Τον Οκτώβριο του 1987, το γνωστό παγκόσμιας κυκλοφορίας οικονομικό περιοδικό Forbes δημοσίευσε το πρώτο του τεύχος, στο οποίο κατέγραφε σε λίστα τους 100 πλουσιότερους δισεκατομμυριούχους του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου και του διαβόητου και λεγόμενου ως βασιλιά της κοκαΐνης της Κολομβίας, Πάμπλο Εσκομπάρ.
Όπως καταγράφεται σε άρθρο του ίδιου περιοδικού Forbes ημερομηνίας 15/9/2015:
«Το καρτέλ ναρκωτικών αποκόμισε κέρδη τουλάχιστον 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων (αφορολόγητα!) μόνο από το 1981 έως το 1986».
Το ποσοστό του Εσκομπάρ στο καρτέλ ναρκωτικών ανερχόταν στο 40%.
Στη λίστα με τους δισεκατομμυριούχους του 1987, το FORBES υπολόγισε ότι η ταμειακή ροή (cash flow) του Εσκομπάρ ήταν τουλάχιστον 3 δισεκατομμύρια δολάρια και η καθαρή του περιουσία πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Εσκομπάρ παρέμεινε στη λίστα των δισεκατομμυριούχων μέχρι το 1993. Μέχρι τότε ήταν καταζητούμενος φυγάς και τον κυνηγούσαν οι κυβερνητικές υπηρεσίες. Η τιμή για το κεφάλι του ήταν 11 εκατομμύρια δολάρια, ενώ η καθαρή περιουσία του εξακολουθούσε να κυμαίνεται πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Στην τελευταία του εμφάνιση στη λίστα, τον Ιούλιο του 1993, το Forbes προέβη στην εξής ανατριχιαστική επισήμανση: «Υποψιαζόμαστε ότι, όπως και οι συνάδελφοί του βαρόνοι ναρκωτικών, οι αδερφοί Ochoa (τώρα κλειδαμπαρωμένοι στη φυλακή), ο Εσκομπάρ θα φύγει σύντομα από αυτή τη λίστα, ίσως και από αυτή τη γη».
Το EUIPO και η αρνητική απόφαση
Τον Σεπτέμβριο του 2021, η Escobar Inc, η εταιρεία που ιδρύθηκε από τον αδελφό του Pablo Escobar, Roberto de Jesús Escobar, υπέβαλε αίτηση στο EUIPO (Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) για την καταχώριση του λεκτικού εμπορικού σήματος της ΕΕ N 018568583 “Pablo Escobar”.
Το εμπορικό αυτό σήμα καλύπτει μεγάλο αριθμό αγαθών και υπηρεσιών στις Τάξεις 3, 5, 9, 10, 12 έως 16, 18, 20, 21, 24 έως 26.
Η ταξινόμηση Νίκαιας είναι το σύστημα ταξινόμησης προϊόντων και υπηρεσιών, βάσει της διεθνούς σύμβασης της Νίκαιας (Nice Classification 1957), ως αυτή εκάστοτε τροποποιείται.
Σύμφωνα με την ταξινόμηση της Νίκαιας, υπάρχουν 45 κλάσεις προϊόντων και υπηρεσιών.
Τα καθορισμένα προϊόντα του εμπορικού σήματος, με την ονομασία “Pablo Escobar”, περιλαμβάνουν αρώματα, μηχανοκίνητα οχήματα, πυροβόλα όπλα, μουσικά όργανα και καπνό. Περιλαμβάνονται, επίσης, υπηρεσίες όπως η διαφήμιση και το μάρκετινγκ, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες μεταφοράς και παράδοσης.
Ωστόσο, τόσο ο εξεταστής της υπόθεσης όσο και το πέμπτο τμήμα προσφυγών του EUIPO (Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) απέρριψαν την αίτηση για όλα τα καθορισμένα προϊόντα και υπηρεσίες, με το αιτιολογικό ότι το σήμα ήταν αντίθετο προς τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη κατά την έννοια του άρθρου 7 παράγραφος 1( στ) του Κανονισμού 2017/1001 (EUTMR).
Το άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο στ) του κανονισμού της ΕΕ για τα εμπορικά σήματα ορίζει ότι σήματα που αντίκεινται στη δημόσια τάξη ή την ηθική, δηλαδή που ενθαρρύνουν ή υποκινούν συμπεριφορά που είναι παράνομη, ανήθικη ή επιβλαβής για την κοινωνία γενικά, δεν μπορούν να καταχωριστούν ως εμπορικό σήμα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει σήματα που περιέχουν άσεμνες, μεροληπτικές, μίσους ή μισαλλόδοξες λέξεις.
Η απόφαση του ΔΕΕ
Η Escobar Inc προσέφυγε στο Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο έπρεπε να αποφασίσει εάν το εμπορικό σήμα “Pablo Escobar” ήταν αντίθετο με τη δημόσια τάξη.
