Οικοδομούμε μια στρατηγική για την ανάδειξη της Κύπρου σε διεθνές επίπεδο και την ενίσχυση των δυνατοτήτων μας στην αντιμετώπιση εσωτερικών προκλήσεων. Αυτή τη θέση κλειδί αναδεικνύει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης στη συνέντευξή του στο «Φ» για να επισημάνει την ακολουθούμενη στρατηγική που στόχο έχει να αποφέρει αποτελέσματα όχι μόνο για την Κυπριακή Πολιτεία αλλά και τους πολίτες, όπως στα καυτά ζητήματα της ενέργειας και του υδατικού. Ο Πρόεδρος στέκεται στην αυξημένη κινητικότητα στην περιοχή μας και το ρόλο που διαδραματίζει η χώρα μας εκτιμώντας ότι μέσα από το γεωστρατηγικό ρόλο θα σημειωθούν δεδομένα που θα βελτιώσουν την καθημερινότητα των πολιτών και το βιοτικό τους επίπεδο.
– Βρισκόμαστε σε μία έντονη κινητικότητα τον τελευταίο καιρό, η οποία αναδεικνύει τον ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας ως παράγοντα διαμόρφωσης πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο. Συμφωνία με Λίβανο, τριμερής με Ισραήλ, Ελλάδα, συμφωνία με τη Γαλλία, επίσκεψη του ηγέτη των ΗΑΕ. Τι συγκεκριμένο μπορεί να προκύψει που να το νοιώσουν οι πολίτες;
– Να ξεκινήσω λέγοντας ότι η κάθε κίνηση που γίνεται στην εξωτερική πολιτική είναι άμεσα συνυφασμένη και με την εσωτερική πολιτική. Για παράδειγμα, οι συμφωνίες που συνήψαμε πρόσφατα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Γαλλία, το Ισραήλ και από το 2026 και με άλλα κράτη, έχοντας ως προτεραιότητα την Ινδία, επιχειρούν να προωθήσουν στην πράξη τον στόχο μας: Την ενδυνάμωση όλων των παραγόντων ισχύος της χώρας μας, εσωτερικών και εξωτερικών, και κατ’ επέκταση τη θωράκιση και ισχυροποίησή της, στην αντιμετώπιση των όποιων προκλήσεων και την επίτευξη των στόχων που θέτουμε. Σε διεθνές επίπεδο να αναδείξουμε τον γεωστρατηγικό ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή και στο εσωτερικό επίπεδο να βελτιώσουμε την καθημερινότητα των πολιτών μας και να αναβαθμίσουμε ουσιαστικά το βιοτικό τους επίπεδο.
Δεύτερος στόχος, και χαιρόμαστε που βλέπουμε απτά αποτελέσματα, είναι ότι και με δικές μας ενέργειες η ΕΕ αναγνωρίζει πλέον τη σημασία της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής. Για παράδειγμα, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα έρθει στην Κύπρο στις 7 Ιανουαρίου για την τελετή έναρξης της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, και στη συνέχεια θα μεταβεί στη Συρία, την Ιορδανία και ενδεχομένως τον Λίβανο. Βλέπουμε πλέον την ΕΕ να αντιλαμβάνεται τη σημασία, τη σπουδαιότητα και το ρόλο της περιοχής.
Το τρίτο, θεωρούμε πως πέραν της ιδιαίτερης σημασίας της, η περιοχή αποτελεί ταυτόχρονα και σημείο σύγκλισης με τις ΗΠΑ, οι οποίες επιδεικνύουν ενδιαφέρον για τις ευρύτερες προοπτικές συνεργασίας. Αυτό το ενδιαφέρον δύναται για παράδειγμα να εκδηλωθεί μέσω της υλοποίησης συγκεκριμένων έργων γεωστρατηγικής σημασίας του IMEC, του διαδρόμου Ινδία, Μέση Ανατολή και Ευρώπη. Θυμίζω την επίσκεψη του Προέδρου της Ινδίας κ. Μόντι, στην Κύπρο, η πρώτη μετά από 20 χρόνια, που ανάμεσα σε άλλα αναδεικνύει και το ρόλο της χώρας μας ως σημείο εισόδου των χωρών της περιοχής στην Ευρώπη. Τίποτα δεν είναι τυχαίο, όλες μας οι ενέργειες έχουν συγκεκριμένη στόχευση, και είναι στη βάση της ευρύτερης μας στρατηγικής που προανέφερα.
