Παράθυρο άνοιξε χθες η Νομική Υπηρεσία για ρυθμίσεις που θα αφορούν τις χρεώσεις που επιβάλλουν οι τράπεζες στους καταναλωτές, παρά το γεγονός ότι οι προτάσεις νόμου του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ κρίθηκε ότι αντιμετωπίζουν συνταγματικά ζητήματα, ενώ πιθανό να συγκρούονται με το κοινοτικό κεκτημένο. Η Νομική Υπηρεσία θεωρεί ότι κάποια προβλήματα θα μπορούσαν να ξεπεραστούν με κάποιες διαφοροποιήσεις στις προτάσεις.
Με την πρόταση νόμου του ΔΗΣΥ επιδιώκεται η ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών κατά τη σύναψη συμβάσεων με τις τράπεζες. Μεταξύ άλλων, θα προστεθούν στον νόμο υποχρεώσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων προς τους καταναλωτές, θα διευρυνθεί ο κατάλογος των ρητρών που θεωρούνται καταχρηστικές και παράνομες, ενώ η Υπηρεσία Καταναλωτή θα αναλάβει να ετοιμάζει έκθεση κάθε δύο χρόνια προς την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου, στην οποία θα καταγράφονται τα διατάγματα που εκδόθηκαν από τα δικαστήρια αναφορικά με καταχρηστικές ρήτρες σε συμβάσεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Επείγονται για τραπεζικές χρεώσεις
Η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ τροποποιεί τον νόμο περί συγκρισιμότητας των τελών, έτσι ώστε να διερευνηθεί ο ορισμός του καταναλωτή και να περιλαμβάνει και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους αυτοτελώς εργαζόμενους (σήμερα καλύπτει μόνο φυσικά πρόσωπα), έτσι ώστε να έχουν τα ίδια δικαίωματα με τα φυσικά πρόσωπα για το άνοιγμα λογαριασμών πληρωμών με βασικά χαρακτηριστικά (ΛΠΒΧ), που έχουν χαμηλότερες χρεώσεις. Επιπρόσθετα, οι καταναλωτές θα μπορούν να διατηρούν ΛΠΒΧ σε περισσότερα πιστωτικά ιδρύματα και όχι μόνο σε ένα, όπως ισχύει σήμερα.
Στο μεταξύ πρόταση νόμου αναμένεται να καταθέσουν και οι Οικολόγοι, με την οποία ένας κώδικας για προστασία των καταναλωτών θα είναι υποχρεωτικός για τη λειτουργία των τραπεζών.
Οι προτάσεις νόμου αναμένεται να οδηγηθούν στην Ολομέλεια της Βουλής πριν από το Πάσχα.
Εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας ανάφερε πως πρέπει να βρεθεί μια λύση προς την κατεύθυνση που επιδιώκει η Βουλή για προστασία του καταναλωτή. Αναφέρθηκε σε κάποιες αντισυνταγματικές πρόνοιες, επισημαίνοντας πως οι προτάσεις, πέραν των τραπεζών, θα πρέπει να καλύπτουν και άλλες επιχειρήσεις. Σε σχέση με την σκοπούμενη αλλαγή του ορισμού του καταναλωτή, τόνισε: «Δεν θεωρώ πως νομοθετικά θα ήταν σωστό να γίνει αλλαγή του ορισμού. Θα μπορούσε να μπει (σ.σ. ο νέος ορισμός) στο πεδίο εφαρμογής του νόμου». Υπέδειξε πως θα ήταν καλύτερα να θεσπιστεί ένας νόμος που να ρυθμίζει τις πολύ μικρές επιχειρήσεις σε σχέση με τους «βασικούς λογαριασμούς».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σοβαρά κέρδη από τόκους και χρεώσεις για τις τράπεζες
Επιφυλάξεις από άλλους
Εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή δήλωσε πως κάποιες πρόνοιες στις προτάσεις καλύπτονται από άλλες νομοθεσίες.
Εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας ανέφερε πως θα πρέπει να παραμείνει ο ορισμός του καταναλωτή ως έχει, καθώς πρόκειται για ευρωπαϊκή οδηγία. Είπε, επίσης, πως εάν γίνει άλλο νομοσχέδιο, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των μικρών επιχειρήσεων. Αναφορικά με την πρόταση του ΔΗΣΥ, σημείωσε πως κάποιες πρόνοιες καλύπτονται από άλλες εναρμονιστικές νομοθεσίες.
Από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών αναφέρθηκε πως οι προτάσεις νόμου προσκρούουν στο Σύνταγμα και στο κοινοτικό κεκτημένο και ότι εισάγονται ρυθμίσεις που καλύπτονται από άλλους νόμους, γεγονός που προκαλεί νομική ασάφεια.
Τη διαφωνία του εξέφρασε και ο Σύνδεσμος Τραπεζών, ο οποίος υποστηρίζει πως από ενημέρωση που έλαβε από 22 από τα 27 κράτη – μέλη της ΕΕ επιβεβαιώθηκε ότι το άνοιγμα/διατήρηση ΛΠΒΧ ισχύει μόνο για φυσικά πρόσωπα και μόνο για ένα λογαριασμό σε ένα πιστωτικό ίδρυμα, όπως δηλαδή και στην Κύπρο. Επιπρόσθετα, τονίζει ότι η διεύρυνση του ορισμού «καταναλωτής» ώστε να περιλαμβάνει, πέραν του φυσικού προσώπου και τις επιχειρήσεις, τους μετόχους των επιχειρήσεων και τους αυτοτελώς εργαζόμενους είναι εκτός του σκοπού και πεδίου της ευρωπαϊκής οδηγίας.
Υπέρ των προτάσεων νόμου τάχθηκαν οι δανειολήπτες και οι καταναλωτές, ενώ ΣΕΚ και ΠΕΟ ζήτησαν να βρεθεί ο νομικός τρόπος από τη Βουλή για να προστατευθεί ο καταναλωτής.
Οι τράπεζες αύξησαν τα κέρδη
Οι αυξήσεις στις τραπεζικές χρεώσεις που εφαρμόζονται από πέρσι οδήγησε στην αύξηση της κερδοφορίας των τραπεζών. Η Τράπεζα Κύπρου ανακοίνωσε ότι τα καθαρά έσοδα από δικαιώματα και προμήθειες για το έτος 2022 ανήλθαν σε €192 εκατ. (σε σύγκριση με €172 εκατ. για το έτος 2021), αυξημένα κατά 12% σε ετήσια βάση, λόγω της εισαγωγής αναθεωρημένου καταλόγου χρεώσεων και προμηθειών τον Φεβρουάριο 2022 και την επέκταση της χρέωσης των προμηθειών ρευστότητας σε ευρύτερη ομάδα πελατών τον Μάρτιο 2022. Για την Ελληνική Τράπεζα, τα καθαρά έσοδα δικαιωμάτων και προμηθειών για το έτος 2022 ανήλθαν σε €71,7 εκατ., αυξημένα κατά 23% σε σχέση με €58,2 εκατ. για το έτος 2021.