Στις 17 Απριλίου 2024, στην υπόθεση T-255/23, το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέρριψε την αίτηση καταχώρισης του λεκτικού σήματος της ΕΕ «Pablo Escobar», επικυρώνοντας την απόφαση του EUIPO, που την έκρινε αντίθετη με τη δημόσια τάξη.
Το Δικαστήριο επικύρωσε την απόφαση του EUIPO ότι το σήμα ήταν αντίθετο με τη δημόσια τάξη και ότι η απόφαση ήταν απόλυτα συνυφασμένη και ευθυγραμμισμένη με τις αρχές της ηθικής.
Το Δικαστήριο συμφώνησε ότι ένα σημαντικό μέρος, ειδικά του ισπανόφωνου κοινού, θα συσχετίσει το εμπορικό αυτό σήμα με τον Πάμπλο Εσκομπάρ, ο οποίος θεωρείται σύμβολο της διακίνησης ναρκωτικών, του οργανωμένου εγκλήματος και σοβαρών εγκλημάτων που συνδέονται με αυτό, το οποίο είναι αντίθετο με τις αξίες της αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της ισότητας και αλληλεγγύης, που υποστηρίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως εκ τούτου, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση καταχώρισης του σήματος.
Η εταιρεία, που ιδρύθηκε από τον αδελφό του Pablo Escobar, τον Roberto de Jesús Escobar, προς απάντηση των ηθικών επιχειρημάτων υποστήριξε και επιχειρηματολόγησε ότι άλλα ονόματα κατ’ ισχυρισμό γνωστών εγκληματιών, κατά την εταιρεία, είχαν ήδη καταχωριστεί ως εμπορικά σήματα της ΕΕ, όπως οι Bonnie and Clyde, Al Capone ή Che Guevara.
Το Δικαστήριο απέρριψε αυτούς τους ισχυρισμούς και τα επιχειρήματα αυτά και αποφάνθηκε ότι, σε αντίθεση με προηγούμενες υποθέσεις στις οποίες η προσβλητικότητα (offensiveness) των ονομάτων αυτών που θεωρούνται εγκληματικά μπορεί να μειώθηκε με την πάροδο του χρόνου, ως αποτέλεσμα της μετατροπής τους σε ιστορικά πρόσωπα, στην περίπτωση του Πάμπλο Εσκομπάρ η σύνδεση με σύγχρονες εγκληματικές δραστηριότητες και σοβαρά εγκλήματα, όπως η διακίνηση ναρκωτικών και η τρομοκρατία, ήταν ακόμη επίκαιρη και σύγχρονη και ακόμη πιο διαδεδομένη και επιβλαβής για την κοινωνία.
Ως εκ τούτου, η άρνηση καταχώρισης του σήματος «Pablo Escobar» βασίστηκε στη σημερινή και επικρατούσα δημόσια αντίληψη για το συγκεκριμένο όνομα, το οποίο θεωρήθηκε ασυμβίβαστο με τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Νωπή η εγκληματική δράση
Το Δικαστήριο της ΕΕ αποφάνθηκε επίσης ότι το EUIPO (Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) ορθά διαπίστωσε ότι είναι βάσιμη η πιθανότητα να συνδεθεί το όνομα του Pablo Escobar με το εμπόριο ναρκωτικών και τη “ναρκο-τρομοκρατία”, καθώς και με τα εγκλήματα και τις αρνητικές επιπτώσεις που προκύπτουν εξ αυτών, παρά με τις τυχόν καλές πράξεις του υπέρ των φτωχών στην Κολομβία, χάρη στις οποίες, σύμφωνα με την Escobar Inc., έλαβε το προσωνύμιο “Ρομπέν των Δασών της Κολομβίας”.
Ως εκ τούτου, το εμπορικό σήμα μπορεί να θεωρηθεί ότι έρχεται σε αντίθεση με τις θεμελιώδεις αξίες και τα πρότυπα ηθικής που επικρατούν στην ισπανική κοινωνία.
Το Γενικό Δικαστήριο πρόσθεσε ότι το θεμελιώδες δικαίωμα του Pablo Escobar στο τεκμήριο αθωότητας δεν έχει παραβιαστεί επειδή, παρόλο που πότε δεν καταδικάστηκε από ποινικό δικαστήριο (σημειώνεται ότι σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια αστυνομικής επιχείρησης), θεωρείται ευρέως στην Ισπανία ως σύμβολο του οργανωμένου εγκλήματος που ευθύνεται για την τέλεση πολλών εγκλημάτων.
Η εταιρεία που ιδρύθηκε από τον αδελφό του Pablo Escobar και υπέβαλε τη σχετική αίτηση, η οποία απορρίφθηκε, έχει το δικαίωμα εντός δύο μηνών και δέκα ημερών από της κοινοποιήσεώς της απόφασης, που εκδόθηκε στις 17/4/2024, να καταχωρήσει κατά της αποφάσεως άσκηση αναίρεσης, η οποία δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, περιοριζόμενη όμως μόνο σε νομικά ζητήματα.
- Advocates-Legal Consultants