-Τι αποκομίσατε από την τριμερή στο Ισραήλ;
– Κατά την επίσκεψη στο Ισραήλ, ανάμεσα σε άλλα, συζητήσαμε το πώς δίνουμε ουσία σε αυτόν τον οικονομικό και γεωστρατηγικό διάδρομο ΙMEC, δηλαδή της Ινδίας, της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης, μέσω της Κύπρου. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έγινε εκτενής συζήτηση και για το θέμα του GSI και στην ανάγκη να προχωρήσουμε άμεσα, συμπεριλαμβανομένου και του μέρους που αφορά τη σύνδεση Ισραήλ – Κύπρου, η οποία από το Ισραήλ μπορεί να συνδεθεί με την Ιορδανία και από εκεί στη Σαουδική Αραβία και στη συνέχεια με προοπτική επέκτασης και στην Ινδία. Είναι κάτι που θα οδηγήσει σε μια επωφελή κατάσταση πραγμάτων για όλους.
Στο πλαίσιο της ίδιας συζήτησης, αναφέρθηκα και στην πρόσφατη απόφασή μας με την κυβέρνηση του Λιβάνου, για την οποία έχουμε ήδη αποταθεί και στην Παγκόσμια Τράπεζα, για ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Λιβάνου. Ο ηλεκτρισμός είναι ένα αγαθό για το οποίο πρέπει να συνεργαστούν όλες οι χώρες της περιοχής πρωτίστως, προς όφελος των πολιτών μας, ενώ η Κύπρος είναι αδιαμφισβήτητα το σημείο εισόδου της περιοχής στην Ευρώπη.
Το κάθε τι, λοιπόν, που κάνουμε δεν είναι τυχαίο. Οικοδομούμε μια στρατηγική για την ανάδειξη της Κύπρου σε διεθνές επίπεδο και την ενίσχυση των δυνατοτήτων μας στην αντιμετώπιση εσωτερικών προκλήσεων. Αυτή η στρατηγική δηλαδή, συνδέεται άμεσα και με την εσωτερική πολιτική. Για παράδειγμα, με τη συμμετοχή μας στον ΙΜΕC αναβαθμίζουμε το ρόλο της χώρας μας σε διεθνές επίπεδο και την ίδια στιγμή δύναται να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε εσωτερικές προκλήσεις, όπως η μείωση της τιμής του ηλεκτρισμού. Με τα ΗΑΕ αναβαθμίζουμε σε στρατηγική τη σχέση μας και την ίδια στιγμή συνεργαζόμαστε για την επίλυση του θέματος του νερού και της ενέργειας. Στις αρχές του 2026 ετοιμαζόμαστε μάλιστα για να υπογράψουμε και σχετική συμφωνία. Ομάδα Υπουργών από την Κύπρο θα μεταβεί στα ΗΑΕ για θεσμοθέτηση της συνεργασίας μας στο θέμα του νερού και της ενέργειας.
– Πώς θα γίνει αυτό στην πράξη; Με παραχώρηση μονάδων αφαλάτωσης;
– Αυτή τη στιγμή προτιμώ να μην πούμε περισσότερα. Είδαμε όλοι δείγματα γραφής.
– Στην ενέργεια;
– Όσον αφορά την ενέργεια, επιχειρούμε να κάνουμε μία συνολική συμφωνία, σε σχέση με την εμπλοκή εταιρειών από τα ΗΑΕ στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και ευρύτερα στον ενεργειακό τομέα στη χώρα μας, στη βάση και της σχετικής ενεργειακής μας στρατηγικής. Για να γίνουν όλα αυτά, για να αναβαθμίσουμε τη συνεργασία μας και να μας βοηθήσουν για παράδειγμα στο υδατικό, είδαν στην πράξη τη σημασία της Κύπρου για τα ΗΑΕ στην περιοχή, στην ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο.
