Εκφράζει την αγανάκτησή της για το ανδροκρατούμενο καθεστώς, αναφέρεται στο θέατρο στο οποίο δεν υπήρξε ποτέ ισότητα και θυμάται όλες εκείνες τις φορές που τα λόγια μιας γυναίκας τοποθετήθηκαν στο στόμα της από έναν άντρα, με αποτέλεσμα να μην εκφράζουν ούτε τη δική της γνώμη, ούτε το δικό της συναίσθημα. Με αφορμή την παράσταση «Ένα για τη Λύπη», η Κύπρια ηθοποιός μιλά στο GO για την αποστολή των τεχνών τον 21o αιώνα.
– Τι πραγματεύεται το έργο της Κορντίλια Λιν «Ένα για τη Λύπη»; Το κατά πόσο η τεχνολογία έχει εισβάλει στη ζωή μας και πόση επίπτωση έχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε αυτήν και πώς μπορούν να επηρεάσουν την καθημερινότητά μας. Κυρίως, όμως, πραγματεύεται τον ρατσισμό, τον φόβο που νιώθουμε και πώς μπορεί ένας άνθρωπος να δράσει υπό συνθήκες φόβου και πανικού. Αλλά και τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε από ανάγκη για την πολιτική ορθότητα και που ξαφνικά βρισκόμαστε δέσμιοι αυτής της γλώσσας. Να μην μπορούμε να εκφραστούμε γιατί φοβόμαστε είτε ότι θα προσβάλουμε τον άλλον, είτε ότι θα πούμε κάτι και θα εννοούμε κάτι άλλο, κατά πόσο ζούμε σε ένα καθεστώς τρόμου και πόσα πράγματα μπορεί να μην είναι ξεκάθαρα μέσα στο μυαλό μας.
– Τι σε γοήτευσε σε αυτό το έργο; Παρόλο που μας φέρνει αντιμέτωπους με σοβαρούς προβληματισμούς για τον ρατσισμό, για το καθεστώς ανδροκρατίας που ζούμε και για την πατριαρχία, σε βάζει στη διαδικασία να σκεφτείς ποιο είναι το σωστό τελικά και γιατί είναι σωστό; Βλέπουμε ανά το παγκόσμιο τις γυναίκες να βγαίνουν στους δρόμους και να διαδηλώνουν ενάντια στους βιαστές, ενάντια στη γυναικεία κακομεταχείριση, βλέπουμε τη βία που υπάρχει γύρω μας, αλλά το έργο προκαλεί ερωτήματα. Τι είναι τρομοκρατική επίθεση και τι είναι τρομοκρατία; Ποιες είναι οι σχέσεις γονέων και παιδιών;
– Το project «ΣΕΖΟΝ Γυναίκες 2019-2020» τι κατάφερε να πετύχει σε αυτό το διάστημα; Θεωρώ ότι είναι από τις πιο σημαντικές κινήσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο σε ό,τι αφορά το θέατρο στην ολότητά του, καθώς έχει καταφέρει να δώσει βήμα σε πάρα πολλές γυναίκες δημιουργούς, σκηνοθέτριες, φωτίστριες, μουσικούς και ηθοποιούς. Ζούμε σε ένα καθεστώς ανδροκρατούμενο και δεν μιλάμε μόνο για το κράτος και την κυβέρνηση, αλλά για όλους τους τομείς. Θεωρώ ότι στο θέατρο δεν δίνεται αρκετό βήμα στις γυναικείες φωνές και τώρα βλέπουμε ότι θεατρικά οι γυναίκες άρχισαν να βρίσκουν τη φωνή τους.
– Τι στέρησε από εμάς τις γυναίκες αυτό το γεγονός; Την ουσιαστική απελευθέρωση. Από τη στιγμή που τα λόγια μιας γυναίκας τοποθετούνταν στο στόμα της από έναν άντρα, δεν εξέφραζαν τη δική της γνώμη, ούτε το δικό της συναίσθημα. Και τώρα που ακούνε ξαφνικά ποια είναι η πραγματική γυναικεία φωνή, σοκάρονται. Ζούμε σε μια κοινωνία στην οποία οι θεσμοί της είναι απαρχαιωμένοι, βασισμένοι σε μια εθνολατρεία και μοιρολατρία της δημοκρατίας. Νομίζουμε ότι είμαστε οι καλύτεροι από όλους και δεν ανοίγουμε τα μάτια μας για να πάμε ένα βήμα παρακάτω.
