Ο Φίλιπ Ροθ, ένας από τους γίγαντες της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας, απεβίωσε την Τρίτη σε ηλικία 85 ετών, σε νοσοκομείο του Μανχάταν. Όπως δήλωσε η στενή του φίλη, Τζούντιθ Θέρμαν στους New York Times ο Ροθ πέθανε από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.

«Ο Φίλιπ Ροθ, ο αξεπέραστος συγγραφέας που εξερεύνησε τη λαγνεία, την εβραϊκή ζωή και την Αμερική, πέθανε στα 85 του» έγραψαν οι New York Times σε μια πρώτη απόπειρα να αποτυπώσουν το μέγεθος της απώλειας. Τον θάνατό του ανακοίνωσε μέσω twitter ο βιογράφος του Μπλέικ Μπέιλι: «Ο Φίλιπ Ροθ Πέθανε απόψε, περιτριγυρισμένος από φίλους που τον αγαπούσαν πολύ. Ένας υπέροχος αξιαγάπητος άνθρωπος, ο σημαντικότερος συγγραφέας της εποχής μας». 

Υπήρξε ένας κολοσσός του πνεύματος κι ένας ακούραστος ανατόμος της αμερικανικής ψυχής. Έγραψε το «Αμερικανικό ειδύλλιο, το «Παντρεύτηκα έναν κομμουνιστή» και το «Ανθρώπινο στίγμα». Και αυτά τα καταπληκτικά ψυχογραφήματα της μεταπολεμικής Αμερικής τα έκανε ενώ ήταν ήδη στα 60 του και μετρούσε ήδη 40 χρόνια συγγραφικού έργου –είχαν περάσει τρεις και τέσσερις δεκαετίες από τότε που το αναγνωστικό κοινό τον είχε πρωτογνωρίσει και λατρέψει με το «Αντίο Κολόμπους» (1959) και με το «Σύνδρομο Πορτνόι» (1969). Μέσα από τις σελίδες των βιβλίων του εξήγησε το πώς μετεξελίχθηκαν οι ΗΠΑ από χώρα του αμερικανικού ονείρου σε χώρα του αμερικανικού εφιάλτη.

Ο Φίλιπ Ροθ γεννήθηκε το 1933 στο Νιούαρκ του Νιού Τζέρσεϊ. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στα Πανεπιστήμια του Bucknell και του Σικάγο. Διετέλεσε καθηγητής της συγκριτικής λογοτεχνίας στα πανεπιστήμια του Πρίνστον, της Νέας Υόρκης (Hunter College) και της Πενσυλβανίας.

Διεισδυτικός και διαυγής παρατηρητής της αμερικανικής κοινωνίας, αλλά και των νευρώσεων και των εμμονών της κοινότητας των αμερικανών εβραίων, ο Ροθ ήταν ένας από τους συγγραφείς το όνομα του οποίου ακουγόταν πολύ συχνά στις συζητήσεις για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, αλλά δεν του απονεμήθηκε ποτέ. 

Πολυγραφότατος, με πάνω από τριάντα βιβλία να φέρουν την υπογραφή του, έλαβε πάντως κατά τη διάρκεια της ζωής του ένα Βραβείο Πούλιτζερ, για το βιβλίο του American Pastoral (1998· στα ελληνικά κυκλοφόρησε με τίτλο Αμερικανικό ειδύλλιο από τις εκδόσεις Πόλις, σε μετάφραση Τρισεύγενης Παπαϊωάννου, το 2010). Ο Ροθ βραβεύτηκε το 2011 με το Διεθνές βραβείο Μπούκερ για την συνολική προσφορά του στη λογοτεχνία.  

Ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του είναι και η σειρά μυθιστορημάτων με αφηγητή το alter ego του Νέιθαν Ζούκερμαν. To 2012 τιμήθηκε με το Βραβείο «Πρίγκιπας της Αστούριας». Ήταν ο μόνος εν ζωή Αμερικανός συγγραφέας που τα «Άπαντά» του εκδόθηκαν σε πλήρη και οριστική έκδοση από τη Library of America.  

Διηύθυνε τη σειρά «Συγγραφείς της άλλης Ευρώπης» στις εκδόσεις Penguin και γνώρισε στο αμερικανικό κοινό συγγραφείς όπως ο Bruno Schulz και ο Μίλαν Κούντερα.  

Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα έργα του «Το σύνδρομο Πόρτνοϊ», «Το βυζί», «Απάτη», «Πατρική κληρονομιά», «Το θέατρο του Σάμπαθ», «Αντίο Κολόμπους», «Η ζωή μου ως άντρα», «Αμερικανικό ειδύλλιο», «Παντρεύτηκα έναν κομμουνιστή», «Επιχείριση Σάυλωκ», «Ζούκερμαν δεσμώτης», «Αντιζωή», «Κι ό,τι θέλει ας γίνει», «Το ζώο που ξεψυχά», «Το ανθρώπινο στίγμα», «Ο καθηγητής του πόθου», «Καθένας», «Η συνωμοσία εναντίον της Αμερικής», «Φεύγει το φάντασμα», «Αγανάκτηση», «H ταπείνωση», «Νέμεσις».  

Ο Φίλιπ Ροθ έχει τιμηθεί με τα βραβεία National Book Award, δύο φορές («Αντίο, Κολόμπους», 1960, «Το θέατρο του Σάμπαθ», 1995), Pulitzer («Αμερικανικό ειδύλλιο», 1997), PEN/Faulkner, τρεις φορές («Επιχείρηση Σάυλωκ», 1994, «Το ανθρώπινο στίγμα», 2001, «Καθένας», 2007), National Book Critics Circle Award, δύο φορές («Αντιζωή», 1986, «Πατρική κληρονομιά», 1991), WH Smith Literary Award («Το ανθρώπινο στίγμα», 2001), Prix du Meilleur Livre Etranger («Αμερικανικό ειδύλλιο», 2000), Prix Medicis Etranger («Το ανθρώπινο στίγμα», 2002), James Fenimore Cooper Prize for Best Historical Fiction («Η συνωμοσία εναντίον της Αμερικής», 2005), με το National Medal of Arts (1998) και με το Gold Medal in Fiction της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Γραμμάτων (2001).  

Έχει λάβει δύο από τα πιο έγκυρα βραβεία PEN: το 2006 το βραβείο PEN/Nabokov για το σύνολο του έργου του και το 2007 το βραβείο PEN/Saul Bellow for Achievement in American Fiction.

Πριν από λίγους μήνες έγινε 85 ετών και παραχώρησε μετά από καιρό μία μεγάλη, αυτοβιογραφική συνέντευξη στους New York Times, γεμάτη από σοφία, λεπτό χιούμορ και κυνισμό:

«Βασικά χαίρομαι που είμαι ακόμη ζωντανός. Είναι σα να παίζεις ένα παιχνίδι, μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα, μήνα με τον μήνα, ένα παιχνίδι με υψηλό ρίσκο, κόντρα στις πιθανότητες και απλώς συνεχίζω να κερδίζω, γνωρίζοντας φυσικά ότι μπορεί να χάσω ανά πάσα στιγμή. Θα δούμε για πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή μου η τύχη». 

«Ως μυθιστοριογράφος, δεν μου είναι ξένες οι ερωτικές λύπες. Οι άντρες που εγκλωβίζονται στα ερωτικά τους πάθη και τους σεξουαλικούς πειρασμούς είναι μία από τις ανθρώπινες πτυχές με τις οποίες έχω καταπιαστεί σε αρκετά από τα βιβλία μου. Άντρες που ανταποκρίνονται στα επίμονα καλέσματα ικανοποίησης της ερωτικής επιθυμίας, άντρες παγιδευμένοι στις ντροπιαστικές τους επιθυμίες και της εμμονικής τους λαγνείας, πρέπει να διαπραγματεύονται με αυτή τους την πτυχή και να την αντιμετωπίζουν. Έχω προσπαθήσει να είμαι ασυμβίβαστος στην απεικόνιση τέτοιων χαρακτήρων, να τους περιγράφω ακριβώς όπως συμπεριφέρονται, ανάστατοι, ερεθισμένοι, πεινασμένοι για σάρκα και φυσικά αντιμέτωποι με τις ψυχολογικές και ηθικές συνέπειες της επιθυμίας τους». 

Πηγή: in.gr, philenews