– Πότε θα γίνουν αυτά; Υπάρχει χρονοδιάγραμμα;
– Σύντομα θα υπάρξουν ανακοινώσεις γύρω από αυτά τα θέματα. Το γεγονός ότι το 2025 αντιμετωπίσαμε τις προκλήσεις του υδατικού οφείλεται και στις εξαιρετικές σχέσεις που έχουμε πετύχει με τα ΗΑΕ, τα οποία, χωρίς κόστος, ανταποκρίθηκαν αμέσως στο αίτημά μας, λόγω των άριστων μας σχέσεων και μας παραχώρησαν τις μονάδες αφαλάτωσης.
– Έγινε κάποια μελέτη για τις ανάγκες σε αφαλατώσεις;
– Φυσικά, έχουμε έτοιμες όλες τις μελέτες και όπως προανέφερα, σύντομα ομάδα Υπουργών, με επικεφαλής τον Υπουργό Εξωτερικών και συμμετοχή των Υπουργών Ενέργειας, Γεωργίας και του Υφυπουργού Καινοτομίας, θα μεταβούν στα ΗΑΕ. Το υδατικό και η ενέργεια θα είναι βασικοί τομείς της συνεργασίας μας.
– Με το Βασιλικό θα ξεπεραστούν τα διαδικαστικά;
– Θέλουμε να δούμε το έργο να ολοκληρώνεται το συντομότερο και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε πολύ συγκεκριμένα.
– Σε όλη αυτή την κινητικότητα, ο αμερικανικός παράγοντας τι ρόλο παίζει;
– Όπως σας προανέφερα, το ενδιαφέρον της αμερικανικής κυβέρνησης στην ευρύτερη περιοχή προκύπτει κυρίως μέσα από τις ευκαιρίες που αναδύονται λόγω του IMEC. Θέλουμε να δώσουμε ουσία στον IMEC και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε με το Ισραήλ, με τα ΗΑΕ και άλλες χώρες. Μάλιστα μέσα στο πλαίσιο της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ στις 24 Απριλίου, που θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αναμένεται να ανακοινωθούν συγκεκριμένα έργα σε χώρες της περιοχής, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από την ΕΕ. Είμαστε σε επαφή με τις χώρες της περιοχής και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το ποια έργα θα ανακοινωθούν. Για παράδειγμα, με τον Πρόεδρο του Λιβάνου μιλήσαμε για συγκεκριμένα έργα και βοηθούμε, σε επίπεδο ΕΕ, να συμπεριληφθούν στο πακέτο για τη Μεσόγειο, το οποίο, επαναλαμβάνω περιλαμβάνει συγκεκριμένα έργα που θα ανακοινωθούν στην Κύπρο. Όλα αυτά μπορούν να περιληφθούν και στο πλαίσιο του IMEC.
– Θα έχουμε και αμερικανικές επενδύσεις στην Κύπρο;
– Ήδη έχουμε αμερικανικές επενδύσεις στη συνέχεια και του πρόσφατου road show στις ΗΠΑ, ενώ σύντομα, το πρώτο δεκαπενθήμερο Ιανουαρίου, θα γίνουν περαιτέρω ανακοινώσεις για αμερικανικές επενδύσεις στην Κύπρο στον τομέα της Τεχνολογίας.
– Τι γίνεται με το κομμάτι που αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση με την Ελλάδα;
-Το έργο θεωρείται στρατηγικής σημασίας για την Κύπρο και όπως προανέφερα, είμαστε σε συνεχή επαφή με την Ελληνική Κυβέρνηση. Ταυτόχρονα, το έργο μπορεί να προσεγγιστεί και εντός του πλαισίου του IMEC, που σημαίνει υποστήριξη τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από πολλούς άλλους δρώντες.
