας του και να επωφεληθεί από ένα συμβόλαιο το οποίο του επιτρέπει να κρατήσει το αυτοκίνητο για όσο καιρό θέλει, να πληρώνει μηνιαίο ενοίκιο και να το επιστρέψει όποτε θέλει, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση για την ακύρωση/διακοπή του συμβολαίου. Αρκεί να πληρώνει το προσυμφωνημένο ενοίκιο.
Η μεγάλη διαφορά από τη συνήθη διαδικασία είναι πως το αυτοκίνητο δεν ανήκει στον χρήστη. Θα πρέπει από την αρχή να αποφασίσει αν στο τέλος του συμβολαίου θα αγοράσει το αυτοκίνητο σε προσυμφωνημένη τιμή, για να το κρατήσει ή να το πουλήσει στη συνέχεια, ή αν θα το επιστρέψει και θα συνάψει νέο συμβόλαιο ενοικίασης.
Σημαντικό πλεονέκτημα του leasing αποτελεί η σταθερότητα στο κόστος χρήσης του αυτοκινήτου (μηνιαία), αλλά και η κατανομή του κόστους σε βάθος χρόνου, αφού ο χρήστης δεν πληρώνει τοις μετρητοίς, ούτε δανείζεται το σύνολο του ποσού που απαιτείται για την αγορά αυτοκινήτου, αλλά και δεν ανησυχεί για έκτακτα περιστατικά, ατυχήματα, μηχανικές βλάβες, ασφαλιστικές καλύψεις, κ.λπ. Αυτό του επιτρέπει να προγραμματίζει καλύτερα τον προϋπολογισμό του.
Το μόνο που επιβαρύνει τον χρήστη-οδηγό είναι το κόστος του καυσίμου.
Στην αγορά αυτοκινήτου με δάνειο, εκτός από το αρχικό κόστος-κεφάλαιο που απαιτείται, θα πρέπει να υπάρξει προϋπολογισμός για τις τακτικές δαπάνες, όπως είναι η ασφάλιση, τα τέλη κυκλοφορίας, η συντήρηση, αλλά και οι έκτακτες δαπάνες, όπως επισκευές και αλλαγή ελαστικών.
Το leasing για τη χρήση αυτοκινήτου δεν αφορά μόνο ιδιώτες. Αντίθετα, προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα σε επιχειρήσεις, γιατί τους επιτρέπει την κατοχή εταιρικών οχημάτων χωρίς πολυδάπανη διαχείριση και χωρίς κόστος αγοράς.
Υπάρχουν διαφορές
Οι τιμές leasing δεν είναι παντού οι ίδιες και έτσι ο πελάτης θα πρέπει να κάνει ενδελεχή έρευνα, με βάση τις ανάγκες του, για να εξασφαλίσει το ύψος του μηνιαίου μισθώματος που πραγματικά τον συμφέρει. Αυτό θα πρέπει να γίνει ακόμα και αν ο ενδιαφερόμενος αγοραστής επιλέξει τον τραπεζικό δανεισμό, γιατί οι όροι δανειοδότησης μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Μια άλλη διαφορά μεταξύ τραπεζικού δανεισμού και ενοικίασης αυτοκινήτου είναι κάτι που επίσης πρέπει να απασχολήσει τους ενδιαφερόμενους αγοραστές. Για παράδειγμα, στο τέλος της πενταετίας, με το leasing δεν θα διατηρήσει ο πελάτης στην κατοχή του κάποιο περιουσιακό στοιχείο για να ρευστοποιήσει στη συνέχεια αν το επιθυμεί, όπως μπορεί να κάνει μετά από έναν δανεισμό που αποπληρώνεται.
Αν κάποιος δεν θέλει τη λύση του leasing, η επόμενη ερώτηση που προκύπτει είναι «πως μπορώ να πάρω δάνειο αυτοκινήτου;». Πριν ξεκινήσει κάποιος τη διαδικασία για εξασφάλιση δανείου, θα πρέπει να υπολογίσει πόσα χρήματα μπορεί να δίνει με σχετική άνεση κάθε μήνα για τη δόση του αυτοκινήτου του, πόσο ακριβό αυτοκίνητο θέλει, αν θα είναι καινούριο ή μεταχειρισμένο, κλπ. Οι όροι του δανείου για αγορά αυτοκινήτου δεν διαφέρουν σε γενικές γραμμές από τα άλλα είδη δανείων.
Η τράπεζα δίνει το ποσό που έχει συμφωνήσει με τον δανειζόμενο και αυτός θα πρέπει να εξοφλήσει σε ορισμένη χρονική διάρκεια. Θα επιβαρυνθεί με επιτόκιο, προκειμένου το τραπεζικό κατάστημα να καλύψει την επισφάλεια και να δημιουργήσει κέρδος από τη συναλλαγή. Επίσης, η κυριότητα του αυτοκινήτου θα παραμείνει στον δανειστή μέχρι την εξόφληση του δανείου.
Το επόμενο ερώτημα είναι τι στοιχεία θέλουν οι τράπεζες για να εξετάσουν την αίτηση δανείου. Τα βασικά που θέλουν όλα τα πιστωτικά ιδρύματα είναι: Στοιχεία ταυτότητας, εισοδήματος, επικοινωνίας και στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας. Όσον αφορά τα δικαιολογητικά που πιστοποιούν τα εισοδήματα, θα ζητηθεί, αν είναι εργαζόμενοι του ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα, αντίγραφα μισθοδοσίας των τριών τελευταίων μηνών, δικαιολογητικά έγγραφα για οποιοδήποτε άλλο είδος σταθερού εισοδήματος, αν υπάρχουν. Για τους αυτοεργοδοτούμενους / ελεύθερους επαγγελματίες θα ζητηθεί φορολογική δήλωση ή δήλωση κοινωνικών ασφαλίσεων ή αλλά δικαιολογητικά έγγραφα.
