Μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων επιδιώκουν τα κόμματα να βάλουν φρένο στην ανεξέλεγκτη αγορά ακινήτων από υπηκόους τρίτων χωρών. Θορυβημένοι οι βουλευτές από τα στοιχεία που ήρθαν στο φως, σύμφωνα με τα οποία το 27% των ακινήτων αλλά και γης που πωλήθηκε κατέληξε σε μη Ευρωπαίους αγοραστές, κατέθεσαν χθες στη Βουλή τρεις προτάσεις νόμου.
Οι δύο προέρχονται από το ΑΚΕΛ και έχουν σκοπό να μπει φρένο στην ανεξέλεγκτη αγορά ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς και εταιρείες αλλοδαπών συμφερόντων. Επίσης επιδιώκεται να προστατευθεί το δικαίωμα στη στέγη για τα χαμηλά και μεσαία στρώματα του λαού αλλά και για να ανακοπεί η ανεξέλεγκτη πώληση γης σε βάρος της κοινωνίας, της οικονομίας και της εθνικής ασφάλειας της χώρας.
Η τρίτη πρόταση νόμου αποτελεί συμμαχία βουλευτών του ΔΗΣΥ, του ΔΗΚΟ και της ΔΗΠΑ που συμμετέχουν στην Επιτροπή Ελέγχου, με την οποία αποτρέπεται η σύσταση κυπριακών εταιρειών και άλλων οργανισμών που δρουν ως διαμεσολαβητές για την αγορά ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς.
Ο ρόλος των αλλοδαπών
Με την πρώτη πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ κλείνουν τα παραθυράκια και τα κενά που επιτρέπουν σε αλλοδαπούς να αποκτήσουν ακίνητα. Συγκεκριμένα, τροποποιείται ο νόμος περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί), με την οποία καταργούνται πρόνοιες που επιτρέπουν την έμμεση απόκτηση ακινήτων από αλλοδαπούς, χωρίς την άδεια του Υπουργικού Συμβουλίου. Παράλληλα εισάγονται και μηχανισμοί για τον αποτελεσματικό έλεγχο των πωλήσεων. Αναλυτικά με την πρόταση διευρύνεται ο ορισμός «εταιρεία ελεγχόμενη από αλλοδαπούς», ώστε να περιλαμβάνει επίσης οποιονδήποτε οργανισμό στον οποίο ο πραγματικός δικαιούχος δυνάμει των διατάξεων του περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου είναι αλλοδαπός. Παράλληλα αναθεωρούνται οι περιορισμοί για την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς, με στόχο να διασαφηνιστεί ότι κυπριακή ή/και ευρωπαϊκή εταιρεία ελεγχόμενη από αλλοδαπούς δεν εξαιρείται από τον ορισμό του όρου «αλλοδαπή».
Θα αποφασίζει το Υπουργικό
Επιπρόσθετα, το Υπουργικό Συμβούλιο με κανονισμούς θα καθορίζουν τους όρους, περιορισμούς, προϋποθέσεις και κριτήρια για την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς. Συγκεκριμένα, όταν οποιασδήποτε πρόσωπο υποβάλει αίτηση για την απόκτηση ακίνητων από αλλοδαπό, τότε την αίτηση θα την εξετάσει και θα αποφασίζει το Υπουργικό Συμβούλιο την οποία θα γνωστοποιεί στον ενδιαφερόμενο.
Επιπρόσθετα, προστίθεται πρόνοια με την οποία δεν θα απαιτείται άδεια του Υπουργικού Συμβουλίου σε περίπτωση που η απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπό φυσικό πρόσωπο αφορά την απόκτηση ενός διαμερίσματος ή μίας κατοικίας με εμβαδό μέχρι 200 τετραγωνικών μέτρων, ενός καταστήματος με εμβαδό μέχρι 200 τετραγωνικών μέτρων ή ενός γραφείου με εμβαδό μέχρι 300 τετραγωνικών μέτρων.
Απαγορεύεται ρητά η απόκτηση και η μεταβίβαση ακινήτων στο όνομα αλλοδαπού, είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσω εταιρείας ή άλλης νομικής οντότητας ή τρίτου προσώπου που γειτνιάζουν με τη γραμμή κατάπαυσης του πυρός ή περιοχή ή/και υποδομές ζωτικής σημασίας, δηλαδή τα λιμάνια, αερολιμένες, παραλίες και στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Μόνο μια κατοικία ή διαμέρισμα
Με την τρίτη πρόταση από τον ΔΗΣΥ, το ΔΗΚΟ και την ΔΗΠΑ καθορίζονται περιορισμοί για την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από φυσικά πρόσωπα τα οποία είναι πολίτες τρίτων χωρών. Οι συγκεκριμένοι θα μπορούν να αποκτήσουν μόνο μία κατοικία ή ένα διαμέρισμα, επί ενός μόνο οικοπέδου.
Περιλαμβάνουν και πρόνοιες με αυστηρούς περιορισμούς για την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από νομικά πρόσωπα, ώστε να απαιτείται τουλάχιστον το 51% του εκδομένου μετοχικού κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου ή ελέγχου να ανήκει σε πολίτες της Δημοκρατίας ή άλλου κράτους-μέλους ή κράτους συμβαλλόμενου μέρους του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου ή σε νομικό πρόσωπο που έχει συσταθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία της Δημοκρατίας ή ενός άλλου κράτους-μέλους και το οποίο έχει την καταστατική του έδρα, την κεντρική διοίκηση ή την κύρια εγκατάστασή του σε κράτος συμβαλλόμενο μέρος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, περιλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τέλος απαγορεύεται και η απόκτηση δασικής και γεωργικής γης από αλλοδαπούς.
Κτηματολόγιο και μεταβιβάσεις
Με τη δεύτερη πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ τροποποιείται ο νόμος περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως. Ο διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου δεν θα μπορεί να αποδεχθεί τη μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας ή την καταχώριση σύμβασης πώλησης ή ανταλλαγής ή εκχώρησης ακίνητης ιδιοκτησίας, στην περίπτωση κατά την οποία εφαρμόζονται οι περιορισμοί στο νόμο περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας. Όπως υποστηρίζε το ΑΚΕΛ, με αυτό τον τρόπο θα ενισχυθεί ο έλεγχος στην απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς, αλλά και αποτροπή της έμμεσης απόκτησης ακινήτων από αλλοδαπούς μέσω εταιρειών ή σύναψης συμβάσεων εκχώρησης, καθώς και κατοχύρωση της διαφάνειας ως προς την ταυτότητα των πραγματικών δικαιούχων των νομικών προσώπων που αποκτούν ακίνητη ιδιοκτησία στη Δημοκρατία.