– Αυτό σημαίνει και φθηνότερο ρεύμα για τους καταναλωτές;
– Φυσικά. Αυτός είναι ένας βασικός στόχος του Έργου και οι διασυνδέσεις αποτελούν τον ένα από τους τρεις πυλώνες της ενεργειακής μας στρατηγικής. Να αναφέρω επίσης ότι στο έργο αυτό ενδιαφέρονται να επενδύσουν και χώρες του Κόλπου, της περιοχής αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
-Ο κ. Νετανιάχου μεταβαίνει στο Λευκό Οίκο, θα συζητήσει κάτι επί αυτών των θεμάτων με τον κ. Τραμπ;
-Φυσικά. Εξάλλου το ανέφερε και ο ίδιος δημοσίως. Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ και της σημερινής Διοίκησης στις προοπτικές του IMEC και στις ευκαιρίες που υπάρχουν στην περιοχή, είναι γνωστό και δεδηλωμένο. Την ίδια στιγμή, το Ισραήλ έχει κατ’ επανάληψη αναφερθεί στην προτεραιότητα που προσδίδει σε περιφερειακές συνέργειες σε μια σειρά από τομείς. Αυτή η δυνητική στρατηγική σύγκλιση αναμένεται να απασχολήσει και τη συζήτηση του Ισραηλινού Πρωθυπουργού με τον Αμερικανό Πρόεδρο.
– Παρακολουθώντας τις κινήσεις, βλέπουμε να υπάρχει και μία διασύνδεση με το Κυπριακό. Τι αλλάζει με τις στρατηγικές κινήσεις που γίνονται;
– Αυτό που αλλάζει, αυτό που βλέπουμε να αναδεικνύεται είναι το αυξημένο ενδιαφέρον και για το περιεχόμενο της λύσης του Κυπριακού, η Κυπριακή Δημοκρατία να παραμείνει ένα κυρίαρχο κράτος, κράτος-μέλος της ΕΕ, χωρίς εξωτερικές επεμβάσεις, εγγυήσεις και στρατεύματα κατοχής, και να συνεχιστεί ο ρόλος της στην περιοχή.
– Τι προβλέπει η αμυντική συνεργασία με το Ισραήλ; Ισχύει αυτό που γράφτηκε για δημιουργία κοινής Μεραρχίας;
– Αυτό που προβλέπει η συνεργασία είναι περισσότερες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις, συνέργειες ανάμεσα σε εταιρείες αμυντικής βιομηχανίας Κύπρου – Ισραήλ και ενδεχομένως και Ελλάδας, που σημαίνει παρουσία στην ευρωπαϊκή αγορά, πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στη χώρα μας. Μέσα δηλαδή από τη συνεργασία μας, αναδεικνύουμε και την κυπριακή αμυντική βιομηχανία. Αυτό ήταν και μέρος της συμφωνίας με τους Γάλλους, δηλαδή, η σύμβαση για αγορά στρατιωτικού υλικού περιλαμβάνει ρήτρα για ελάχιστη συμμετοχή εταιρειών κυπριακών συμφερόντων. Η αμυντική συνεργασία με το Ισραήλ προβλέπει και την αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού για την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της Κυπριακής Δημοκρατίας, που αποτελεί ύψιστη προτεραιότητά μας.
– Δημιουργείται η εντύπωση ότι άλλαξαν οι ρόλοι σε σχέση με την Ελλάδα και τις διπλωματικές πρωτοβουλίες. Πλέον η «ατμομηχανή» είναι η Λευκωσία και η Αθήνα ακολουθεί για να αποφεύγει τους σκοπέλους της Τουρκίας. Μπορεί η Λευκωσία να σηκώσει αυτό το βάρος;
-Δεν το βλέπουμε ανταγωνιστικά σε καμία περίπτωση με την Ελλάδα. Εκ των δεδομένων, εμείς γνωρίζουμε καλύτερα την περιοχή της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, της γειτονιάς μας, όπως και η Ελλάδα γνωρίζει καλύτερα από εμάς τα Βαλκάνια. Και σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα παραμένει ο πιο σταθερός και ανιδιοτελής μας σύμμαχος και συνεργάτης.
>>ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΗΠΑ: Με ανοικτά χαρτιά μιλάει στην αποκλειστική συνέντευξη του στον “Φ” για το αυξημένο ενδιαφέρον στο Κυπριακό, τον Έρχιουρμαν και τις ΗΠΑ. Όλα όσα είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αργότερα σήμερα στο philenews.
