Όποιος πρόλαβε- πρόλαβε με την προηγούμενη προβληματική και αμφιλεγόμενη νομοθεσία σε σχέση με τον μειωμένο ΦΠΑ 5% κατά την αγορά ή την ανέγερση κύριας κατοικίας/διαμερίσματος, καθώς μέσα Ιουνίου του 2026 θα σταματήσει η εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων της νέας νομοθεσίας που εγκρίθηκε το 2023.
Συγκεκριμένα, οι μεταβατικές διατάξεις προνοούουσαν πως όσοι είχαν υποβάλει αίτηση για πολεοδομική άδεια από τις αρχές Ιουνίου του 2023 μέχρι την 31η Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς, ανεξαρτήτως πότε θα ολοκληρωθεί η ανέγερση της οικοδομής, συνεχίζουν να πληρώνουν 5%, όπως με την προηγούμενη νομοθεσία. Συνεπώς, για τρία χρόνια , δηλαδή από τις 16 Ιουνίου του 2023 μέχρι τις 15 Ιουνίου 2026, λόγω των μεταβατικών διατάξεων, εφαρμόζονταν παράλληλα και οι δύο νομοθεσίες.
Τόσο ο χαλαρός νόμος του 2016, σύμφωνα με τον οποίο επιβαλλόταν 5% ΦΠΑ στα πρώτα 200 τετραγωνικά μέτρα (τμ) ακινήτου, ανεξαρτήτως συνολικού εμβαδού, όσο και η νέα νομοθεσία του 2023, η οποία εγκρίθηκε μετά από αυστηρές συστάσεις από την Κομισιόν. Η νέα νομοθεσία προβλέπει ότι 5% ΦΠΑ θα επιβάλλεται στα πρώτα 130 τ.μ. κατοικίας/διαμερίσματος, με αξία μέχρι €350 χιλ.
Παράλληλα, εφαρμόζεται και κλιμακωτή επιβολή μειωμένου ΦΠΑ. Για κατοικίες και διαμερίσματα με εμβαδόν από 131 τ.μ. μέχρι 190 τ.μ. και με αξία μέχρι €475 χιλ. επιβάλλεται 19% ΦΠΑ.
Τα πιο πάνω επιβεβαιώνει και ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός, σύμφωνα με στοιχεία που προώθησε στη Βουλή: «Για τις διατάξεις του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, προβλέπονται μεταβατικά μέτρα, για κτήρια για τα οποία έχει εξασφαλιστεί πολεοδομική άδεια από την αρμόδια αρχή ή έχει υποβληθεί αίτηση για πολεοδομική άδεια στην αρμόδια αρχή μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2023 και για τα οποία υποβάλλεται δεόντως συμπληρωμένη η υπεύθυνη δήλωση που προβλέπεται στο Τμήμα Φορολογίας για την επιβολή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ, όπως προβλέπεται στο σχετικό νόμο, εντός τριών ετών από την ημερομηνία έναρξης της μέχρι τις 15 Ιουνίου, 2026» υπέδειξε.
Σύμφωνα με τον υπουργό, όποιο πρόσωπο που επωφελήθηκε του μειωμένου ΦΠΑ κατά την αγορά ή την ανέγερση κύριας κατοικίας, δηλαδή το χρησιμοποιεί για οποιουσδήποτε άλλους σκοπούς εκτός από κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής στη Δημοκρατία, η νομοθεσία προβλέπει ότι οφείλει να καταβάλει το πλήρες ποσό του φόρου, είτε αφορά δικαιούχους στα πλαίσια του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, είτε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο στη Δημοκρατία. Συνεπώς οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι πληρώνουν επιπρόσθετους φόρους 14%.
Ο κ. Κεραυνός αναφέρεται και στις εκστρατείες που διεξάγει το Τμήμα Φορολογίας για επανάκτηση των ποσών του ΦΠΑ από πρόσωπα που επωφελήθηκαν το μειωμένο φόρο χωρίς να χρησιμοποιούν την κατοικία που απέκτησαν ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής στη Δημοκρατία, περιλαμβανομένων και των προσώπων που έχουν αγοράσει κατοικία στα πλαίσια του ΚΕΠ.
Επιπρόσθετα, ο υπουργός αναφέρει πως ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες παράβασης κατά τη Δημοκρατίας από την ΕΕ, σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία. Όπως σημειώνει, το νέο νομικό πλαίσιο προωθήθηκε στις Βρυξέλλες, οι οποίες αποφάνθηκαν πως η ΚΔ δεν θα καταβάλει οποιαδήποτε επιπρόσθετα ποσά λόγω της επιστολής παράβασης και της αιτιολογημένης γνώμης που έλαβε από ΕΕ. Τα στοιχεία ήρθαν στο φως μετά από ερώτηση που υπέβαλλε η βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου.