Οι Δίδυμοι Πύργοι της Μπολόνιας, κτισμένοι τον Μεσαίωνα αποτελούν ορόσημο για την πόλη. Ωστόσο, ο ένας εκ των δύο, γέρνει πλέον επικίνδυνα και οι αρχές ψάχνουν τρόπο διάσωσης του.
Όπως και ο Πύργος της Πίζα, έτσι και ο Πύργος Garisenda στην Μπολόνια, κτισμένος πάνω κάτω την ίδια εποχή, παρουσίασε κλίση ευθύς εξαρχής, λόγω –ενδεχομένως- της ποιότητας του εδάφους. Μετά από οκτώ αιώνες, η κλίση έχει πάρει πλέον επικίνδυνες διαστάσεις με αποτέλεσμα οι αρχές να σημάνουν συναγερμό, να απαγορεύσουν την επισκεψιμότητα του και να αποκλείσουν την περιοχή γύρω από αυτόν.
Ο πύργος, ύψους 47 μέτρων κλίνει σε γωνία τεσσάρων μοιρών ενώ ταυτόχρονα έχει χάσει αρκετός ύψος. Ο Πύργος Garisenda αποτελεί ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό του ορίζοντα της Μπολόνια μαζί με τον γειτονικό πύργο Asinelli, ο οποίος έχει περίπου διπλάσιο ύψος και επίσης γέρνει, αν και σε μικρότερη γωνία.
Οι δύο πύργοι χτίστηκαν μεταξύ 1109 και 1119 από αντίπαλες οικογένειες οι οποίες ανταγωνίζονταν, με αυτόν τον τρόπο να επιδείξουν την εξουσία τους, πράγμα που ήταν σύνηθες στον ιταλικό βορρά εξ ου και κάποια μελέτη δείχνει πως η περιοχή ήταν διάσπαρτη με πύργους, ο καθένας διαφορετικού ύψους. Σύμφωνα με μία μελέτη του 19ου αιώνα, υπήρχαν στην Μπολόνια 100 πύργοι, πλείστοι εκ των οποίων είχαν ύψος γύρω στα 24-25 μέτρα, που σε σχέση με τα ταπεινά χαμηλά σπίτια ξεχώριζαν.
Πλέον διασώζονται μόνο οι δύο, που βρίσκονται στο κέντρο της πόλης, στην Piazza di Porta Ravegnana. Ο Garisenda μνημονεύεται μάλιστα σε διάφορα συγγράμματα. Αναφέρεται στο ποίημα στη Θεία Κωμωδία του Δάντη που γράφτηκε το 1321 καθώς και από τον Γκαίτε και τον Ντίκενς σηματοδοτώντας έτσι μία πολιτιστική προέκταση.
Οι δύο πύργοι παρακολουθούνται συνεχώς με αισθητήρες που έχουν τοποθετηθεί, μέσω των οποίων εντοπίστηκαν αυξημένοι τριγμοί και δονήσεις. Η διάσωση τους ωστόσο δεν είναι εύκολο εγχείρημα. Γεωλόγοι, μηχανικοί, αρχιτέκτονες και χημικοί έχουν διαφορετική αντίληψη τόσο για το πρόβλημα όσο και για τη λύση του. Αρχικά προτάθηκε να χτιστούν περιμετρικά στηρίγματα ενισχυμένα με μεταλλικά καλώδια που θα αποτρέψουν μια πιθανή αύξηση της κλίσης. Το σχέδιο απορρίφθηκε, ωστόσο, λόγω του κινδύνου που ενείχε το σκάψιμο για να θεμελιωθούν τα στηρίγματα. Αργότερα, η πρόταση έγχυσης ενός ειδικού μείγματος σκυροδέματος στα θεμέλια επίσης δεν μακροημέρευσε. Για την ώρα αναμένεται να στηθεί γύρω από τον πύργο ένα προστατευτικό «κουτί», μέχρι να ληφθεί η απόφαση για το επόμενο βήμα.
Οι δημοτικές αρχές παρουσίασαν ένα σχέδιο αποκατάστασης ύψους 4,3 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ο δήμαρχος Ματέο Λεπόρε εκτιμά πως το κόστος μπορεί να ανέλθει στα 20 εκατομμύρια ευρώ και να διαρκέσει 10 χρόνια, καθώς τα έργα είναι παρόμοια με εκείνα που απαιτούνται για την ασφάλεια του πύργου της Πίζας. «Το ζήτημα δεν είναι ότι ο πύργος θα καταρρεύσει», δήλωσε ο δήμαρχος. «Τον παρακολουθούμε στενά από το 2018, σαν ασθενή σε νοσοκομείο και τώρα ήρθε η ώρα να επέμβουμε». Αίτημα του δημάρχου είναι όπως η κεντρική κυβέρνηση υποβάλει αίτημα ώστε οι δύο πύργοι της Μπολόνια να κηρυχθούν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Ελεύθερα, 21.1.2023