Εφόσον ο πελάτης προσκομίσει στην τράπεζα την τελική προσφορά του αυτοκινήτου, καθώς και τα απαραίτητα στοιχεία/ δικαιολογητικά που απαιτούνται, η τράπεζα θα προχωρήσει άμεσα με αξιολόγηση του αιτήματος και με έγκριση, εφόσον ικανοποιούνται τα κριτήρια που εφαρμόζονται εσωτερικά. Αφού εγκριθεί το αίτημα, πληρώνεται κατευθείαν ο πωλητής από την τράπεζα και ο πελάτης παραλαμβάνει το αυτοκίνητο από τον πωλητή.
Το επιτόκιο με το οποίο δανείζουν οι τράπεζες είναι ανάλογο με την προκαταβολή που δίνει ο πελάτης. Όσο πιο μεγάλη είναι η προκαταβολή, τόσο μικρότερο είναι το επιτόκιο. Επιπλέον, αν το αυτοκίνητο που θα αγοράσει ο υποψήφιος πελάτης είναι μεταχειρισμένο, τότε η μέγιστη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου είναι 5 χρόνια, αν είναι καινούριο είναι 7 χρόνια και μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη η διάρκεια του δανείου αν το αυτοκίνητο είναι ηλεκτρικό ή υβριδικό. Σε περίπτωση που καθυστερήσει ο πελάτης να πληρώσει τη δόση, το συνολικό κόστος του δανείου μπορεί να αυξηθεί, λόγω πρόσθετων χρεώσεων, βάσει της σύμβασης με την τράπεζα.
Κίνητρα για ηλεκτρικό αυτοκίνητο
Οι ευρωπαϊκές χώρες προσφέρουν δημοσιονομική στήριξη για να τονώσουν την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων, όπως επιδοτήσεις ή φορολογικές απαλλαγές και εκπτώσεις, οι οποίες διαφέρουν πολύ, όπως ανακοίνωσε η Ένωση Ευρωπαϊκών Κατασκευαστών Αυτοκινήτων- ACEA.
Κάθε χρόνο, η ACEA παρέχει μια ενημερωμένη επισκόπηση των φορολογικών μέτρων για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η διευρυμένη έκδοση του 2023 περιλαμβάνει πλέον την Ισλανδία, την Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η επισκόπηση αναφέρει πληροφορίες σχετικά με φορολογικά πλεονεκτήματα (που σχετίζονται με την απόκτηση και την ιδιοκτησία, συμπεριλαμβανομένων των εταιρικών αυτοκινήτων), τα κίνητρα αγοράς, όπως πληρωμές μπόνους ή ασφάλιστρα για αγοραστές και κίνητρα για την ανάπτυξη ή την εγκατάσταση υποδομής χρέωσης.
Σημαντικά ευρήματα: Είκοσι κράτη μέλη της ΕΕ προσφέρουν κίνητρα για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Επτά χώρες δεν παρέχουν κανένα κίνητρο αγοράς. Ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά χορηγούν φορολογικές μειώσεις ή απαλλαγές: Βέλγιο, Βουλγαρία, Δανία, Φινλανδία, Λετονία, Σλοβακία και Σουηδία. Η Εσθονία έχει θεσπίσει κίνητρα αγοράς για ηλεκτρικά αυτοκίνητα με μπαταρία. Η Δανία προσφέρει ελάχιστους φόρους για την απόκτηση και την ιδιοκτησία. Η Βουλγαρία και η Ρουμανία απαλλάσσουν τα ηλεκτρικά οχήματα από φόρους ιδιοκτησίας. Τόσο στην Ευρώπη, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα κερδίζουν σταθερά την προτίμηση του κοινού που τα επιλέγει γιατί υπάρχει μεγάλη περιβαλλοντολογική ευαισθητοποίηση, αλλά και γιατί αποτελούν συμφέρουσες λύσεις μετακίνησης εντός πόλεων. Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και η συνακόλουθη αύξηση της κλίμακας παραγωγής σημαίνουν ότι υπάρχει αυξανόμενη συζήτηση για την πλήρη αντικατάσταση των οχημάτων εσωτερικής καύσης.
Αυξημένη ζήτηση στην Ευρώπη
Οι παραδόσεις επιβατικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη αυξήθηκαν για 15ο μήνα τον Οκτώβριο του 2023, παρόλο που ο πληθωρισμός και το υψηλότερο κόστος δανεισμού επιβάρυνε τη ζήτηση των καταναλωτών.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι ταξινομήσεις καινούργιων αυτοκινήτων αυξήθηκαν 14% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, φτάνοντας στο 1,04 εκατ. οχήματα, όπως ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων, με κύρια αιτία το γεγονός ότι πρόκειται για παραγγελίες που έχουν καθυστερήσει. Οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων αποτέλεσαν περίπου το 15% των συνολικών παραδόσεων.
Επίσης, σημαντική αύξηση κατέγραψε το εμπόριο σε ηλεκτρικά και υβριδικά επιβατικά αυτοκίνητα στην ΕΕ μεταξύ 2017 και 2022, σύμφωνα με δεδομένα που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat.
Από την έκδοση του Insider