Ξεχωριστό κεφάλαιο για το Κυπριακό συμπεριέλαβε στο βιβλίο του με τίτλο «Ιθάκη» ο Αλέξης Τσίπρας, το οποίο κυκλοφόρησε σήμερα. Ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας κάνει εκτενή αναφορά στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό και ειδικά για όσα έγιναν κατά τη διάρκεια της Συνόδου στο Κραν Μοντανά.
Σύμφωνα με το ΚΥΠΕ, στο ειδικό κεφάλαιο με τίτλο «Κυπριακό, μια ανάσα από τη λύση», ο πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας σημειώνει ότι η Kυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε αποφασίσει να μην εμπλακεί στις υπόλοιπες εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού, παρά μονάχα στη διεθνή πτυχή της ασφάλειας αξιώνοντας την αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής και την άρση του πλαισίου των εγγυητριών δυνάμεων, που αφορούσε Ελλάδα, Τουρκία και Μεγάλη Βρετανία. «Σταθερή και δημόσια διατυπωμένη ελληνική και ελληνοκυπριακή θέση καθ’ όλες τις συνομιλίες ήταν η ανάγκη για άμεση κατάργηση του αναχρονιστικού, μετα-αποικιακού συστήματος εγγυήσεων και αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων από το νησί», σημειώνει.
Παράλληλα, ο κ. Τσίπρας αναφέρεται στη διαπραγματευτική τακτική της ελληνικής και ελληνοκυπριακής πλευράς, η οποία προέβλεπε ότι ο ίδιος δεν θα συμμετείχε στη διαδικασία παρά μόνο αν υπήρχαν σοβαρές ενδείξεις θετικής κατάληξης. «Στις 14 Δεκεμβρίου 2016 στις Βρυξέλλες, πραγματοποιήσαμε με τον Πρόεδρο της Κύπρου και την ομάδα του την πιο ουσιαστική συντονιστική συνάντηση ενόψει της Διάσκεψης που θα ακολουθούσε. Συμφωνήσαμε με ξεκάθαρο τρόπο και χωρίς υπεκφυγές τη διαπραγματευτική μας τακτική και τις κόκκινες γραμμές μας. Μέρος της στρατηγικής μας ήταν ότι εγώ δεν θα συμμετείχα στις διαπραγματεύσεις μέχρις ότου γίνει σαφές ότι υπάρχει ρεαλιστική πιθανότητα θετικής κατάληξης», σημειώνει και προσθέτει ότι ανέμενε με μεγάλη αγωνία τις εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις, ελπίζοντας ότι θα σημειωνόταν πρόοδος και στο θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, ούτως ώστε να μεταβεί και ο ίδιος στη Γενεύη.
Στη συνέχεια, όπως περιγράφει, σε μία προσπάθεια να αναλάβει ενεργότερο ρόλο, προσκάλεσε τον τότε Πρωθυπουργό της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ στην Ελλάδα, όπου διαπίστωσε, ότι παρά το γεγονός ότι επέμενε στις θέσεις της χώρας του άφηνε, όπως λέει ο κ. Τσίπρας, «ένα παράθυρο και για τον ρόλο της Ε.Ε. στο μελλοντικό πλαίσιο ασφάλειας σε μια ομοσπονδιακή Κύπρο» προσθέτοντας ότι οι δύο συμφώνησαν να συναντηθούν στο Κραν Μοντανά «εφόσον θα είχαν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για λύση».
Ειδικότερα για τη Διάσκεψη του Κραν Μοντανά, ο Αλέξης Τσίπρας εκτιμά ότι η κατάθεση του πλαισίου Γκουτέρες από τον ίδιο τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ αποτέλεσε μια σημαντική επιτυχία της ελληνικής και ελληνοκυπριακής πλευράς και θα μπορούσε να είχε αποτελέσει τη βάση για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση. «Ιδιαίτερα, δε, η δήλωση του Γενικού Γραμματέα ότι η Συνθήκη Εγγυήσεων δεν μπορεί να στηριχθεί (unsustainable) και πρέπει να αντικατασταθεί από ένα πλαίσιο επιτήρησης της συμφωνίας λύσης που να βασίζεται στον ΟΗΕ και στο οποίο η Ελλάδα, η Τουρκία και η Βρετανία θα μπορούσαν να έχουν ρόλο», τονίζει. Προσθέτει ότι «η αδιαλλαξία της τουρκικής πλευράς, ωστόσο, στην τελική φάση των διαπραγματεύσεων, δηλαδή στο δείπνο της 6ης Ιουλίου, να αποδεχτεί ανοιχτά ως βάση συζήτησης αυτό το πλαίσιο, δεν άφησε περιθώρια για τη συμμετοχή μου, όπως και του Τούρκου Πρωθυπουργού, στη Διάσκεψη και ακύρωσε κάθε προοπτική λύσης, οδηγώντας εντέλει τις συνομιλίες σε αποτυχία».
Παράλληλα, ο πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας λέει ότι η κίνηση του Τσαβούσογλου να παραδώσει μήνυμα στον Γκουτέρες, το οποίο έλεγε ότι η χώρα του θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να συζητήσει την κατάργηση των εγγυήσεων, «δημιούργησε προς στιγμήν θετικές προσδοκίες και μεγάλες ελπίδες» και για αυτό το λόγο εξέφρασε την επιθυμία του να μεταβεί στο Κραν Μοντανά, συναντώντας, όμως τις επιφυλάξεις του τότε Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη.
«Τις κρίσιμες ώρες της θετικής αναλαμπής στις διαπραγματεύσεις, όταν μου είχαν μεταφέρει όσα ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ σχετικά με το πλαίσιο των εγγυήσεων, είχα μια σημαντική συζήτηση με τον Νίκο Αναστασιάδη. Του εξέφρασα την επιθυμία μου να μεταβώ στην Ελβετία, όπως είχαμε συμφωνήσει ότι θα πράξω, αν υπάρχει θετική προοπτική. Ωστόσο ο ίδιος ήταν εξαιρετικά επιφυλακτικός. Πίστευε ότι επρόκειτο για μπλόφα της τουρκικής πλευράς και δεν συμμεριζόταν τη δική μου, πολύ συγκρατημένη βέβαια, αισιοδοξία. Ίσως να είχε επηρεαστεί και από την πορεία των διαπραγματεύσεων για την εσωτερική πτυχή, που από ό,τι μου εξήγησε δεν πήγαινε καλά και ήταν απογοητευμένος. Σε κάθε περίπτωση, η αρνητική στάση του για ενδεχόμενο ταξίδι μου στην Ελβετία δεν άφησε εντέλει το περιθώριο να διερευνήσουμε σε επίπεδο Πρωθυπουργών αν το μήνυμα που είχε δώσει ο Τούρκος ΥΠΕΞ, κατ’ ιδίαν στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ για κατάργηση των εγγυήσεων, είχε βάση ή αποτελούσε μια τουρκική διαπραγματευτική μπλόφα. Λίγες ώρες αργότερα, στο δείπνο της 6ης Ιουλίου, η επίσημη στάση του Τσαβούσογλου ήταν εντελώς διαφορετική από αυτή που μας μετέφερε ο Γκουτέρες. Η αδιαλλαξία της τουρκικής πλευράς να συζητήσει το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων και να αποδεχτεί ανοιχτά ως βάση συζήτησης την κατάργηση των εγγυήσεων, οδήγησε τελικά στην αποτυχία της Διάσκεψης», καταλήγει ο κ. Τσίπρας.
ΚΥΠΕ