Δρ Ανδρέας Προκοπίου
Πρώην Ανώτερος Ερευνητής στον τομέα των Έξυπνων Δικτύων, στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης και ερευνητής στην Électricité de France R&D στη Γαλλία
Τις τελευταίες ημέρες γίνεται έντονος λόγος για την ανεπάρκεια παραγωγής στην Κύπρο. Οι συζητήσεις κορυφώθηκαν μετά τις εκ περιτροπής διακοπές καταναλωτικού φορτίου της 12ης Αυγούστου 2025, με το εύλογο ερώτημα αν το ηλεκτρικό μας σύστημα μπορεί πράγματι να ανταποκριθεί στις ανάγκες της ζήτησης.
Δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση ότι η επάρκεια παραγωγής πρέπει να ενισχυθεί και ότι απαιτείται μια σοβαρή συζήτηση για τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα επιτευχθεί. Στον χώρο της ενέργειας κατατίθενται διαφορετικές προσεγγίσεις: από νέες συμβατικές μονάδες έως αποθήκευση και έξυπνη διαχείριση της ζήτησης. Ωστόσο, αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι ότι η ίδια η 12η Αυγούστου, ημέρα που έφερε διακοπές καταναλωτικού φορτίου, δεν θα έπρεπε να συγκαταλέγεται στις μέρες ανεπάρκειας.
Αντίθετα, τα ιστορικά δεδομένα δείχνουν ότι τα προηγούμενα καλοκαίρια βιώσαμε πολύ πιο δύσκολες ημέρες, με υψηλότερη ζήτηση και πιο απαιτητικά προφίλ φορτίου, χωρίς καμία ανάγκη για διακοπές καταναλωτικού φορτίου.
Η σύγκριση των ημερών
Ανατρέχοντας στα ιστορικά στοιχεία του ΔΣΜΚ, βλέπουμε ότι:
- Στις 24 Ιουλίου 2025 (Εικόνα 1), μόλις τρεις εβδομάδες πριν τις διακοπές καταναλωτικού φορτίου, η συνολική ζήτηση κορυφώθηκε στα 1.233 MW. Στο κρίσιμο διάστημα 18:30–22:00, η αιχμή της ζήτησης ήταν 1.127 MW, με διαθέσιμη συμβατική ισχύ 1.204 MW. Το σύστημα ανταποκρίθηκε κανονικά.
- Στις 12 Αυγούστου 2025 (Εικόνα 1), η συνολική ζήτηση ήταν χαμηλότερη, με μέγιστο στα 1.158 MW. Όμως, στο ίδιο απογευματινό διάστημα η αιχμή έφτασε τα 1.087 MW, με τη διαθέσιμη συμβατική ισχύ να περιορίζεται μόλις στα 1.062 MW. Η μικρή αυτή υστέρηση ήταν αρκετή για να προκαλέσει εκ περιτροπής διακοπές.
Εικόνα 1 – Σύγκριση 24/07/2025 με 12/08/2025
Αν κοιτάξουμε τα προηγούμενα καλοκαίρια, η αντίθεση γίνεται ακόμη πιο έντονη:
- Στις 22 Ιουλίου 2024, η απογευματινή αιχμή άγγιξε τα 1.162 MW, με διαθέσιμη ισχύ 1.150 MW παρά το οριακό περιθώριο, το σύστημα κάλυψε τις ανάγκες.
- Στις 24 Ιουλίου 2023, η απογευματινή αιχμή έφτασε τα 1.114 MW, με διαθέσιμη συμβατική ισχύ 1.271 MW η επάρκεια ήταν απόλυτα εξασφαλισμένη.
Η ουσία του προβλήματος: μια ανεπάρκεια που δεν θα έπρεπε να υπάρξει
Η 12η Αυγούστου 2025 δεν ήταν μέρα ακραίας ζήτησης ήταν μέρα μειωμένης διαθεσιμότητας παραγωγής. Ενώ στις δύσκολες ημέρες του 2023 και του 2024 η μέγιστη τεχνικά δυνατή ισχύς κυμαινόταν στα 1.270–1.330 MW, την 12η Αυγούστου 2025 περιορίστηκε μόλις στα 1.065 MW. Αυτή η απόκλιση ήταν αρκετή ώστε, παρά τη χαμηλότερη ζήτηση, να μετατρέψει μια «διαχειρίσιμη» μέρα σε μέρα ανεπάρκειας.
Η μειωμένη αυτή διαθεσιμότητα μπορεί να αποδίδεται είτε σε τεχνικές βλάβες είτε σε προγραμματισμένες συντηρήσεις, χωρίς να είναι απολύτως σαφές ποιο από τα δύο υπερίσχυσε. Όποια κι αν είναι η αιτία, το μήνυμα είναι το ίδιο: η επάρκεια του συστήματος δεν μπορεί να εξαρτάται από συγκυρίες ή τυχαία συμβάντα. Χρειάζεται συστηματικός σχεδιασμός, και αξιόπιστος προγραμματισμός.
Η 12η Αυγούστου δεν αποτελεί απλώς μια ημερομηνία διακοπών καταναλωτικού φορτίου αποτελεί μια ηχηρή υπενθύμιση ότι το πραγματικό ζητούμενο για το ηλεκτρικό μας σύστημα δεν είναι μόνο η κάλυψη της ζήτησης, αλλά κυρίως η διασφάλιση της διαθεσιμότητας και της αξιοπιστίας της παραγωγής. Η ενίσχυση της επάρκειας δεν είναι θεωρητική συζήτηση, αλλά άμεση προτεραιότητα, ώστε το φαινόμενο μιας «ημέρας ανεπάρκειας που δεν θα έπρεπε» να μη χρειαστεί να το ξαναζήσουμε.
Οι απόψεις που εκφράζονται είναι προσωπικές.