– Εσύ, ως ηθοποιός διαπίστωνες αυτή την απουσία στην Ελλάδα και στην Κύπρο; Βέβαια, έζησα τόσο την απουσία όσο και την καταπίεση των γυναικών. Και το τραγικό είναι πως φτάσαμε στο σημείο μια σεξουαλική παρενόχληση να αναμεταδίδεται σαν μια κωμική ιστορία, να μιλούμε για διάφορα τέτοια περιστατικά και να γελούμε, γιατί έτσι το έχουν περάσει στην κοινωνία, ως μια πλάκα. Έχουν καταπιεστεί πάρα πολύ οι γυναίκες και δεν τους δόθηκε αρκετός χώρος. Πόσες γυναίκες σκηνοθέτιδες βλέπεις, για παράδειγμα, στην Κεντρική Σκηνή του ΘΟΚ ή στο Εθνικό; Πόσες φορές πήγαν γυναίκες σκηνοθέτιδες στην Επίδαυρο; Εγώ προσωπικά, έπαιξα τόσες φορές στην Επίδαυρο και μόνο μια φορά ήταν με γυναίκα στη σκηνοθεσία. Και γιατί; Επειδή ξαφνικά βγαίνει μια γυναίκα και έχει άλλες ευαισθησίες και το επιρρίπτουν στις ορμόνες της ή στο κατά πόσο είναι ευαίσθητη, επειδή έπρεπε να βγάλει γάλα εκείνη την ημέρα. Υπάρχει αυτή η κουλτούρα η οποία πρέπει -και ελπίζω- κάποια στιγμή να αλλάξει. Θεωρώ ότι είμαστε σκεπτόμενοι άνθρωποι οι οποίοι όμως έχουμε φιμωθεί.
– Κάνουμε βήματα προς τα εμπρός; Κάνουμε, αλλά πραγματικά βήματα θα γίνονταν αν προχωρούσαν οι θεσμοί κι αν άλλαζαν οι νόμοι. Δεν θέλω να ακουστώ σαν ριζοσπαστική φεμινίστρια, αλλά εδώ μιλάμε για ισότητα! Ως κοινωνία και ως λαός οφείλουμε να προχωρούμε μπροστά. Και αναρωτιέμαι κατά πόσο υπάρχει ανοχή σε κάποια πράγματα, αλλά και σε ποια πράγματα πρέπει να υπάρχει ανοχή. Στο αν μια γυναίκα μπορεί να πάει στη Βουλή θηλάζοντας ένα μωρό ή στο κατά πόσο μπορεί να της πει ένας βουλευτής κατά πόσο ξέρει να ράβει ένα κουμπί.
– Νιώθεις θυμό για όλα αυτά που συμβαίνουν; Γενικά θεωρώ ότι διανύουμε μια περίοδο που μόνο θυμό και αγανάκτηση αισθάνομαι με όλα αυτά που γίνονται γύρω μου. Που δεν επιτρέπεται στον πολιτισμό να προχωρήσει, για τα κονδύλια που κόβονται, για κατά πόσο ζούμε σε ένα καθεστώς το οποίο θέλει να γαλουχεί λογιστές, δικηγόρους και τεχνοκράτες, αλλά και το πατριαρχικό μοντέλο της οικογένειας που έχει μείνει στάσιμο από τη δεκαετία του ’20.
– Ποιος είναι ο ρόλος θεάτρου σε αυτό το σκηνικό; Ο ρόλος των τεχνών γενικότερα ήταν πάντα να λειτουργούν σαν καθρέφτης που προβάλλει την κοινωνία, συγκινώντας, αγγίζοντας τις μάζες και προκαλώντας προβληματισμούς ως προς το ποιοι είμαστε. Όταν έχεις έναν καθρέφτη μπροστά σου μπορείς και να αναγνωρίσεις τα ψεγάδια σου.
INFO: Η Θεατρική Ομάδα Μαρίας Καρολίδου παρουσιάζει το έργο της Κορντίλια Λιν «Ένα για τη Λύπη» στο πλαίσιο του project Σ Ε Ζ Ο Ν Γυναίκες 2019-2020 στο Πολιτιστικό Κέντρο Εγκώμιο, στη Λευκωσία. Παραστάσεις 22, 23, 27, 29, 30 Δεκεμβρίου και 2, 4 Ιανουαρίου στις 20.30. 29 Δεκεμβρίου και 5 Ιανουαρίου στις 19:00. Πληροφορίες στο 99784920.
Περιοδικό Go, τεύχος 93.